Việt Nam đã thực hiện 82,6% khuyến nghị tại UPR chu kỳ III
08:04 | 11/04/2022
Tại phiên thông qua Báo cáo quốc gia theo cơ chế rà soát định kỳ phổ quát (UPR) chu kỳ III tại Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc (tháng 7/019), Việt Nam đã chấp thuận 241/291 khuyến nghị. Trong hơn 2 năm qua, trong bối cảnh đại dịch COVID-19 tác động tiêu cực, thiên tai, biến đổi khí hậu tác động sâu sắc đến mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội cũng như việc thụ hưởng quyền của người dân, Việt Nam nỗ lực thực hiện 82,6% các khuyến nghị đã chấp thuận tại UPR chu kỳ III với nhiều kết quả nổi bật.
 |
| Đến ngày 26/3/2022, Việt Nam đã tiêm hơn 204,73 triệu liều vaccine COVID-19 cho người dân. Ảnh: Internet |
Xây dựng nhà nước pháp quyền và hoàn thiện thể chế pháp luật
Việt Nam tiếp tục các nỗ lực cải cách, hoàn thiện hệ thống pháp luật. Từ năm 2019 đến tháng 1/2022, Quốc hội Việt Nam đã thông qua 39 luật, trong đó có nhiều văn bản luật quan trọng liên quan đến quyền con người, quyền công dân, cụ thể hoá các quy định của Hiến pháp năm 2013, bảo đảm tương thích với các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên… Việt Nam cũng đang rà soát để sửa đổi, bổ sung một số Luật phù hợp với các cam kết quốc tế như việc nghiên cứu sửa đổi Luật Trẻ em, nghiên cứu xây dựng dự thảo Luật Phòng, chống mại dâm, nghiên cứu sửa đổi Luật Phòng, chống mua bán người năm 2011, nghiên cứu xây dựng Luật chuyển đổi giới tính… Việt Nam nỗ lực bảo đảm việc độc lập xét xử của Tòa án, quyền được xét xử công bằng và theo đúng trình tự, phù hợp với chuẩn mực quốc tế.
Bảo đảm các quyền dân sự, chính trị, kinh tế, xã hội, văn hóa
Việt Nam tiếp tục thực hiện mục tiêu giảm nghèo đa chiều, bao trùm, bền vững, hạn chế tái nghèo và phát sinh nghèo; hỗ trợ người nghèo vượt lên mức sống tối thiểu, tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản theo chuẩn nghèo đa chiều quốc gia, nâng cao chất lượng cuộc sống. Thực hiện tốt chính sách đối với người có công; quan tâm chăm lo, trợ giúp các đối tượng yếu thế, nhất là người cao tuổi, người khuyết tật, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt. Chính phủ Việt Nam đã ban hành các chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do dịch COVID-19
Tuổi thọ trung bình đến năm 2020 đạt 73,7 tuổi, tăng so với năm 2015 (73,3 tuổi). Mạng lưới y tế cơ sở tiếp tục được duy trì rộng khắp trong cả nước, trong đó có vùng biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Đến ngày 26/3/2022, Việt Nam đã tiêm hơn 204,73 triệu liều vaccine COVID-19 cho người dân; là một trong một trong sáu nước có tỷ lệ bao phủ vaccine cao nhất thế giới (đạt khoảng 97% người trên 18 tuổi, gần 90% trẻ em trên 12 tuổi).
Nhà nước tạo điều kiện để người dân được học liên tục mọi nơi, học suốt đời dưới nhiều hình thức. Việt Nam ban hành nhiều chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập cho các nhóm yếu thế, trong đó tập trung hỗ trợ học sinh, sinh viên vùng dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn, nhất là trong dịch COVID-19.
Nước sạch và vệ sinh môi trường tại vùng nông thôn luôn được Chính phủ Việt Nam quan tâm và dành ưu tiên trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Các phong trào bảo vệ môi trường trong cộng đồng dân cư có sự chuyển biến tích cực, hiệu quả.
Việt Nam đã đạt những thành tựu đáng ghi nhận trong tăng cường việc tiếp cận thông tin rộng khắp của người dân, đặc biệt là người dân tại vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn, biên giới, hải đảo; khởi động Cổng dữ liệu quốc gia để làm điểm đầu mối trên mạng internet phục vụ việc công bố dữ liệu mở, cung cấp thông tin về chia sẻ dữ liệu của cơ quan nhà nước; cung cấp các tài liệu, dịch vụ, công cụ, ứng dụng xử lý, khai thác dữ liệu được công bố bởi các cơ quan nhà nước.
Việt Nam thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước hiệu quả với các tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở; ban hành nhiều quy định nhằm bảo vệ nhà báo và phóng viên trước mọi hình thức phân biệt đối xử và bạo lực; thúc đẩy xây dựng hành lang pháp lý trong phòng chống thông tin vi phạm pháp luật, bảo đảm thông tin lành mạnh nhằm xác lập ngày càng rõ hơn, minh bạch hơn các giới hạn của quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận phù hợp với các thông lệ quốc tế, từ đó nâng cao nhận thức và ý thức pháp luật của người dân và cán bộ, công chức, nhà báo, hạn chế các vi phạm.
Tạo điều kiện cho các tổ chức tôn giáo hợp pháp được thành lập, hoạt động và phát triển. Việc triển khai Luật Tín ngưỡng, tôn giáo tạo điều kiện cho hoạt động quan hệ quốc tế của các tổ chức, cá nhân tôn giáo diễn ra sôi nổi, phong phú về cấp độ, số lượng và phạm vi hoạt động; cải cách, đơn giản hóa thủ tục hành chính trong tôn giáo.
Sau khi Luật Thi hành án hình sự năm 2019 được thông qua, nhiều văn bản quy phạm pháp luật liên quan đã được sửa đổi, bổ sung theo hướng toàn diện, phù hợp với Luật. Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 cũng tiếp tục được triển khai hiệu quả thông qua việc ban hành các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành; triển khai nhiều biện pháp để tăng cường việc tiếp cận pháp lý đối với người dân, bảo đảm thủ tục tố tục hình sự, quyền tiếp cận luật sư...
Bảo vệ các nhóm dễ bị tổn thương
Nhiều Chương trình hành động cấp quốc gia được ban hành góp phần bảo đảm tốt hơn quyền của các nhóm dễ bị tổn thương. Trong đó, tiếp tục triển khai Luật Bình đẳng giới, Luật Người khuyết tật; đẩy mạnh triển khai thực hiện hiệu quả các Chương trình quốc gia của giai đoạn 2016-2020; Chương trình hỗ trợ hộ nghèo khu vực nông thôn theo Quyết định số 33/2015/QĐ-TTg ngày 10-8-2015. Chú trọng đẩy mạnh tuyên truyền việc giữ gìn và phát huy bản sắc văn hoá dân tộc miền núi, vùng cao. Người dân tộc thiểu số ở vùng khó khăn được cung cấp các dịch vụ pháp lý miễn phí như tư vấn pháp luật, tham gia tố tụng, đại diện ngoài tố tụng, cấp phát miễn phí tờ rơi, băng đĩa pháp luật...
Việc bảo đảm quyền tiếp cận phương tiện đi lại cho người khuyết tật tiếp tục được chú trọng triển khai trên cơ sở các quy định cụ thể trong hệ thống pháp luật xây dựng bao gồm Luật Xây dựng 2014, Luật Nhà ở 2014, Luật Kiến trúc.
Việt Nam đã tiếp tục các nỗ lực phòng, chống mua bán người và hỗ trợ nạn nhân, đạt kết quả tích cực.
Thực hiện nghĩa vụ theo các Công ước và triển khai các cam kết, hợp tác quốc tế khác liên quan đến quyền con người
Việt Nam hiện đã tham gia 7/9 Công ước quốc tế cơ bản về quyền con người. Việc triển khai các Công ước đã đạt được những kết quả toàn diện, được thực hiện nghiêm túc, chặt chẽ bằng hành lang pháp lý và hệ thống chính sách đồng bộ.
Việt Nam đã nộp Báo cáo quốc gia lần thứ năm về việc thực thi Công ước CERD (tháng 01/2021); đã nộp Báo cáo giữa kỳ về việc thực hiện các khuyến nghị của Ủy ban CAT vào tháng 10/2020 và Ủy ban Nhân quyền vào tháng 3/2021; hiện đang xây dựng Báo cáo thực hiện Công ước CEDAW lần thứ 9.
Việt Nam luôn chủ trương coi trọng việc đối thoại, hợp tác với các nước, đối tác trong bảo vệ và thúc đẩy quyền con người. Tại các diễn đàn đa phương như Đại hội đồng Liên hợp quốc, Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc, ASEAN, Việt Nam đã tích cực tham gia đóng góp vào quan tâm chung của cộng đồng quốc tế, đề xuất các sáng kiến, hợp tác trao đổi với các nước, các cơ chế liên quan, được các nước ghi nhận, đánh giá cao. Ở cấp độ song phương, Việt Nam tiếp tục tiến hành các cuộc đối thoại nhân quyền và trao đổi định kỳ về vấn đề nhân quyền với các đối tác quan tâm.
Năm 2020, với vai trò Chủ tịch luân phiên ASEAN, Việt Nam đã đảm nhiệm vị trí Chủ tịch Ủy ban liên Chính phủ ASEAN về nhân quyền (AICHR) với ưu tiên thúc đẩy quyền của nhóm dễ bị tổn thương, đặc biệt trong bối cảnh đại dịch. Cùng các nước ASEAN, Việt Nam đã dẫn dắt, triển khai Quỹ ASEAN để ứng phó dịch COVID-19; xây dựng Quy chế hoạt động của Kho dự trữ vật tư y tế khu vực; hình thành Khung chiến lược ASEAN trong tình huống khẩn cấp y tế công cộng… để bảo đảm quyền, sức khỏe cho hơn 650 triệu người dân trong khu vực.
Tăng cường giáo dục về quyền con người
Việt Nam tích cực triển khai Đề án đưa nội dung quyền con người vào chương trình giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân, xác định mục tiêu đến năm 2025, 100% các cơ sở giáo dục, đào tạo các cấp tổ chức giáo dục quyền con người cho người học; triển khai các hoạt động nghiên cứu về quyền con người; xây dựng các chương trình, kế hoạch nhằm tuyên truyền và phổ biến pháp luật về quyền con người tại các trung tâm nghiên cứu và cơ sở đào tạo chuyên sâu.
Giáo dục về quyền con người và Công ước Liên hợp quốc về Quyền trẻ em (CRC) đã được lồng ghép trong sách giáo khoa giáo dục tiểu học; đồng thời môn Giáo dục công dân trong chương trình giáo dục phổ thông năm 2018 cũng đã lồng ghép các nội dung, chủ đề về quyền con người và quyền trẻ em trong giáo dục đạo đức, lối sống, kỹ năng sống và pháp luật. Hiện Việt Nam đang xây dựng tài liệu giáo dục quyền con người cho sinh viên các cơ sở giáo dục đại học.
Việt Nam đã và đang tiếp tục đẩy mạnh đào tạo kiến thức về quyền con người cho các cán bộ công chức, viên chức Nhà nước và địa phương nhằm tăng cường nhận thức, năng lực và hiệu quả ở cơ sở thông qua các lớp đào tạo, bồi dưỡng.
Minh Thái