Tổ chức khủng bố vừa thực hiện đánh bom đẫm máu tại sân bay Kabul xuất hiện từ đâu?
11:57 | 27/08/2021
Trong ngắn hạn, ISIS-K có thể sẽ tiếp tục gieo rắc hỗn loạn, cản trở quá trình rút quân và chứng tỏ rằng Taliban không có khả năng bảo đảm an ninh cho dân chúng. Xa hơn, chúng có thể gây ra các mối đe dọa ở cấp độ quốc gia, khu vực và quốc tế.
 |
| Các chiến binh của ISIS-K. Ảnh: NYP |
Vừa qua, một vụ đánh bom liên hoàn nhằm vào đám đông bên ngoài sân bay Kabul ngày 26/8 đã khiến ít nhất 60 người thiệt mạng, trong đó có 13 lính thủy đánh bộ Mỹ. Vụ việc xảy ra chỉ vài ngày sau khi Tổng thống Joe Biden cảnh báo rằng ISIS-K đang tìm cách nhắm mục tiêu vào sân bay, tấn công Mỹ, đồng minh và những thường dân vô tội.
Tổ chức khủng bố có tên ISIS-K đã lên tiếng thừa nhận tiến hành vụ tấn công bằng súng và đánh bom liều chết phối hợp này.
Theo thông tin mà chuyên gia chống khủng bố tại Học viện Quân sự West Point (Mỹ), và Andrew Mines - chuyên gia làm việc trong Chương trình Chủ nghĩa Cực đoan của Đại học George Washington – người đã theo dõi ISIS-K trong nhiều năm, cung cấp cho tờ The Conversation, thì ISIS-K, hay ISKP, là viết tắt của “Islamic State Khorasan Province”, tức Nhà nước Hồi giáo tỉnh Khorasan. Đây là nhánh chính thức của nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng hoạt động ở Afghanistan. Nhánh này được thủ lĩnh của IS ở Iraq và Syria công nhận.
ISIS-K được thành lập vào tháng 1/2015. Chỉ trong một thời gian ngắn, ISIS-K đã củng cố quyền kiểm soát lãnh thổ ở một số quận nông thôn ở phía bắc và đông bắc Afghanistan, đồng thời phát động một chiến dịch gây chết chóc trên khắp Afghanistan và nước láng giềng Pakistan.
Trong vòng 3 năm đầu tiên, ISIS-K đã tiến hành các cuộc tấn công nhằm vào các nhóm thiểu số, các khu vực công cộng và các tổ chức cũng như mục tiêu của chính phủ ở các thành phố lớn trên khắp các quốc gia này.
Theo Chỉ số Khủng bố Toàn cầu của Viện Kinh tế và Hòa bình (IEP), đến năm 2018, ISIS-K đã trở thành một trong bốn tổ chức khủng bố sát hại nhiều người nhất trên thế giới -
Tuy nhiên, sau khi chịu những tổn thất lớn về lãnh thổ trước các chiến dịch do liên quân Mỹ đứng đầu tiến hành, mà đỉnh điểm là việc hơn 1.400 chiến binh và người nhà của họ đã đầu hàng chính phủ Afghanistan vào cuối năm 2019, tới đầu 2020, ISIS-K được một số đại diện tuyên bố là đã bị đánh bại.
 |
| Thành viên ISIS-K ra hàng chính phủ Afghanistan ngày 17/11/20219. Ảnh: Getty Images |
Về lực lượng, ISIS-K ban đầu được thành lập bởi các cựu thành viên Taliban tại Pakistan, Taliban Afghanistan và Phong trào Hồi giáo Uzbekistan. Theo thời gian, nhóm đã chiêu nạp chiến binh từ nhiều nhóm khác.
ISIS-K đã sử dụng vị trí hiểm trở ở biên giới để thu thập các nguồn hậu cần và tuyển mộ chiến binh từ các bộ lạc của Pakistan. Chúng câu kết với các nhóm chiến binh địa phương khác tạo nên những liên minh hoạt động.
Có những bằng chứng đáng kể cho thấy nhóm này đã nhận được tiền, chỉ đạo và đào tạo từ tổ chức cốt lõi của Nhà nước Hồi giáo ở Iraq và Syria. Một số chuyên gia đánh giá số tiền này lên tới trên 100 triệu USD.
ISIS-K tận dụng chuyên môn của nhân sự mà chúng chiêu nạp được và liên minh với các nhóm khác để thực hiện các cuộc tấn công tàn khốc nhằm vào các nhóm thiểu số như người Hazara và người Sikh của Afghanistan, cũng như các nhà báo, nhân viên cứu trợ, nhân viên an ninh và cơ sở hạ tầng của chính phủ.
Mục tiêu của ISIS-K là tạo ra sự hỗn loạn và bất ổn, trong nỗ lực đẩy các chiến binh vỡ mộng từ các nhóm khác gia nhập hàng ngũ của chúng, cũng như gây nghi ngờ về khả năng bảo đảm an ninh của bất kỳ chính phủ cầm quyền nào với người dân.
 |
| Nạn nhân vụ tấn công trước sân bay Kabul ngày 26/8 được đưa đến bệnh viện thành phố. Ảnh: NYT |
ISIS-K coi Taliban Afghanistan là đối thủ chiến lược của mình. Chúng gọi Taliban Afghanistan là “những kẻ theo chủ nghĩa dân tộc bẩn thỉu” với tham vọng chỉ thành lập một chính phủ giới hạn trong ranh giới của Afghanistan.
Ở Afghanistan, ISIS-K đã chứng tỏ mình là một mối đe dọa lớn hơn nhiều. Ngoài các cuộc tấn công nhằm vào các tổ chức dân sự và nhóm thiểu số, nhóm này còn nhắm vào các nhân viên cứu trợ quốc tế, nỗ lực rà phá bom mìn và thậm chí từng tìm cách ám sát đặc phái viên hàng đầu của Mỹ tại Kabul vào tháng 1/2021.
Vẫn còn quá sớm để nói việc Mỹ rút khỏi Afghanistan sẽ mang lại lợi ích như thế nào cho ISIS-K, nhưng cuộc tấn công vào sân bay Kabul cho thấy mối đe dọa tiếp theo từ nhóm này.
Hà Linh (TH)