Bí ẩn “Làng phòng thủ, nhà pháo đài” nơi biên cương Tổ quốc

21:45 | 14/02/2022

Nằm ẩn sâu nơi biên giới tỉnh Lạng Sơn là làng đá Thạch Khuyên thuộc xã Xuất Lễ, huyện Cao Lộc, tỉnh Lạng Sơn. Làng đá Thạch Khuyên không những là một pháo đài chống phỉ ở vùng biên ải hàng trăm năm qua, mà còn là ngôi làng vô cùng độc đáo, ẩn chứa nhiều điều bí ẩn.
Biên phòng Hà Tĩnh bắt vụ vận chuyển 113 kg pháo hoa qua biên giới Biên phòng Hà Tĩnh bắt vụ vận chuyển 113 kg pháo hoa qua biên giới
BĐBP Hà Tĩnh vừa phối hợp với các cơ quan chức năng bắt giữ một đối tượng người Lào vận chuyển 113 kg pháo hoa qua biên giới.
Gần 30 Đại sứ, nhân viên ngoại giao, các tổ chức quốc tế trải nghiệm Tết cổ truyền Việt Nam ở làng cổ Đường Lâm Gần 30 Đại sứ, nhân viên ngoại giao, các tổ chức quốc tế trải nghiệm Tết cổ truyền Việt Nam ở làng cổ Đường Lâm
Ngày 23/1, gần 30 Đại sứ và đại diện các cơ quan ngoại giao, các tổ chức quốc tế tại Hà Nội đã có chuyến tham quan Làng cổ Đường Lâm và trải nghiệm không khí Tết cổ truyền tại đây.

Thôn Thạch Khuyên hiện nay có 115 hộ dân với 532 nhân khẩu, dân cư chủ yếu là đồng bào dân tộc Nùng, chiếm 60% số dân của cả thôn. Toàn thôn hiện còn 18 ngôi nhà trình tường bằng đất, lối kiến trúc tiêu biểu cho nhà ở truyền thống của dân tộc Tày, Nùng Lạng Sơn cùng nét văn hóa dân gian độc đáo.

Ông Tàng Văn Hảo, Trưởng thôn kiêm Bí thư chi bộ chia sẻ: "Tôi được nghe bố mình kể lại, trước kia, thôn của của chúng tôi, người dân chịu khó làm ăn. Xung quanh làng là đồng ruộng tốt, thóc ngô nhiều, bà con chăn nuôi mát tay nên trâu, lợn, gà, dê trong làng cũng nhiều lắm, xóm làng sung túc bình yên".

Bí ẩn “Làng phòng thủ, nhà pháo đài” nơi biên cương Tổ quốc
Ông Tàng Văn Hảo bên bức tường đá cổ trước nhà mình. Ảnh: Dân việt

Do có của ăn của để, nhiều nhóm phỉ ở bên kia biên giới thường xuyên tập kích vào làng để cướp bóc. Đến năm 1850, có một người cai quản làng tên Vi Linh Xương, đã quyết định xây một lũy đá bao quanh làng, nhằm bảo vệ dân làng trước sự tấn công của bọn phỉ.

Năm 1854, sau 4 năm thi công ròng rã, với sự tham gia của hàng trăm lượt dân công, công trình lũy đá bảo vệ làng Thạch Khuyên cũng đã hoàn thành.

"Làng của chúng tôi có tên là Thạch Khuyên từ đó. 'Thạch' có nghĩa là đá, 'khuyên' có nghĩa là vòng tròn, bức tường đá vòng tròn quanh làng, bảo vệ tính mạng và tài sản của người dân", ông Tàng Văn Hảo chia sẻ.

Ông Hảo cho biết thêm, tường đá có móng rộng 3m, chiều cao 5m. Bên trên mặt tường, người dân có thể đi tuần được. Đỉnh cao nhất được rào bằng gai tre, gai bồ kết, ngăn không cho phỉ trèo lên.

Ngoài ra, trên tường thành còn chuẩn bị nhiều đống đá to bằng củ đậu, hoặc bằng quả bưởi, quả dưa hấu. Nếu gặp phỉ tấn công, bà con dân làng sẽ dùng đá đó để ném.

Kết cấu của những bức tường đá ở Thạch Khuyên cũng rất lạ. Những người xây dựng chỉ dùng những viên đá mồ côi xếp chồng lên nhau, không sử dụng bất cứ vật liệu kết dính nào.

Có những viên đá lớn, to như cái thúng, to như con bò, cũng có những viên đá nhỏ chỉ bằng cái mũ trẻ con. Tổng thể chiều dài của vòng tròn tường đá là hơn 1.000m.

"Từ năm 1854 khi xây xong tường đá quanh làng, lũ phỉ cũng nhiều lần tấn công. Tuy nhiên, chúng đều bó tay trước bức tường đá kiên cố cùng sự quyết tâm chống trả để bảo vệ tài sản của dân làng," nhìn những chứng tích của bức tường đá còn sót lại ngay trước cửa nhà mình, ông Hảo nói.

Bí ẩn “Làng phòng thủ, nhà pháo đài” nơi biên cương Tổ quốc
Nét độc đáo ở làng đá Thạch Khuyên. Ảnh: Báo Dân tộc

Ông Lương Văn Bạc, công chức văn hóa xã Xuất Lễ cho biết: Để góp phần gìn giữ lâu dài vẻ đẹp của làng đá, hằng năm, chính quyền xã cũng đã tuyên truyền đến người dân về việc gìn giữ vệ sinh môi trường, vận động các gia đình xếp những viên đá mới thay thế viên cũ hỏng. Bên cạnh đó, các ngôi nhà trình tường cổ cùng các công trình bằng đá là sở hữu của các gia đình. Để đảm bảo điều kiện cư trú, các gia đình cũng đã sửa chữa, cải tạo nhiều, do đó, công tác vận động giữ nguyên gốc những nếp nhà, con ngõ cũng hết sức khó khăn”.

Được biết, thời gian qua UBND huyện Cao Lộc đã tổ chức nhiều cuộc khảo sát để xem xét, nghiên cứu xây dựng kế hoạch khai thác nguồn tài nguyên văn hóa quý giá tại làng đá Thạch Khuyên để phát triển du lịch. Bên cạnh đó, huyện cũng đã giới thiệu kết nối làng đá Thạch Khuyên với các điểm du lịch khác trong huyện, giai đoạn 2020 – 2025, tầm nhìn đến năm 2030. Trong đó, kế hoạch đã hình thành ý tưởng về bảo tồn và phát huy “Làng phòng thủ, nhà pháo đài – Làng đá Thạch Khuyên”.

Biên phòng tỉnh Lào Cai và Vân Nam tăng cường các biện pháp phòng, chống dịch Biên phòng tỉnh Lào Cai và Vân Nam tăng cường các biện pháp phòng, chống dịch
Ngày 25/11, BĐBP Lào Cai (tỉnh Lào Cai, Việt Nam) và Chi đội quản lý biên giới Hồng Hà (Trạm kiểm soát biên phòng xuất nhập cảnh Hà Khẩu, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc) phối hợp tăng cường các biện pháp tuần tra kiểm soát chặt chẽ biên giới, không để dịch bệnh lây lan qua biên giới.
Tặng cờ Tổ quốc, phao cứu sinh và áo phao cho ngư dân xã Cát Khánh (Bình Định) Tặng cờ Tổ quốc, phao cứu sinh và áo phao cho ngư dân xã Cát Khánh (Bình Định)
Sáng 19/11, thực hiện chương trình Tặng phao cứu sinh và áo phao cho ngư dân, Đồn Biên phòng Cát Khánh (BĐBP Bình Định) đã tổ chức trao tặng cờ Tổ quốc, phao cứu sinh và áo phao cho ngư dân trên địa bàn xã Cát Khánh, huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định.

Vĩnh Bảo

Đường dẫn bài viết: https://thoidai.com.vn/bi-an-lang-phong-thu-nha-phao-dai-noi-bien-cuong-to-quoc-163110.html

In bài viết