Tổng thống Trump ép Thổ Nhĩ Kỳ ngừng tấn công Syria

Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 14/10 yêu cầu Thổ Nhĩ Kỳ dừng các cuộc tấn công quân sự vào Syria và lên tiếng đe dọa sẽ áp đặt các biện pháp trừng phạt mới đối với nước đồng minh NATO này.

Cuộc chiến giữa quân đội Thổ Nhĩ Kỳ với lực lượng người Kurd tại Syria đang ngày càng khốc liệt (ảnh: Reuters)

Theo Reuters, ông Trump đang phải chật vật hạn chế thiệt hại từ quyết định rút quân đội ra Syria, vốn đang bị chỉ trích nhiều của ông.

Phó Tổng thống Mike Pence cho biết ông Trump đã nói chuyện với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan trong một cuộc gọi điện thoại vào 14/10 thương lượng việc ngừng bắn ngay lập tức. Ông Pence cũng thông báo về chuyến đến khu vực này để cố gắng hòa giải cuộc khủng hoảng.

Phó Tổng thống Pence cho biết ông Trump đã tỏ ra rất kiên quyết với ông Erdogan trên điện thoại.

“Đơn giản là Mỹ sẽ không dung túng cho cuộc xâm lăng của Thổ Nhĩ Kỳ ở Syria nữa. Chúng tôi đang kêu gọi Thổ Nhĩ Kỳ chấm dứt bạo lực và tiến đến bàn đàm phán,“ ông Pence nói với các phóng viên.

Thổ Nhĩ Kỳ đã tiến hành một chiến dịch tấn công xuyên biên giới vào miền bắc Syria vào tuần trước, chỉ vài ngày sau khi ông Erdogan thông báo với ông Trump trong một cuộc gọi điện thoại rằng ông dự định thực hiện một kế hoạch lâu dài chống lại các đồng minh Mỹ - người Kurdish trong khu vực.

Tổng thống Trump đột ngột tuyên bố rút 50 lính Mỹ từ khu vực xung đột, bác bỏ những lời chỉ trích rằng điều này sẽ khiến người Kurd dễ trở thành mục tiêu tấn công. Hành động này được nhiều người coi là bật đèn xanh cho Tổng thống Erdogan.

Với việc các nhà lập pháp tại Quốc hội Mỹ chuyển sang áp dụng các biện pháp trừng phạt của riêng họ, ông Trump đã ban hành một lệnh hành pháp cho phép các biện pháp trừng phạt chống lại các quan chức hiện tại và trước đây của chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ có tham dự vào hoạt động quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ tại miền bắc Syria.

Trong một tuyên bố, ông Trump cho biết đã tăng thuế nhập khẩu đối với thép Thổ Nhĩ Kỳ lên tới 50%, sáu tháng sau khi chúng được giảm và sẽ ngay lập tức ngừng đàm phán về cái mà ông gọi là thỏa thuận thương mại trị giá 100 tỷ USD với nước.

Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin cho biết Mỹ đã áp dụng các biện pháp trừng phạt đối với các bộ trưởng quốc phòng, nội địa và năng lượng của Thổ Nhĩ Kỳ, cũng như các phòng ban của họ.

Những cảnh tàn sát tại khu vực biên giới Syria - Thổ Nhĩ Kỳ đã khiến ông Trump phải hứng chịu sự chỉ trích gay gắt từ các thành viên cả đảng Cộng hòa và Dân chủ vì đã bỏ rơi người Kurd - đồng minh trong trận chiến của Mỹ chống phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng ở Syria.

Khi Quốc hội Mỹ tuyên bố sẽ hành động nếu Tổng thống không làm gì cả, ông Trump nhấn mạnh hành động của Thổ Nhĩ Kỳ đang gây ra một cuộc khủng hoảng nhân đạo và “tạo điều kiện cho các tội ác chiến tranh có thể xảy ra”, nhưng ông cũng nói rõ mình không dự định đảo ngược quyết định rút quân.

“Như tôi đã nói, tôi đang rút lực lượng còn lại của Mỹ khỏi vùng đông bắc Syria,” ông Trump nói.

Quân đội Mỹ rút ra khỏi Syria đang ở lại trong khu vực để theo dõi IS và một phần nhỏ sẽ vẫn còn ở căn cứ Tanf ở miền nam Syria, ông nói.

Ông Mitch McConnell, lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện Mỹ, một thành viên đảng Cộng hòa như ông Trump, bày tỏ không hài lòng với quyết định của tổng thống.

“Ông ấy đã từ bỏ cuộc chiến này ngay bây giờ và rút lực lượng Mỹ khỏi Syria hủy hoại những nỗ lực của nước Mỹ tại khu vực và khiến IS hồi sinh,” ông nhận định.

Một tuyên bố từ nhà lãnh đạo đảng Dân chủ tại Thượng viện Chuck Schumer và hai thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Robert Menendez và Jack Reed cho biết người duy nhất có thể ngay lập tức ngăn chặn thảm kịch này đang diễn ra là chính Tổng thống Trump.

Hành động đầu tiên khi Quốc hội trở lại phiên họp trong tuần này là để các đảng Cộng hòa tham gia với chúng tôi trong việc thông qua một nghị quyết cho thấy rõ rằng cả hai bên đang yêu cầu quyết định của tổng thống bị đảo ngược, họ nói.

Ông Trump cho biết sắc lệnh của ông sẽ cho phép Mỹ áp dụng các biện pháp trừng phạt đối với những quan chức Thổ Nhĩ Kỳ hiện tại hoặc trước đây có thể liên quan đến vi phạm nhân quyền. Ông cho biết họ sẽ cho phép các biện pháp trừng phạt như đóng băng tài sản và cấm nhập cảnh vào Mỹ./.

Xem thêm