Ông Đinh La Thăng tự bào chữa: Bị cáo không chối bỏ trách nhiệm

TĐO - Sau khi bị đại diện Viện Kiểm sát Nhân dân đọc bản cáo trạng luận tội và đề nghị mức án từ 18 -19 năm tù cho bị cáo Đinh La Thăng, trong vụ án góp vốn 800 tỷ của PVN vào Oceanbank, ông Đinh La Thăng đã tự bào chữa trong khoảng thời gian 40 phút. Ông Thăng đã lý giải về việc bị quy là che giấu hành vi, né tránh trách nhiệm.

Sáng 22/3, phiên tòa xét xử vụ án góp vốn 800 tỷ đồng của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) vào Ngân hàng thương mại cổ phần Đại Dương (OceanBank) bước sang phần tranh luận. Đại diện Viện Kiểm sát giữ quyền công tố tại phiên tòa đã đọc bản luận tội và đề nghị mức án đối với từng bị cáo.

"Đầu tư vào Oceanbank đã hoàn toàn có hiệu quả" - bị cáo Đinh La Thăng trình bày tại tòa

Trong phần tự bào chữa, ông Thăng khẳng định, việc PVN đầu tư vào Oceanbank nhằm giải quyết hệ lụy từ việc đã chuẩn bị các bước để thành lập NH của ngành dầu khí, nhưng sau đó lại không được phép thành lập.

Ông Đinh La Thăng tự bào chữa tại phiên tòa.

Theo lời ông Thăng, khi đó, PVN đã tìm kiếm nhiều đối tác, nhưng chỉ Oceanbank đồng ý các điều kiện mà PVN nêu ra về việc phải tiếp nhận nhân sự, phương tiện của ban trù bị NH Hồng Việt. Việc đầu tư vào Oceanbank không hề vụ lợi, không có động cơ cá nhân.

Ông Thăng trình bày rất mạch lạc và có phần hùng biện rằng, việc Oceanbank bị lỗ cũng không quan hệ biện chứng, nhân quả gì với việc PVN đầu tư vào đó. Và, khẳng định, nếu PVN được thoái vốn, sẽ không mất 800 tỷ đồng khi Oceanbank bị NHNN mua lại 0 đồng. Ông Đinh La Thăng "giải thích": Việc thoái vốn, PVN đã rất chủ động. Từ năm 2012, PVN đã xây dựng lộ trình thoái vốn, được Thủ tướng đồng ý cho thoái vốn 100% trong giai đoạn năm 2013-2014. Việc này được Oceanbank đồng ý và đã có một công ty Singapore đồng ý mua 15%, 1 công ty Việt Nam đồng ý mua 5%. PVN đã báo cáo Thủ tướng. Nếu PVN được thoái vốn, thì không thể có việc mất 800 tỷ đồng. Xin HĐXX xem xét.

Về việc mua 0 đồng, Tòa án cũng đã yêu cầu Chính phủ xem xét việc này. Chính phủ cũng có văn bản yêu cầu chấm dứt việc mua 0 đồng. Hà Văn Thắm có hơn 60% cổ phần ở Oceanbank nhưng không biết gì việc Oceanbank bị mua 0 đồng. PVN nắm 20% cũng không biết.

Ông Thăng trình bày tiếp: Việc PVN đầu tư vào Oceanbank là có hiệu quả khi PVN đã thu hồi được cổ tức 244 tỷ đồng. Tháng 8/2011, bị cáo đã chuyển công tác. Sau 3 năm Oceanbank vẫn chia cổ tức, vì vậy bị cáo chỉ chịu trách nhiệm đến tháng 8/2011. Bị cáo chuyển đi, mọi quyền hạn, nghĩa vụ bị cáo không còn gì. Vì vậy, việc đầu tư vào Oceanbank là có hiệu quả. Nếu Thủ tướng cho thoái vốn thì PVN đã thu lại được 800 tỷ đồng và 244 tỷ đồng cổ tức.

Ông Thăng đưa ra những thông tin để chối tội nhưng lại khẳng định: Bị cáo không chối bỏ trách nhiệm, nếu có vi phạm thì bị cáo hoàn toàn có trách nhiệm trong vai trò người đứng đầu, nhưng xem xét lại việc đầu tư vào Oceanbank, bị cáo thấy hoàn toàn có hiệu quả. Việc mất vốn là do không được thoái vốn, NHNN mua 0 đồng.

Trình bày về cáo buộc đã có thủ đoạn che giấu tội phạm, ông Đinh La Thăng cho biết: Khi vụ án chưa khởi tố, ông có gọi điện cho các thành viên Hội đồng thành viên để xác nhận việc có biết chủ trương, biên bản ký thỏa thuận với Hà Văn Thắm để góp vốn vào Oceanbank. Tuy nhiên, khi làm việc với CSĐT, các anh chị đó lại không đồng tình về việc này và coi đây là vì cả nể mà ký. Bị cáo thấy không nhất thiết phải xác nhận việc đó nữa.

Theo ông Thăng, việc ông cung cấp cho CQĐT giấy xác nhận ngày 28/3/2017 mà cáo trạng nêu là hành động che giấu hành vi phạm tội thì chưa hẳn đúng, khi mà việc nhờ ký giấy xác nhận xảy ra từ tháng 3/2017, nhưng đến tháng 12/2017, bị cáo mới bị khởi tố. Cho nên, theo ông Thăng, không có gì liên quan đến che giấu tội phạm cả, mà chỉ là đề nghị xác nhận theo tự giác, tự nguyện của từng người, không ép buộc. Bị cáo cũng khẳng định, biên bản này chỉ ký để xác nhận chủ trương và sau đó, bị cáo có báo cáo HĐQT là đã ký thỏa thuận với Oceanbank, đồng thời, đề nghị các thành viên nếu đồng ý thì thông qua, còn không thì không có giá trị. Bị cáo không che giấu việc này và biên bản này không có căn cứ pháp lý.

Bị cáo cảm ơn HĐXX, mong tòa xem xét sự việc trong bối cảnh lịch sử lúc đó tình hình khủng hoảng kinh tế thế giới, kinh tế trong nước bị động; PVN đang thí điểm mô hình kinh tế, văn bản pháp luật chưa hoàn thiện...

Đề nghị xử phạt bị cáo Đinh La Thăng 18-19 năm tù

Bị cáo Đinh La Thăng và các bị cáo nghe Bản cáo trạng luận tội. (Ảnh: TTXVN)

Về tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” theo quy định tại Điều 165, khoản 3 - Bộ luật Hình sự năm 1999, đại diện Viện Kiểm sát đã đề nghị Hội đồng xét xử xử phạt bị cáo Đinh La Thăng (sinh năm 1960, nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị/Hội đồng thành viên PVN) mức án từ 18 năm tù đến 19 năm tù; Ninh Văn Quỳnh (sinh năm 1958, nguyên Kế toán trưởng kiêm Trưởng ban Tài chính kế toán và Kiểm toán PVN) và Vũ Khánh Trường (sinh năm 1954, nguyên thành viên Hội đồng thành viên PVN) cùng bị đề nghị mức án từ 7 năm tù đến 8 năm tù; Nguyễn Xuân Sơn (sinh năm 1962, nguyên Phó Tổng Giám đốc PVN) bị đề nghị từ 30 tháng tù đến 36 tháng tù; Nguyễn Xuân Thắng (sinh năm 1955, nguyên thành viên Hội đồng thành viên PVN) bị đề nghị từ 24 tháng tù đến 30 tháng tù; Nguyễn Thanh Liêm (sinh năm 1955, nguyên thành viên Hội đồng thành viên PVN) và Phan Đình Đức (sinh năm 1960, thành viên Hội đồng thành viên PVN) cùng bị đề nghị mức án từ 24 tháng đến 30 tháng cải tạo không giam giữ.

Riêng bị cáo Ninh Văn Quỳnh bị đề nghị thêm mức xử phạt 17 năm tù đến 18 năm tù về tội “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản”. Tổng hợp hình phạt, buộc bị cáo Ninh Văn Quỳnh phải chấp hành hình phạt chung cho hai tội từ 24 năm tù đến 26 năm tù.

Về hình phạt bổ sung, đại diện Viện Kiểm sát đề nghị Hội đồng xét xử cấm các bị cáo đảm nhiệm chức vụ hoặc làm công việc nhất định trong thời hạn 5 năm sau khi chấp hành xong hình phạt chính. Đồng thời, kiến nghị Cơ quan điều tra làm rõ lời khai của Nguyễn Xuân Sơn tại phiên tòa liên quan đến việc chi và sử dụng số tiền lãi ngoài hợp đồng.

Đủ căn cứ kết tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước

Đại diện Viện Kiểm sát nhận định, từ tháng 9/2008, bị cáo Đinh La Thăng đã chỉ đạo và quyết định việc PVN góp vốn vào OceanBank để PVN trở thành cổ đông chiến lược của Ngân hàng này. Thực hiện chỉ đạo và chủ trương của Đinh La Thăng, các bị cáo trong vụ án đã tích cực thực hiện 3 lần góp vốn của PVN vào Oceanbank với tổng số tiền 800 tỷ đồng.

Hậu quả, với năng lực yếu kém của OceanBank và những hành vi vi phạm của Hà Văn Thắm (nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị OceanBank), OceanBank đã bị thua lỗ nghiêm trọng không còn giá trị vốn của chủ sở hữu; dẫn đến toàn bộ số tiền 800 tỷ đồng vốn góp của PVN tại OceanBank đã bị mất hoàn toàn khi Ngân hàng Nhà nước phải mua lại bắt buộc Ngân hàng OceanBank để Nhà nước phải khắc phục các hậu quả thiệt hại nặng nề của OceanBank gây ra.

Qua quá trình điều tra và xét hỏi tại phiên tòa, Viện Kiểm sát xác định: Bị cáo Đinh La Thăng với vai trò là Chủ tịch Hội đồng quản trị/Hội đồng thành viên PVN có thẩm quyền cao nhất tại PVN, có trách nhiệm quản lý, bảo toàn và phát triển vốn do Nhà nước giao, nhưng bị cáo đã chỉ đạo và quyết định góp vốn vào OceanBank trái quy định của pháp luật.

Đến tháng 3/2017, khi bị kiểm tra, để che giấu và hợp thức hóa hành vi vi phạm nêu trên, bị cáo Đinh La Thăng đã điện thoại nhờ một số thành viên Hội đồng quản trị ký xác nhận việc Hội đồng quản trị PVN đã bàn bạc, thống nhất về chủ trương PVN góp vốn vào OceanBank và giao cho Đinh La Thăng ký Thỏa thuận số 6934 với OceanBank. Do cả nể nên ông Hoàng Xuân Hùng, ông Trần Ngọc Cảnh và bà Phan Thị Hòa, nguyên Thành viên Hội đồng quản trị PVN đã ký xác nhận cho Đinh La Thăng vào Giấy xác nhận ghi ngày 28/3/2017.

Riêng ông Đỗ Văn Đạo không ký xác nhận theo đề nghị của Đinh La Thăng. Tại phiên tòa, ông Hùng và bà Hòa khẳng định việc ký xác nhận cho bị cáo Thăng là không đúng sự thật. Như vậy, có đủ cơ sở xác định bị cáo Đinh La Thăng biết hành vi của mình là vi phạm và có thủ đoạn che giấu. Do đó lời khai của bị cáo tại phiên tòa, thực hiện đúng quy định của pháp luật là không có cơ sở. Như vậy, bị cáo Đinh La Thăng biết rõ hiện trạng yếu kém của OceanBank, nhưng ngay sau đó lại ký Nghị quyết 7289 về việc tham gia góp vốn 400 tỷ đồng mua 20% cổ phần của OceanBank. Việc ban hành Nghị quyết 7289 của bị cáo Thăng khi chưa được sự chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ là vi phạm nghiêm trọng quy định tại khoản 3, Điều 27 (Quyền hạn của Hội đồng quản trị) Quy chế quản lý tài chính Công ty mẹ - Tập đoàn Dầu khí Việt Nam ban hành kèm theo Nghị định số 142/2007/NĐ-CP ngày 05/9/2007 của Chính phủ.

Trong đó, quy định việc PVN góp vốn để trở thành cổ đông chiến lược của OceanBank bắt buộc phải báo cáo Thủ tướng Chính phủ để xin phép về chủ trương trước khi thực hiện các trình tự thủ tục theo quy định của pháp luật. Như vậy, khi bị cáo ký Thỏa thuận góp vốn và ban hành Nghị quyết 7289 về việc tham gia góp vốn vào OceanBank (đầu tư ra ngoài PVN) khi chưa được sự chấp thuận về chủ trương của Thủ tướng Chính phủ, bị cáo Đinh La Thăng đã làm trái các quy định nêu trên. Lời khai của bị cáo tại phiên tòa về việc được sự đồng ý của Thủ tướng là không đúng sự thật khách quan, biện minh cho hành vi vi phạm, né tránh trách nhiệm.

Từ các phân tích nêu trên, Viện Kiểm sát nhận định: Bị cáo Đinh La Thăng biết rõ năng lực yếu kém của OceanBank và bị cáo biết theo các quy định pháp luật khi muốn đầu tư vốn để trở thành cổ đông chiến lược của OceanBank thì phải báo cáo xin chủ trương và được sự đồng ý của Thủ tướng Chính phủ trước khi ký Thỏa thuận góp vốn và ban hành nghị quyết về việc tham gia góp vốn vào OceanBank. Nhưng bị cáo Đinh La Thăng đã cố ý không thực hiện và chỉ đạo cấp dưới thực hiện trái các quy định của Nhà nước; bị cáo đã thực hiện các hành vi vi phạm sau đó mới có báo cáo Thủ tướng Chính phủ và các cơ quan có liên quan nhằm hợp thức hóa các hành vi vi phạm (làm trước báo cáo sau).

Linh Anh (t/h)