Kho bạc Afghanistan chỉ còn 1,6 tỷ USD, nền kinh tế có thể sụp đổ

Theo kênh RT, trong hai thập kỷ qua, khoảng 80% ngân sách Afghanistan là do Mỹ và các nhà tài trợ quốc tế khác cung cấp, thế nhưng giờ đây, mọi thứ đã biến mất.

Taliban nắm trong tay cả kho khoáng sản 1.000 tỷ USD sau khi kiểm soát Afghanistan

Afghanistan sụp đổ chóng vánh dưới tay Taliban, ông Trump nói Tổng thống Biden "nên từ chức"

Tuần trước, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) tuyên bố, lực lượng lãnh đạo Afghanistan sẽ không thể tiếp nhận nguồn tiền viện trợ, bao gồm cả hơn 370 triệu USD dự kiến sẽ được chuyển đến vào cuối tháng này.

Chính quyền Tổng thống Joe Biden cũng tuyên bố, tài sản của ngân hàng trung ương Afghanistan ở Mỹ sẽ không được trao cho Taliban vì nhóm này đã bị Mỹ đưa vào danh sách trừng phạt sau vụ 11/9. Ước tính số tài sản mà Mỹ đóng băng trị giá khoảng gần 9,5 tỷ USD.

Tiếp theo, Đức - một trong những nhà tài trợ hàng đầu của Afghanistan cũng đã tạm dừng khoản viện trợ phát triển trị giá 500 triệu USD trong năm nay.

Đồng diễn biến, nhiều quốc gia và tổ chức khác đe doạ sẽ có động thái tương tự. Trong đó, đặc biệt là Liên minh châu Âu (EU) đã cam kết sẽ hỗ trợ 1,4 tỷ USD cho Afghanistan trong vòng bốn năm tới, nhưng hiện khoản tiền này đang bị giữ lại.

Ảnh minh họa/ Getty

Đây được đánh giá không phải là quyết định dễ dàng. Vì việc ngừng viện trợ không chỉ ảnh hưởng đến khả năng cai trị của Taliban, mà còn có tác động lớn đến dân thường.

Sau khi Taliban giành quyền tiếp quản, Western Union và MoneyGram đã ngừng dịch vụ tại Afghanistan, cắt đứt nguồn sống cho các gia đình phụ thuộc vào tiền của người thân gửi từ nước ngoài.

Các ngân hàng Mỹ đang chờ hướng dẫn về việc liệu họ có thể giao dịch với ngân hàng tại Afghanistan hay không.

Còn về phần Taliban, trong tài khoá 2020, Taliban được cho là đã thu về 1,6 tỷ USD. Theo công bố mới đây của Liên hợp quốc, nguồn tài chính chính của Taliban chủ yếu bắt nguồn từ hoạt động tội phạm như buôn bán ma túy và sản xuất cây thuốc phiện, tống tiền, bắt cóc đòi tiền chuộc, khai thác khoáng sản.

Trong tổng doanh thu hàng năm, phần tiền bán ma túy ước tính lên đến 460 triệu USD, trong khi hoạt động khai thác khoảng sản thu về 440 triệu USD.

Tại các khu vực do nhóm tay súng này kiểm soát, Taliban cũng đã áp dụng một hình thức đánh thuế, theo đó là thuế 10% đối với thu hoạch nông sản và 2,5% đối với của cải. Taliban cũng được hưởng các khoản quyên góp từ những nhân vật giàu có trong khu vực, với khoảng 240 triệu USD.

Trong khi đó, các cơ quan Liên hợp quốc cảnh báo Afghanistan sẽ bị cạn kiệt lương thực từ tháng 9 nếu như không có nguồn quỹ hỗ trợ khẩn cấp. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho hay, việc sân bay Kabul dừng đón máy bay thương mại đã làm ảnh hưởng đến hoạt động chuyển hàng thiết yếu và nguồn cung thiết bị y tế tại Afghansitan chỉ còn đủ dùng trong 1 tuần.

Chương trình Lương thực Thế giới (WFP) - tổ chức cung cấp thực phẩm bằng đường bộ - cho biết, Afghanistan đang nhận tiếp tế thông qua bốn tuyến cung cấp khác nhau tại thời điểm này nhưng có thể bắt đầu cạn kiệt vào tháng tới.

Để điều hành một đất nước, số tiền mặt 1,6 tỷ USD còn lại trong tay nhiều khả năng sẽ không giúp phong trào Hồi giáo Taliban cầm cự được lâu.

Jalalabad thất thủ, chính phủ Afghanistan chỉ còn duy nhất thủ đô Kabul

Taliban càn quét thần tốc, chiếm thêm 3 thủ phủ tỉnh tại miền Bắc Afghanistan chỉ trong 1 ngày