Thế giới lên phương án ứng phó với El Nino
15:34 | 10/06/2023
 Thế giới trồng cây xanh, phun hơi sương ứng phó với nắng nóng Trồng nhiều cây xanh, xây dựng hệ thống phun sương bằng hơi nước, ứng dụng các biện pháp làm mát thụ động… là những giải pháp hiệu quả được nhiều quốc gia áp dụng để chống chọi với một mùa hè oi bức khắc nghiệt. |
 El Nino ảnh hưởng lên sản xuất lúa, doanh nghiệp cân nhắc trước khi ký hợp đồng mới 5 tháng đầu năm, ngành gạo nổi lên như một điểm sáng trong bức tranh xuất khẩu hàng hóa cả nước. Song, El Nino tác động lên sản xuất lúa, chiến tranh Nga-Ukraine chưa kết thúc sẽ ảnh hưởng đến lương thực toàn cầu, để tránh rủi ro doanh nghiệp cần cân nhắc trước khi ký hợp đồng mới. |
El Nino quay trở lại
 |
| El Nino gây ảnh hưởng nặng nề về nhiều mặt đến các quốc gia trên khắp thế giới (Ảnh: Terra Daily) |
| El Nino là giai đoạn ấm lên của ENSO (viết tắt của cụm từ tiếng Anh: El Nino Southern Oscillation) - một hiện tượng khí tượng được xác định bởi sự nóng lên kéo dài của nhiệt độ bề mặt nước biển Thái Bình Dương. |
Theo các nhà khoa học, El Nino sẽ ảnh hưởng đến nông nghiệp và thủy sản của nhiều quốc gia ở khu vực Nam và Đông Nam Á. Điều này dẫn nên tình trạng mất mùa, lạm phát lương thực tăng cao, ảnh hưởng đến thu nhập hộ gia đình ở nông thôn. El Nino cũng có thể là “cú sốc” nặng nề đối với một số quốc gia mới nổi trong khu vực do phải dựa vào nền kinh tế nông nghiệp là chủ yếu.
Hiện tượng thời tiết ấm lên đồng thời thúc đẩy nhu cầu tiêu thụ điện, bên cạnh những căng thẳng tiềm ẩn đối với các nguồn thủy điện địa phương trong bối cảnh lượng mưa sụt giảm trên khắp châu Á.Những nhóm ngành công nghiệp phụ thuộc nhiều vào nguồn điện và nước như dệt may, xây dựng, ô tô và vi mạch tích hợp… có thể rơi vào nhóm đặc biệt dễ bị tổn thương.
Theo một nghiên cứu được công bố vào tháng 5/2023 trên tạp chí Science, hiện tượng El Nino năm nay có thể dẫn đến những thiệt hại kinh tế toàn cầu lên tới 3 nghìn tỷ đô la. Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) giảm mạnh do thời tiết khắc nghiệt làm suy giảm năng lực sản xuất nông nghiệp, các lĩnh vực sản xuất khác, đồng thời khiến nguy cơ dịch bệnh lan ra trên diện rộng.
Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) cũng đưa ra dự báo các đợt nắng nóng vào năm 2030 có thể làm giảm hơn 2% số giờ lao động trên toàn cầu, tương đương với 80 triệu công việc toàn thời gian, gây thiệt hại kinh tế 2.400 tỷ USD, cao gấp gần 10 lần so với mức thiệt hại năm 1995. Bên cạnh đó, trong những năm xảy ra El Nino sẽ gây ra lũ lụt tàn khốc, hạn hán làm mất mùa, làm giảm mạnh quần thể cá và gia tăng các bệnh nhiệt đới.
Ứng phó với El Nino
"Thế giới nên chuẩn bị cho sự phát triển của El Nino”, Tổng thư ký WMO, Giáo sư Petteri Taalas, cảnh báo. Cũng theo khuyến cáo của WMO, việc cảnh báo sớm không chỉ giúp người dân tự phòng chống trước thiên tai, mà còn tạo điều kiện cho các chuyên gia điều chỉnh các khuyến nghị trồng trọt, giải phóng hoặc duy trì mực nước đập nếu có thể, hoặc chỉ đơn giản là dự trữ vật tư cứu trợ thiên tai
Để ứng phó với tác động tiêu cực sẽ diễn ra, chính phủ của một số quốc gia “dễ bị tổn thương” đang khẩn trương xây dựng kế hoạch hành động cho mình. Peru đã dành ra gói ngân sách trị giá hơn 1 tỷ đô la Mỹ để đối phó với El Nino và biến đổi khí hậu. Philippines đã thành lập một nhóm công tác chuyên trách trực thuộc chính phủ để xử lý bụi phóng xạ dự đoán sẽ xảy ra do lốc xoáy.
Ấn Độ đã tổ chức cuộc họp cấp cao xem xét công tác chuẩn bị của chính phủ trong vài tháng tới, trước dự đoán nắng nóng sẽ diễn ra gay gắt. Trong đó, có việc yêu cầu các bệnh viện và cơ sở y tế tiến hành kiểm tra nguy cơ hỏa hoạn và thực hiện các cuộc diễn tập an toàn phòng cháy chữa cháy. Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi cũng yêu cầu các kênh truyền thông thường xuyên đưa tin và giải thích rõ cho người dân hiểu về tình hình thời tiết để có những biện pháp ứng phó phù hợp.
 |
| Philippines là một trong những quốc gia thuộc khu vực ĐNA chịu ảnh hưởng nặng nề bởi hiện tượng El Niño (Ảnh: Karlos Manlupig/ Greenpeace Philippines) |
Các chuyên gia khuyến nghị doanh nghiệp đang hoạt động kinh doanh ở khu vực kinh tế mới nổi ở châu Á - chủ yếu là Nam và Đông Nam Á cần xem xét phạm vi bảo hiểm thương mại trước nguy cơ gián đoạn hoạt động do thời tiết khắc nghiệt và những thách thức về khí hậu bất lợi gây nên.
“Họ nên xây dựng kế hoạch ứng phó với thảm họa một cách hiệu quả, bao gồm việc trang bị các cơ sở phát điện dự phòng, dự trữ nước và thực phẩm để sử dụng trong trường hợp khẩn cấp”, báo cáo của Economist Intelligence nêu.
 |
| hiện tượng El Niño đang diễn ra ở khu vực Đông Nam Á (Ảnh: BBVA Research) |
| Trao đổi với báo chí, Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Huy, chuyên gia biến đổi khí hậu và quản lý rủi ro thiên tai cho biết: Việt Nam sẽ có những vùng nhạy cảm với El Nino. Đó là Tây Nguyên, Đồng bằng sông Cửu Long và miền Trung bao gồm cả Bắc và Nam Trung bộ, đều là những vùng nhạy cảm với nguồn nước. Theo tiến sĩ Huy, với El Nino, giải pháp quan trọng nhất là tiết kiệm nước, điều phối nguồn nước và lập kế hoạch ứng phó. Việt Nam là một quốc gia vừa thừa, vừa thiếu nước. Nếu so sánh với các quốc gia khác, như Israel chẳng hạn. Lượng nước mà họ nhận được rất ít nhưng vẫn có thể canh tác tốt và trở thành quốc gia xuất khẩu nông nghiệp hàng đầu thế giới. Bí quyết là vận hành và tiết kiệm tốt nguồn nước. Vì vậy, quan trọng nhất là ý thức nguồn nước luôn có giới hạn nên phải biết cách tận dụng và sử dụng tiết kiệm. |
 Hiện tượng El Nino đang tác động đến thời tiết ở Việt Nam El Nino - hiện tượng nóng lên không bình thường (với ngưỡng chuẩn sai 0,5 độ C) của lớp nước mặt thuộc vùng biển phía đông xích đạo Thái Bình Dương đang diễn ra đã ảnh hưởng và tác động đến khí hậu làm biến động thời tiết trên trái đất và Việt Nam cũng không ngoại lệ. |
 Hiện tượng El Nino có khả năng tăng tần suất trong các năm tới TĐO - Theo nhận định của các nhà khoa học Australia trong một báo cáo mới đây, hiện tượng thời tiết cực đoan El Nino thậm chí sẽ tăng gấp đôi trong vòng 35 năm tới; thời tiết sẽ có biểu hiện như bão và áp thấp nhiệt đới, nhiều khả năng có bão mạnh và siêu bão. |
Nguyễn Thuận