Khoảng trống về chăm sóc sức khỏe người cao tuổi

Hiện cả nước có hơn 11 triệu người cao tuổi, chiếm khoảng 11,95% dân số. Trong đó có gần 2 triệu người từ 80 tuổi trở lên. Đáng lưu ý khoảng 70% số người cao tuổi thường sống ở nông thôn, không có tích lũy vật chất, đa số có bệnh cần được điều trị.

Bộ Y tế khuyến cáo về dinh dưỡng lành mạnh để hồi phục sức khỏe hậu Covid-19

Chăm sóc sức khỏe của nhân dân biên giới

Ở góc độ chăm sóc sức khỏe, TS.BS Thân Hà Ngọc Thể, trưởng khoa lão - chăm sóc giảm nhẹ (Bệnh viện ĐH Y dược TP.HCM), cho rằng hệ thống chăm sóc sức khỏe người cao tuổi hiện nay chưa bắt kịp với sự biến đổi nhân khẩu học. Từ khá lâu, Bộ Y tế đã đưa ra quy định các bệnh viện phải có khoa lão hoặc ít nhất phải ưu tiên khám cho người cao tuổi trước ở phòng khám ngoại trú. Tuy nhiên tại TP.HCM, số bệnh viện có khoa lão không nhiều và cũng chưa có được trung tâm lão khoa chuyên nghiệp.

TS.BS Thân Hà Ngọc Thể

Bác sĩ có nói đến "trung tâm lão khoa" chuyên nghiệp, trung tâm này khác gì so với các khoa lão tại bệnh viện đa khoa hiện nay?

Đã đến lúc chúng ta cần suy nghĩ đến việc có trung tâm hoặc bệnh viện dành riêng cho người cao tuổi, một trung tâm lão khoa xứng tầm với TP.HCM, đáp ứng được nhu cầu chăm sóc y tế cho số lượng người cao tuổi đang ngày một gia tăng.

Mô hình này phải đem đến một sự chăm sóc toàn diện - chất lượng cao cho người cao tuổi, không chỉ đơn thuần là giải quyết các biến cố cấp. Biến cố cấp ở đây được hiểu là những biến cố sức khỏe phát sinh tức thời và cần có can thiệp kịp thời để giảm thiểu các hậu quả nghiêm trọng.

Ngoài ra, trung tâm phải hướng tới việc chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi một cách toàn diện hơn, từ việc phòng bệnh - quản lý ngoại trú các bệnh mãn tính tới việc chăm sóc và phục hồi chức năng hậu biến cố cấp lẫn hỗ trợ cả tâm lý xã hội.

Vai trò của lực lượng điều dưỡng rất quan trọng trong việc chăm sóc người cao tuổi, vậy nguồn lực và năng lực điều dưỡng hiện tại thế nào, thưa bác sĩ?

- Ở TP.HCM, ĐH Y dược là trường đầu tiên trong cả nước có bộ môn lão khoa, bộ môn điều dưỡng của trường hằng năm đào tạo các cấp bậc điều dưỡng với sự chú trọng đào tạo năng lực chăm sóc người cao tuổi. Tuy vậy cũng chưa thể đáp ứng được hết nhu cầu điều dưỡng ngày càng tăng trong tình hình già hóa dân số của nước ta hiện nay.

Bên cạnh đó, tôi cho rằng cần chú ý nhu cầu rất lớn về điều dưỡng sơ cấp hay hộ lý để chăm sóc cho người cao tuổi suy yếu, sa sút trí tuệ, bị các bệnh lý mãn nặng gây tàn tật hay suy giảm nặng các hoạt động chức năng cơ bản trong đời sống hằng ngày. Đây là mảng đào tạo còn có nhiều khoảng trống.

Ngành y tế đang ứng dụng công nghệ vào công tác khám, điều trị bệnh. Với chuyên khoa lão, việc chuyển đổi số có vai trò gì không, thưa bác sĩ?

Đây cũng là vấn đề rất hay mà ngành y tế nước ta chưa chú trọng.

Việc sử dụng các dụng cụ hay thiết bị thông minh như xe lăn đa chức năng cho người cao tuổi bị tàn tật, robot chăm sóc người bệnh, chip theo dõi người cao tuổi đi lang thang do bị sa sút trí tuệ hoặc các thiết bị chuyên sâu tập luyện phục hồi chức năng, các phần mềm trên điện thoại thông minh, ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong chẩn đoán và quản lý người bệnh... còn chưa phổ biến trong thực hành chăm sóc người cao tuổi tại Việt Nam.

Nếu phát triển được những ứng dụng về mặt công nghệ sẽ có ích rất nhiều cho lộ trình chăm sóc sức khỏe người cao tuổi sau này.

"Tủ thuốc biên cương": chăm sóc sức khoẻ cho người dân vùng sâu, vùng xa

Đẩy mạnh hợp tác giữa TP.HCM và UNICEF trong chăm sóc, bảo vệ trẻ em