Anh VŨ MÃO: Nhà hoạt động đối ngoại nhân dân kiệt xuất

5h30 sáng ngày 30/5, tôi được tin anh Vũ Mão đã từ biệt chúng ta, mãi mãi ra đi. Với nhiều người thuộc thế hệ của tôi, anh Vũ Mão vừa là người anh lớn, người thầy, người bạn chân thành và là người đồng chí đầy nhiệt huyết.

Nguyên Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Vũ Mão từ trần ở tuổi 81 Trước khi từ trần, ông Vũ Mão là Chủ tịch Hội hữu nghị Việt Nam - Campuchia, Trưởng ban Liên lạc Cựu cán bộ Đoàn ...

Chủ tịch Hội Hữu nghị Việt Nam-Campuchia Vũ Mão: Quan tâm từ người dân, triển khai từ cơ sở Tại Đại hội VI, Chủ tịch Hội Hữu nghị Việt Nam - Campuchia, ông Vũ Mão cho rằng cần đưa ra phương hướng mới để gắn ...

Mọi người biết đến anh như một nhà hoạt động chính trị dày dạn, là người anh lớn của nhiều thế hệ cán bộ đoàn, nhà hoạt động lập pháp luôn đi đầu vì sự đổi mới hoạt động của quốc hội, một nhạc sĩ không chuyên, một nhà thơ...

Tôi có may mắn và cơ duyên là trong suốt 42 năm công tác trong lĩnh vực đối ngoại nhân dân, từ ngày vào công tác ở Trung ương Đoàn năm 1974 đến lúc về hưu năm 2016 với 3 thời kỳ là cán bộ Đoàn, đại biểu Quốc hội 4 khóa và làm việc ở Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam, đều được làm việc dưới sự lãnh đạo trực tiếp, với sự phối hợp cộng tác và giúp đỡ của anh. Tôi có thể không một phút đắn đo nói rằng ngoài những cống hiến quan trọng cho Đảng, Nhà nước, Đoàn thanh niên ở nhiều lĩnh vực khác nhau, anh Vũ Mão còn là một nhà hoạt động đối ngoại nhân dân tài ba bẩm sinh, người có nhiều đóng góp hết sức có ý nghĩa cho sự nghiệp đối ngoại nhân dân của nước ta.

Ông Vũ Mão (ngoài cùng bên trái) và tác giả bài viết (bên cạnh). Ảnh chụp trong chuyến đi công tác tại Liên Xô (cũ).

Thời còn ở Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Bí thư nhất Trung ương Đoàn Vũ Mão đã có những chỉ đạo mang tính đổi mới mạnh mẽ cho công tác đối ngoại của Đoàn Thanh niên. Lần đầu tiên trong lịch sử của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, tại khóa 4 đã có cơ cấu bí thư chuyên trách riêng về đối ngoại do đồng chí Hồ Anh Dũng đảm nhiệm (trước đó công tác đối ngoại thường do một đồng chí Bí thư phụ trách công tác khác của Đoàn kiêm nhiệm). Các hoạt động quốc tế của Đoàn Thanh niên, Hội Liên hiệp Thanh niên, Hội Sinh viên và Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh đều được phát huy, ban quốc tế Trung ương Đoàn được củng cố và phát triển, các cán bộ trưởng thành được mạnh dạn cử sang các tổ chức quốc tế, thanh niên, sinh viên thế giới, vừa được đào tạo, vừa làm cầu nối cho phong trào đoàn kết thanh niên, sinh viên thế giới với Việt Nam trong tình hình mới và đóng góp cho phong trào thanh niên sinh viên tiến bộ thế giới.

Anh Vũ Mão thường đặt yêu cầu cao đối với đội ngũ cán bộ trẻ làm công tác đối ngoại của đoàn. Chuẩn bị của hoạt động quốc tế lúc bấy giờ từ song phương, đa phương, và nhất là cho các cuộc gặp gỡ thường kỳ của các Bí thư thứ nhất Đoàn Thanh niên các nước XHCN anh em, chúng tôi phải làm việc ngày đêm để chuẩn bị tài liệu về tình hình quốc tế, tình hình tại mỗi nước và tại Việt Nam, tình hình phong trào thanh niên Việt Nam, danh mục cụ thể các đề nghị của ta, đối với từng tổ chức bạn bè quốc tế để thúc đẩy phong trào đoàn kết ủng hộ Việt Nam trong thanh niên thế giới. Có những lúc anh còn yêu cầu chúng tôi thông qua Đại sứ quán của nước bạn dạy cho anh một số bài hát dân ca hoặc nổi tiếng của từng nước lúc bấy giờ. Do vậy, các cuộc họp, gặp gỡ, liên hoan hữu nghị của anh và bạn bè quốc tế vừa sâu sắc về nội dung vừa đậm đà về tình cảm, vừa sôi nổi về không khí, vừa cụ thể về hành động mà ta muốn bạn làm giúp ta.

Dưới sự chỉ đạo của anh, công tác quốc tế của Đoàn lúc đó đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, thông tin và vận động các thế hệ trẻ, các cá nhân tổ chức thanh niên, sinh viên thế giới cùng đoàn kết, ủng hộ Việt Nam xây dựng đất nước sau chiến tranh, hiểu rõ sứ mệnh quốc tế cao cả của Việt Nam và Campuchia, đồng thanh lên tiếng bảo vệ Việt Nam trong cuộc đấu tranh bảo vệ chủ quyền đất nước và cảnh giác trước liên minh ma quỷ của chủ nghĩa đến quốc và bành trướng bá quyền lúc bấy giờ. Dưới sự chỉ đạo của anh, Đoàn Thanh niên chúng ta đã vận động được hàng vạn mũ, quần áo bảo hộ lao động cho công trường Thanh niên Cộng sản xây dựng Nhà máy thủy điện Hòa Bình, nhiều chuyên gia trẻ của Liên Xô và các nước XHCN đã giúp Việt Nam xây dựng lại đất nước sau chiến tranh, hình thành được mặt trận đoàn kết của các lực lượng thanh niên, sinh viên tiến bộ thế giới ủng hộ Việt Nam trong tình hình mới, quan tâm tới giáo dục chủ nghĩa quốc tế và tình hữu nghị giữa thanh niên Việt Nam và thanh niên các nước.

Năm 1982, anh Vũ Mão cùng Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Liên Xô V.M.Misien đã đặt Bức thư gửi thế hệ mai sau vào tấm bê tông trên công trường Nhà máy thủy điện Hòa Bình. 62 năm nữa, thế hệ tương lai của Việt Nam sẽ mở bức thư này để biết được về tinh thần lao động hào hùng của thanh niên Việt Nam mang dòng điện về cho đất nước và sự giúp đỡ vô tư của những người Xô Viết đã sát cánh cùng công nhân Việt Nam trên công trường thế kỷ này. Bức thư này là biểu tượng sinh động của tình hữu nghị quốc tế mà thiếu nó chúng ta khó thể thắng các kẻ thù xâm lược cũng như phát triển đất nước. Các cuộc liên hoan thanh niên và sinh viên thế giới thời đó luôn đặt vị trí đoàn kết với Việt Nam ở ưu tiên cao nhất, do vậy sự lan tỏa của tình đoàn kết và ủng hộ Việt Nam trong thanh niên thế giới đã tới mọi châu lục và quốc gia.

Được đi công tác cùng anh, tôi để ý thấy anh luôn ghi chép, yêu cầu đi đến những danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử và bảo tàng của các nước bạn, tối về lại thấy anh thức tận khuya viết nhật ký, phác thảo những tứ thơ. Sau này tôi mới biết thêm rằng đến mỗi nước, anh đều dành tình cảm của mình viết những bài thơ, bài hát về nước bạn. Những năm vừa qua tôi được biết anh Vũ Mão đã được nhận danh hiệu kỷ lục Việt Nam do viết nhiều bài hát nhất về các nước trên thế giới. Đó cũng là một tấm gương trân quý cho các cán bộ làm công tác đối ngoại nhân dân học tập.

Khi về Quốc hội Việt Nam công tác, với tư cách là Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội và Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Quốc hội, anh Vũ Mão rất quan tâm tới việc phát triển ngoại giao nghị viện và gắn kết với công tác đối ngoại nhân dân. Anh đưa ra chủ trương kết nối hoạt động của Liên minh Nghị sĩ Hữu nghị của Quốc hội Việt Nam với Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam và các Hội Hữu nghị song phương. Theo đó, nhiều vị lãnh đạo của Quốc hội, các Ủy ban của Quốc hội, thành viên các nhóm nghị sĩ hữu nghị, các đại biểu Quốc hội đã trực tiếp tham gia vào hoạt động đối ngoại nhân dân của Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam làm lãnh đạo hoặc thành viên nòng cốt của các hội nghị song phương thuộc Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam với các nước trên thế giới. Truyền thống đó vẫn còn đang tiếp tục phát huy cho đến ngày nay và là một sự kết hợp tuyệt vời của ngoại giao nghị viện nước ta và hoạt động đối ngoại nhân dân của Việt Nam.

Phó Thủ tướng Campuchia Men Sam Ol và ông Vũ Mão, Chủ tịch Trung ương Hội Hữu nghị Việt Nam - Campuchia, ký kết biên bản làm việc giai đoạn 2018-2020.

Năm 1983 lúc còn là Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn, anh được giới thiệu làm Chủ tịch hội Hữu nghị Việt Nam – Campuchia. Thời kỳ này, tình hình của Campuchia rất khó khăn, sự nghiệp quốc tế cao cả của chúng ta bị các thế lực bên ngoài xuyên tạc. Trong một thời gian dài, hoạt động hội Hữu nghị Campuchia- Việt Nam của bạn gặp khó khăn và gần như đã chấm dứt hoạt động. Với kinh nghiệm và nhiệt huyết của mình, anh Vũ Mão suốt 37 năm qua đã lãnh đạo hội Hữu nghị Việt Nam - Campuchia đóng góp xứng đáng vào việc củng cố quan hệ hữu nghị cho nhân dân Việt Nam và Campuchia.

Tranh thủ mối quan hệ của mình với nhà Vua, với Thủ tướng Hun Sen, với Đảng CPP, với Chủ tịch Quốc hội Heng Samrin, Chủ tịch Thượng viện Chea Sim và Vua sư Tep Vong, anh Vũ Mão đã từng bước vận động để các bạn Campuchia thành lập lại hội Hữu nghị Campuchia – Việt Nam do bà Men Sam Ol - Ủy viên thường vụ Bộ Chính trị CPP, Phó Thủ tướng thường trực Chính phủ Hoàng Gia Campuchia làm Chủ tịch, gây dựng lại Hội Hữu nghị ở tất cả các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương của Campuchia.

Ở Việt Nam, anh Vũ Mão đã chỉ đạo thành lập, vừa củng cố Hội ở trung ương vừa phát triển các Hội ở địa phương trong cả nước, tại tất cả các tỉnh giáp biên giới với Campuchia đều đã có hội Hữu nghị Việt Nam – Campuchia. 41 trên 63 tỉnh thành đã có hội Hữu nghị Việt Nam - Campuchia cấp tỉnh. Ban chấp hành Trung ương của Hội được củng cố và tập hợp được với các nhà hoạt động nổi tiếng của Việt Nam trong các lĩnh vực, đại diện các chuyên gia, cựu chiến binh đã từng chiến đấu ở chiến trường Campuchia, các doanh nghiệp Việt Nam đang kinh doanh ở Campuchia, các nhà hoạt động văn hóa, giáo dục, chức sắc tôn giáo… ở tất cả các ngành các cấp. Hàng năm, Hội Hữu nghị Việt Nam - Campuchia là tổ chức thành viên có nhiều hoạt động ý nghĩa nhất của Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam. Dưới sự chỉ đạo của anh, Hội đã nhiều lần quyên góp hỗ trợ đồng bào và nhân dân Campuchia (trong đó có kiều bào ta tại Campuchia) những lúc khó khăn thiên tai, tổ chức khám chữa bệnh ở Campuchia, tổ chức các hoạt động giao lưu, kết nghĩa các địa phương biên giới, tổ chức các hoạt động thúc đẩy đầu tư thương mại làm ăn cho doanh nghiệp Việt Nam tại Campuchia. Đặc biệt, anh Vũ Mão cùng các đồng chí lãnh đạo của Hội đã tiến hành nhiều năm qua dự án “Ươm mầm hữu nghị” nhằm bảo trợ, giúp đỡ các sinh viên Campuchia đang học tập ở Việt Nam để sau này về phục vụ đất nước chùa tháp. Anh đã vận động các nhà tài trợ lo từ những phích nước nóng, từng chiếc xe đạp, bộ quần áo ấm, quạt máy cho nhiều sinh viên Campuchia có hoàn cảnh khó khăn, khen thưởng động viên khích lệ các sinh viên nghèo Campuchia vượt khó học giỏi, phát động các hoạt động như “Bài ca hữu nghị” nhằm tìm hiểu lịch sử quan hệ hai nước để làm sâu sắc thêm kiến thức của các cháu về quan hệ hữu nghị chiến đấu anh em giữa Việt Nam và Campuchia. Anh cũng đã nhiều lần đề xuất với các nhà lãnh đạo của Campuchia quan tâm hỗ trợ giúp đỡ cho bà con Việt kiều ở Campuchia nhằm khắc phục khó khăn, tạo điều kiện hội nhập cộng đồng, có địa vị pháp lý để đóng góp cho sự phát triển của Campuchia.

Hội Hữu nghị Việt Nam - Campuchia là hội duy nhất trong tất cả các hội Hữu nghị trên cả nước có quỹ hỗ trợ những hội viên có hoàn cảnh khó khăn của mình. Nhiều ngôi nhà tình nghĩa, sổ tiết kiệm và các hoạt động từ thiện đã được anh Vũ Mão trao tận tay cho các cựu chuyên gia, cựu quân tình nguyện có hoàn cảnh khó khăn. Những hoạt động của hội Hữu nghị Việt Nam - Campuchia do chủ tịch Vũ Mão chủ trì 37 năm qua đã có đóng góp hết sức ý nghĩa cho hoạt động hữu nghị được lãnh đạo Đảng, nhà nước Việt Nam, lãnh đạo nhà nước, nhà vua Campuchia đánh giá cao và trao nhiều phần thưởng cao quý. Hội hữu nghị Việt Nam - Campuchia là hội hoạt động xuất sắc nhất của Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam và là tấm gương cho các Hội khác noi theo hoạt động.

Những kinh nghiệm, phương châm trong hoạt động, tổ chức hoạt động, về phát huy sáng kiến, những dự án dài hạn và những hoạt động đời thường gắn kết nhân dân và tình hữu nghị giữa hai nước lâu dài và bền vững là những bài học quý cho các tổ chức hữu nghị song phương của Liên hiệp hữu nghị noi theo. Với tầm nhìn và kinh nghiệm dày dạn và tính thẳng thắn của mình, anh Vũ Mão đã nhiều lần có những ý kiến hết sức sâu sắc đóng góp cho sự chỉ đạo của Đảng về công tác đối ngoại nhân dân, kết nối các lực lượng làm công tác đối ngoại nhân dân cả nước, đảm bảo những điều kiện và chế độ chính sách giúp hoạt động đối ngoại nhân dân tiếp tục phát triển. Anh thực sự là nguồn cảm hứng, là tấm gương lớn, là sự động viên khích lệ, là chỗ dựa tinh thần đối với tất cả chúng tôi, những người làm công tác đối ngoại nhân dân.

Vĩnh biệt anh, cầu chúc anh yên nghỉ!

Đối ngoại nhân dân Thủ đô: Nâng cao hình ảnh Hà Nội trong phòng chống dịch Covid-19 Trong tình hình dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, Liên hiệp Hà Nội đã chỉ đạo các tổ chức thành viên triển khai công tác phòng, ...

Dấu ấn Đối ngoại nhân dân năm 2019 Đẩy mạnh hoạt động đấu tranh bảo vệ chủ quyền Tổ quốc, tổ chức Năm chéo Việt - Nga, tổ chức thành công Đại hội ...

Ông Vũ Mão: “Đối ngoại nhân dân vô cùng quan trọng nhưng lại rất khó” TĐO - Nhân kỷ niệm 93 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam, Báo Thời Đại giới thiệu tới độc giả bài phỏng vấn ...

Chủ tịch Hội Hữu nghị Việt Nam - Campuchia Vũ Mão được công nhận là kỷ lục gia TĐO - Với 64 ca khúc viết về các địa danh nổi tiếng thế giới, nhạc sĩ Vũ Mão - Chủ tịch Hội hữu nghị ...