Tin quốc tế ngày 02/10: AI mở ra đột phá trong phát hiện dấu ấn ung thư, Elon Musk là người đầu tiên sở hữu 500 tỉ USD
08:42 | 02/10/2025
AI mở ra đột phá trong phát hiện dấu ấn ung thư
Các nhà khoa học thuộc Đại học McGill (Canada) vừa giới thiệu một công cụ trí tuệ nhân tạo (AI) mới mang tên DOLPHIN, có khả năng phát hiện hàng trăm “dấu ấn bệnh lý” vốn ẩn sâu bên trong từng tế bào - điều mà các phương pháp truyền thống không thể làm được. Thành tựu này mở ra triển vọng chẩn đoán ung thư sớm hơn và lựa chọn liệu pháp chính xác hơn cho từng bệnh nhân.
 |
| AI mở ra đột phá trong phát hiện dấu ấn ung thư. (Ảnh minh họa: KT) |
Theo nghiên cứu công bố trên tạp chí Nature Communications, DOLPHIN tập trung vào việc phân tích RNA - phân tử phản ánh hoạt động của gen trong tế bào. Trong khi các phương pháp truyền thống thường tổng hợp dữ liệu ở mức gen và bỏ sót nhiều tín hiệu quan trọng thì DOLPHIN sử dụng AI để đọc chi tiết cách các đoạn nhỏ gọi là exon kết nối với nhau.
Những thay đổi tinh vi trong quá trình này chính là “dấu ấn bệnh lý”, có thể cho biết sự hiện diện, mức độ nặng hay khả năng đáp ứng điều trị của bệnh ung thư. Nhờ vậy, DOLPHIN có thể phát hiện những chỉ dấu di truyền trước đây bị che lấp, giúp bác sĩ tránh tình trạng “thử và sai” trong lựa chọn phác đồ.
Các chuyên gia đánh giá, công nghệ này sẽ thúc đẩy xu hướng y học cá thể hóa - tức lựa chọn liệu pháp điều trị riêng cho từng bệnh nhân thay vì áp dụng một phác đồ chung. Việc phát hiện sớm và chính xác dấu ấn ung thư không chỉ giúp tăng hiệu quả điều trị mà còn giảm thiểu tác dụng phụ, nâng cao chất lượng sống cho người bệnh.
Nghiên cứu về DOLPHIN mới chỉ ở giai đoạn đầu, song đã cho thấy tiềm năng lớn trong việc thay đổi cách tiếp cận chẩn đoán và điều trị ung thư, một trong những căn bệnh gây tử vong hàng đầu trên thế giới hiện nay.
Elon Musk là người đầu tiên sở hữu 500 tỉ USD
Ngày 01/10, theo bảng xếp hạng tỉ phú theo thời gian thực của tạp chí Forbes, tỉ phú Mỹ Elon Musk đã chính thức trở thành người đầu tiên trên thế giới có khối tài sản vượt mốc 500 tỉ USD.
Forbes cho biết, vào lúc 15h30 (giờ Bờ Đông Mỹ), giá trị tài sản ròng của Elon Musk tăng thêm 9,3 tỉ USD chỉ trong một ngày, nhờ cổ phiếu của hãng xe điện Tesla tăng gần 4%. Thành tích này giúp ông bỏ xa người đứng thứ hai trong danh sách - Larry Ellison, đồng sáng lập Oracle - tới khoảng 150 tỉ USD.
 |
| Tỉ phú Mỹ Elon Musk. (Ảnh: Reuters) |
Khối tài sản 500 tỉ USD của Elon Musk chủ yếu đến từ: 12% cổ phần tại Tesla, trị giá khoảng 191 tỉ USD; 42% cổ phần tại SpaceX, tập đoàn vũ trụ tư nhân hàng đầu thế giới, trị giá khoảng 168 tỉ USD; 53% cổ phần trong xAI Holdings, công ty hợp nhất giữa mạng xã hội X và công ty trí tuệ nhân tạo xAI, trị giá khoảng 60 tỉ USD.
Tài sản của Elon Musk tăng đột biến trong vòng 5 năm qua. Tháng 3/2020, ông chỉ sở hữu 24,6 tỉ USD. Đến tháng 01/2021, Musk lần đầu tiên trở thành người giàu nhất thế giới với 190 tỉ USD. Sau đó, ông liên tục chinh phục các cột mốc: 200 tỉ USD vào tháng 9/2021, 300 tỉ USD vào tháng 11/2021, 400 tỉ USD vào tháng 12/2024 và nay là 500 tỉ USD vào tháng 10/2025.
Giới phân tích nhận định, thành công của Musk không chỉ phản ánh giá trị thị trường của Tesla và SpaceX mà còn cho thấy sự dịch chuyển của nền kinh tế toàn cầu sang các lĩnh vực công nghệ xanh và trí tuệ nhân tạo. Với khối tài sản kỷ lục, Musk tiếp tục khẳng định vị thế là một trong những doanh nhân có ảnh hưởng lớn nhất thế giới hiện nay.
Đức đóng cửa Lễ hội bia Oktoberfest vì đe dọa tấn công
Ngày 01/10, chính quyền thành phố Munich (Đức) xác nhận khu vực diễn ra Lễ hội bia Oktoberfest - sự kiện thường niên nổi tiếng thế giới đã bị đóng cửa khẩn cấp cho đến ít nhất 17h giờ địa phương (22h giờ Việt Nam) sau khi xuất hiện thư đe dọa tấn công.
 |
| Các nhân viên an ninh tại khu vực Lễ hội bia Oktoberfest ngày 1/10/2025 tại Munich. (Ảnh: AFP) |
Theo cảnh sát Munich, quyết định đóng cửa được đưa ra không lâu sau vụ hỏa hoạn tại một ngôi nhà ở quận Lerchenau, nơi lực lượng chức năng phát hiện một số thiết bị nổ. Hiện các nhà điều tra đang làm rõ mối liên hệ giữa vụ việc này với khu vực tổ chức Oktoberfest cũng như những địa điểm khác trong thành phố.
Trong khi đó, trên trang web indymedia.org xuất hiện một bài đăng nhận trách nhiệm gây ra một số vụ phóng hỏa và tấn công ở phía Bắc Munich, với tiêu đề “Antifa có nghĩa là tấn công”. Nhóm tự xưng tuyên bố: “Chúng tôi đã đốt cháy một số xe ô tô và vào một số nhà dân ở phía Bắc Munich”.
Cảnh sát Đức cho biết đang xem xét khả năng đây là hành động của các phần tử cực đoan và chưa loại trừ bất kỳ kịch bản nào.
Oktoberfest là lễ hội bia lớn nhất thế giới, thu hút hàng triệu du khách mỗi năm. Việc đóng cửa khẩn cấp không chỉ gây gián đoạn sự kiện văn hóa - du lịch đặc sắc của Đức mà còn làm dấy lên lo ngại về an ninh tại châu Âu trong bối cảnh gia tăng nguy cơ tấn công cực đoan.
Nhà linh trưởng học hàng đầu thế giới qua đời ở tuổi 91
Ngày 01/10, Viện Jane Goodall thông báo nhà khoa học người Anh Jane Goodall, người dành trọn đời nghiên cứu tinh tinh và trở thành tiếng nói toàn cầu về bảo vệ môi trường đã qua đời ở tuổi 91. Theo thông báo, bà Goodall qua đời vì tuổi cao sức yếu tại bang California (Mỹ), trong khi đang tham gia một chuyến diễn thuyết. Thông báo của Viện Jane Goodall viết: “Những phát hiện của bà trong lĩnh vực tập tính học đã làm thay đổi khoa học và bà là người không mệt mỏi trong nỗ lực bảo vệ, phục hồi thế giới tự nhiên”.
 |
| Nhà linh trưởng học, nhà nghiên cứu tập tính học và nhân chủng học người Anh Jane Goodall tại Đại sứ quán Anh, ở Buenos Aires (Argentina), ngày 15/8/2024. (Ảnh: Reuters) |
Sinh năm 1934 tại London, Jane Goodall nuôi dưỡng niềm đam mê động vật từ nhỏ qua những cuốn sách Tarzan và Bác sĩ Dolittle. Cuộc gặp định mệnh với nhà nhân chủng học Louis Leakey năm 1957 đã mở ra cánh cửa đưa bà đến rừng Gombe, bên hồ Tanganyika (Tanzania ngày nay). Năm 1960, Goodall bắt đầu công trình nghiên cứu tinh tinh mang tính bước ngoặt. Bà thách thức chuẩn mực khoa học khi đặt tên cho từng cá thể thay vì chỉ đánh số, đồng thời quan sát và ghi nhận tính cách, đời sống gia đình và các quan hệ cảm xúc của chúng. Phát hiện chấn động nhất của bà là việc tinh tinh biết sử dụng công cụ, buộc giới khoa học phải xem xét lại định nghĩa về “con người”.
Nhờ hợp tác với Hiệp hội National Geographic, hình ảnh và công trình nghiên cứu của Jane Goodall lan tỏa khắp thế giới, đưa quần thể tinh tinh ở Gombe trở thành cái tên quen thuộc với công chúng. Năm 1977, bà thành lập Viện Jane Goodall nhằm duy trì nghiên cứu, đồng thời mở rộng sang bảo tồn, giáo dục môi trường và phát triển cộng đồng. Chương trình Roots & Shoots do bà khởi xướng sau đó đã truyền cảm hứng cho hàng triệu thanh thiếu niên trên khắp thế giới.
Trong sự nghiệp, Jane Goodall là tác giả của hơn 30 cuốn sách, trong đó nổi bật là Reason for Hope: A Spiritual Journey (1999). Bà được Nữ hoàng Anh phong tước Dame năm 2003 và vinh dự nhận Huân chương Tự do của Tổng thống Mỹ năm 2025.
Trong những thập kỷ cuối đời, Goodall trở thành một trong những nhà hoạt động môi trường quốc tế có ảnh hưởng lớn nhất, không ngừng đi khắp thế giới kêu gọi hành động chống biến đổi khí hậu. Bà từng nói năm 2000: “Chúng ta đã quên rằng mình là một phần của thế giới tự nhiên”. Ngay cả trước khi qua đời, bà vẫn không dừng bước: chỉ một tuần trước, Goodall còn phát biểu tại Tuần lễ Khí hậu ở New York. Trong một lần chia sẻ năm 2002, bà khẳng định: “Vẫn còn hy vọng... Hy vọng đó nằm trong tay chúng ta, trong tay các con cháu chúng ta”.
 Tin quốc tế ngày 27/9: Thủ tướng Israel đối mặt làn sóng tẩy chay tại Liên hợp quốc, Anh tìm cách tránh mức thuế 100% của Mỹ với dược phẩm Thủ tướng Israel đối mặt làn sóng tẩy chay tại Liên hợp quốc; Nhật Bản cảnh báo nguy cơ siêu động đất Nankai có thể vượt 90%; Anh tìm cách tránh mức thuế 100% của Mỹ với dược phẩm... là tin tức quốc tế đáng chú ý ngày 27/9. |
 Tin quốc tế ngày 29/9: Ông Trump hứa "điều đặc biệt" ở Gaza; Iran cân nhắc đối đầu hay đàm phán sau lệnh tái trừng phạt của LHQ Ông Trump hứa hẹn "điều đặc biệt" ở Gaza; Iran cân nhắc đối đầu hay đàm phán sau lệnh tái trừng phạt của Liên hợp quốc... là tin quốc tế đáng chú ý ngày 29/9. |
Phương Anh (tổng hợp)