Tết Nguyên đán 2023: Năm con mèo hay con thỏ?

13:34 | 19/01/2023

Vào ngày 22/1/2023, hơn một tỷ người trên toàn cầu sẽ chào đón Tết Nguyên đán 2023, còn được gọi là năm con Mèo hoặc năm con Thỏ tùy thuộc vào truyền thống văn hóa mà người dân mỗi nước theo đuổi.
Việt Nam là điểm đến ưa thích của du khách Hàn Quốc dịp Tết Nguyên đán Việt Nam là điểm đến ưa thích của du khách Hàn Quốc dịp Tết Nguyên đán
Trong các sản phẩm du lịch từ ngày 20 đến 24/1 (từ 29 âm lịch đến 3 Tết), điểm đến được đặt trước nhiều nhất là các quốc gia Đông Nam Á với 54%, trong đó Việt Nam đứng đầu với khi chiếm tới 19,4%.
Phái đoàn Việt Nam tại Liên hợp quốc vui Tết Cộng đồng - Xuân Quê Hương 2023 Phái đoàn Việt Nam tại Liên hợp quốc vui Tết Cộng đồng - Xuân Quê Hương 2023
Mới đây, Phái đoàn Thường trực Việt Nam tại Liên Hợp Quốc và Lãnh sự quán Việt Nam tại New York long trọng tổ chức Tết Cộng đồng - Xuân Quê Hương 2023.
Năm con mèo hoặc con thỏ tùy thuộc
Năm 2023 là năm con mèo hoặc con thỏ tùy thuộc vào văn hóa truyền thống của mỗi quốc gia ở châu Á (Ảnh: iStockphoto/Getty Images/Freer Law).

Tết Nguyên Đán là một trong những sự kiện truyền thống quan trọng bậc nhất được tổ chức ở nhiều quốc gia ở Châu Á, như Hàn Quốc và Việt Nam. Trong khi đó, Tây Tạng và Mông Cổ lại bắt đầu năm con Thỏ một tháng sau, vào ngày 20/2.

Mỗi quốc gia và nền văn hóa khác nhau sẽ sở hữu những truyền thuyết và phong tục riêng đối với Tết Nguyên đán, và vì vậy, ngay cả con vật đại diện gắn liền với từng năm cũng có sự khác nhau.

Năm con Mèo hay năm con Thỏ?

Ở hầu hết các quốc gia thuộc khu vực Đông Á, năm mới Âm lịch bắt đầu vào ngày 22/1 tương ứng với con thỏ. Tuy nhiên, với Việt Nam thì theo thứ tự của 12 con Giáp, ngày 22/1 năm nay (nhằm ngày 1/1 Âm lịch) sẽ là thời điểm khởi đầu của năm con mèo (Quý Mão).

Một số chuyên gia văn hóa đưa ra lời giải thích với hai biến thể của một truyền thuyết phổ biến về cách chọn vị trí 12 con giáp.

Theo đó, từ xa xưa, Ngọc Hoàng là người đã đặt tên cho tất cả các con vật trên khắp thế gian này. Và trong số đó, ngài muốn lựa chọn một loài vật thật xứng đáng, dùng tên của chúng để gọi theo từng năm. Mỗi một năm sẽ có một con vật được chỉ định làm chúa tể cai quản hạ giới thay Ngọc Hoàng.

Tranh sơn dầu mô tả 12 con giáp chung sống hòa bình với nhau (Ảnh: kerimaswain)
Tranh sơn dầu mô tả 12 con giáp chung sống hòa bình với nhau (Ảnh: Kerima Swain)

Sau khi định ngày lành tháng tốt, Ngọc Hoàng đã tổ chức một cuộc đua vượt sông để chọn các con vật làm thủ lĩnh cũng như sắp xếp vị trí của chúng theo thứ tự hoàng đạo và thứ tự của chúng.

Ở phiên bản Trung Quốc, trong khi mèo và chuột đang cưỡi trên một con trâu để quá giang qua sông thì chuột, với nỗ lực giành được vị trí đầu tiên nên đã lén đẩy mèo rơi xuống nước nhằm loại mèo ra khỏi cuộc đua tranh. Con thỏ lúc ấy cũng đang băng qua sông bằng cách nhảy lên những hòn đá nhô lên trên mặt nước, và bằng sự nhanh nhẹn bản năng của mình, nó đã đến được bờ bên kia với vị trí thứ tư.

Tuy nhiên, ở phiên bản của Việt Nam thì không có con thỏ, còn chú mèo sau khi bị chuột đẩy xuống nước, nhờ biết bơi nên đã về đích ở vị trí thứ tư.

Theo quan niệm truyền thống của người dân ở một số quốc gia châu Á thì khi ai đó được sinh nhằm vào một con giáp cụ thể thì sẽ mang một số đặc điểm của con vật đó. Chính vì vậy, kể từ cuối thế kỷ 20, nhiều địa phương của Trung Quốc đã chứng kiến ​​tỷ lệ sinh tăng đột biến trong năm Thìn với đại diện là con rồng mang biểu tượng của mạnh mẽ, may mắn và thành công.

Hình ảnh linh vật của năm Quý Mão 2023 tại tỉnh Quảng Trị (Ảnh: HSU).
Hình ảnh linh vật của năm Quý Mão 2023 tại tỉnh Quảng Trị (Ảnh: HSU).

Một số loài động vật còn mang ý nghĩa liên quan đến giới tính, chẳng hạn như: năm Dần được nhiều người coi là năm tốt để sinh con trai, nhưng lại không hợp để sinh con gái bởi hổ cái bị xem là quá hung dữ. Ở Hàn Quốc, năm con ngựa cũng không được người dân ưa chuộng bởi họ xem đó là thời điểm xấu để sinh bé gái.

Ngược lại, năm con thỏ hoặc con mèo lại được xem là một năm tốt dành cho các bé gái vì thỏ và mèo có những phẩm chất đặc trưng của phái nữ như: tốt bụng, dễ cảm thông, hiền lành và kiên nhẫn.

10 nước ăn Tết Âm lịch giống Việt Nam 10 nước ăn Tết Âm lịch giống Việt Nam
Ngày Tết Nguyên Đán (Tết âm lịch) là ngày lễ lớn nhất trong các ngày lễ hội, có vị trí quan trọng trong đời sống văn hóa, tâm linh người Việt. Tuy nhiên không riêng Việt Nam, dưới đây là 10 nước trên thế giới cũng ăn Tết theo âm lịch.
Tết vừa quen, vừa lạ với người nước ngoài tại Việt Nam Tết vừa quen, vừa lạ với người nước ngoài tại Việt Nam
Dịp Tết ở Việt Nam trong con mắt những người bạn quốc tế gắn liền với những trải nghiệm độc đáo, giúp họ cảm nhận rõ nét những phong tục truyền thống tốt đẹp trong văn hoá ở nơi mình đang sống.

Nguyễn Thuận

Đường dẫn bài viết: https://thoidai.com.vn/tet-nguyen-dan-2023-nam-con-meo-hay-con-tho-181335.html

In bài viết