Tăng cường giám sát sức khỏe động vật hoang dã tại Việt Nam
19:02 | 19/05/2022
Dự án do tổ chức Wildlife Conservation Society (WCS) và Cục Thú y, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (Bộ NN&PTNT) phối hợp thực hiện từ năm 2018 đến năm 2022, với sự hỗ trợ của Chương trình Giảm thiểu Mối đe dọa Sinh học (BTRP) của Cơ quan Giảm thiểu Các mối Đe dọa Quốc phòng (DTRA) thuộc Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ.
Trong suốt hai thế kỉ qua, các tác động và thay đổi do con người gây ra đối với hệ sinh thái đã làm gia tăng sự tương tác và lây truyền các tác nhân gây bệnh giữa ĐVHD, động vật nuôi và con người. Do đó, giám sát sức khỏe ĐVHD là việc làm cần thiết để phát hiện, quản lý mầm bệnh đe dọa tới quần thể ĐVHD như vi-rút Dịch tả lợn châu Phi và để hiểu hơn về tình hình dịch tễ của các mầm bệnh có nguồn gốc từ ĐVHD như các vi-rút SARS-CoV-1, Ebola, MERS-CoV, Nipah, Cúm gia cầm và SARS-CoV-2, tác nhân gây nên đại dịch COVID-19.
 |
| Quang cảnh Hội thảo tổng kết dự án “Giám sát sức khỏe động vật hoang dã – WildHealthNet” tại Việt Nam. Ảnh: Hạnh Trần |
Tại hội thảo, TS. Nguyễn Văn Long, Quyền Cục trưởng, Cục Thú y, Bộ NN&PTNT cho biết Việt Nam chia sẻ mối lo ngại của toàn cầu về hệ thống quản lý dịch bệnh quốc gia liên quan đến sức khỏe ĐVHD. Chúng tôi cũng nhận thấy rõ những nguy cơ từ các dịch bệnh mới nổi và tái nổi do Việt Nam có những đặc điểm về địa lý, sinh học và văn hóa xã hội dẫn tới sự tương tác rất lớn giữa người và ĐVHD. Trong tình hình đó, dự án “Giám sát sức khỏe ĐVHD – WildHealthNet” đã thúc đẩy việc lồng ghép, đưa các bệnh trên ĐVHD vào các hệ thống giám sát sức khỏe động vật quốc gia nhằm xác định và giải quyết các mối đe dọa về dịch bệnh cho ĐVHD, động vật nuôi thông thường và con người.
Trong những năm qua, dự án WildHealthNet đã triển khai các hoạt các hoạt động tập huấn, sáng kiến phát triển chính sách và thiết kế kỹ thuật giám sát dịch bệnh nhằm kiểm soát những mầm bệnh nguy hiểm đặc biệt trên ĐVHD và tăng cường năng lực trong hệ thống các cơ quan chính phủ Việt Nam cấp Trung ương và các tỉnh Nghệ An, Đồng Nai, Đồng Tháp và Bình Phước, hướng tới xây dựng mạng lưới quốc gia giám sát sức khỏe ĐVHD hiệu quả.
Dự án WildHealthNet cũng đã tăng cường các hoạt động giám sát bị động thông qua gia tăng việc phát hiện và điều tra các báo cáo ca bệnh, chết trên ĐVHD trong mạng lưới bao gồm sáu (06) vườn quốc gia (VQG), khu bảo tồn tại Việt Nam, bao gồm VQG Cát Tiên, VQG Pù Mát, VQG Bù Gia Mập, VQG Tràm Chim và rừng phòng hộ Tân Phú và Khu Bảo tồn thiên nhiên - văn hóa Đồng Nai, đồng thời cải thiện thời gian báo cáo và ứng phó khi phát hiện ĐVHD bệnh/chết.
 |
| Tại hội thảo, các đại biểu đã thảo luận, chia sẻ kinh nghiệm và hiểu biết từ việc tích cực tham gia vào mạng lưới giám sát sức khỏe ĐVHD. Ảnh: Hạnh Trần |
Tại hội thảo, các đại biểu đã thảo luận, chia sẻ kinh nghiệm và hiểu biết từ việc tích cực tham gia vào mạng lưới giám sát sức khỏe ĐVHD và cách thức để mạng lưới góp phần hỗ trợ phát triển hệ thống giám sát sức khỏe ĐVHD tại Việt Nam.
Bà Hoàng Bích Thủy, Giám đốc Quốc gia, Tổ chức WCS, chia sẻ: “Chúng tôi hướng đến xây dựng một hệ thống giám sát có thể triển khai và đáp ứng được các yêu cầu cũng như nguy cơ khác nhau hiện đang tồn tại ở nhiều khu vực khác nhau có tương tác giữa người và ĐVHD, đồng thời tối ưu hóa các hệ thống giám sát sức khỏe động vật hiện tại. Quá trình xây dựng hệ thống giám sát sức khỏe ĐVHD trong dự án WildHealthNet đã có sự hợp tác của các cơ quan, đơn vị thuộc lĩnh vực Thú y, Y tế công cộng, các cơ quan quản lý ĐVHD và các tổ chức bảo tồn ĐVHD. Chỉ khi có được sự phối hợp chặt chẽ, hiệu quả, chúng ta mới có thể tối ưu hóa mối liên kết giữa các hệ thống giám sát trong từng lĩnh vực được xây dựng theo hướng tiếp cận Một Sức Khỏe.”
 |
| Đại biểu tham dự buổi hội thảo chụp ảnh kỉ niệm. Ảnh: Hạnh Trần |
Hội thảo còn là cơ hội để ghi nhận những nỗ lực và quan tâm của Cục Thú y trong việc tiếp tục phát triển giám sát sức khỏe ĐVHD tại Việt Nam thông qua sự phối hợp giữa các đối tác trong mạng lưới với các ngành nông nghiệp, môi trường và y tế. Bên cạnh đó, hội thảo cũng là một cơ hội để vạch ra các bước tiếp theo nhằm hướng dẫn chuyển đổi sang một bộ máy quản lý hoàn thiện hơn về giám sát ĐVHD và điều phối mạng lưới giám sát sức khỏe ĐVHD cấp quốc gia. Ngoài ra, hội thảo còn là cơ hội kết nối với các sáng kiến giám sát Một sức khỏe do Chính phủ Đức, Liên minh Châu Âu, Chính phủ Hoa Kỳ, Ngân hàng Thế giới và Liên minh ba bên mở rộng (FAO, WHO, OIE, và UNEP) hỗ trợ nhằm thúc đẩy giám sát Một sức khỏe.
Hạnh Trần