Đèo Hải Vân - Cung đường “sợ nhất” ngày ấy, bây giờ!
03:30 | 09/05/2018
Thiên nhiên tạo nên Hải Vân quan
Cũng như những người con trên “khúc ruột miền Trung”, chúng tôi đã không ít lần đi qua cung đường đèo Hải Vân hiểm trở bằng... xe máy và xe đò. Còn nhớ cách đây gần chục năm, lần đầu tiên tôi “khăn gói” từ Quảng Trị vào Đà Nẵng, gia đình khuyên nhủ bỏ xe máy lên xe đò... cho an toàn. Nhưng sẵn máu nghề nghiệp, tôi thử sức “bài sát hạch” qua cung đường đèo Phước Tượng và Phú Gia trước khi quyết định chạy xe máy qua đèo Hải Vân mà giờ đây không còn phải leo đèo nữa, muốn nhanh thì đi qua hầm, muốn chậm rãi thì đi qua đèo.
 |
Khách du lịch đang tìm hiểu lịch sử di tích
Đến bây giờ, tôi không nhớ đã bao lần ngược xuôi trên cung đường đèo này bằng xe máy. Cũng không ít lần tôi ghi nhận những vụ TNGT, tắc đường đèo do sạt lở; những nỗ lực của lực lượng CSGT và ngành giao thông trong công tác hướng dẫn phân luồng, đảm bảo ATGT. Cũng như những vất vả của hành khách trên những chuyến xe khách phải vật vạ qua đêm trên đường đèo...
Đến tháng 6/2005, ngay dưới cung đường “sợ nhất” này diễn ra sự kiện trọng đại: Lễ khánh thành đưa Hầm đường bộ Hải Vân đưa vào khai thác! Không lâu sau đó, dịch vụ trung chuyển xe gắn máy qua hầm đường bộ Hải Vân được khởi động và duy trì cho đến bây giờ đã rút ngắn thời gian và giảm TNGT khi đi qua Đèo Hải Vân. Nhưng cũng như chúng tôi, rất nhiều người vẫn thích thú “phượt” qua đèo bằng xe máy. Những chuyến xe lữ hành cũng ngày qua ngày cứ tiếp nối nhau qua, dừng lại, rồi từ từ lăn bánh... để du khách thỏa mắt thưởng ngoạn sự hùng vĩ, “Sơn Thủy hữu tình” bậc nhất của “Đệ nhất hùng quan” trên cung đường “sợ nhất” hôm qua! Nhiều du khách khi đến TP.Đà Nẵng hay Cố đô Huế cũng chọn cách khám phá “Thiên hạ đệ nhất hùng quan” bằng xe máy, taxi...
 |
Góc cua nguy hiểm của đèo Hải Vân
Đèo Hải Vân thuộc dãy núi hiểm trở cắt ngang đất nước từ biên giới phía Tây đến sát bờ Biển Đông, tạo nên những đặc trưng khá rõ nét từ khí hậu, văn hóa... phía 2 bên đỉnh đèo. Cũng có những khi mây mù giăng kín như muốn “bịt mắt” người đi đường... Nhưng khi qua Hải Vân Quan, chúng tôi được hòa mình vào khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp trên đỉnh non cao và cảm nhận sự giao thoa của thời tiết, của đất trời...
Người xưa đã đúc kết mối hiểm nguy trên cung đường Hải Vân (biển, mây) qua câu ca: “Đường bộ sợ nhất Hải Vân/ Đường thủy sợ nhất sóng thần hang Dơi”. Bởi vì, ngoài sự hiểm trở của những cung đường đèo, nơi đây còn là nơi cư ngụ của những loài thú dữ và bọn lục lâm thảo khấu.
 |
Tuyến đường quanh co, uốn lượn
Đến thế kỷ XIX, nhà Nguyễn cho sửa chữa và mở rộng đường đèo, đồng thời cho xây dựng hệ thống đồn lũy, có quân lính canh phòng cẩn mật ngày đêm, còn gọi là Đồn Nhất. Đến thời Pháp thuộc, ngoài mở rộng đường đèo cho xe cơ giới lưu thông, làm đường sắt Bắc - Nam qua đèo Hải Vân..., thực dân Pháp còn củng cố đồn Nhất thành một cứ điểm với hệ thống công sự vững chắc... Sau ngày đất nước được Giải phóng cho đến trước khi hầm đường bộ Hải Vân được đưa vào sử dụng (tháng 6/2005), cung đường đèo Hải Vân là nỗi lo đối với không ít lái xe và người dân trên “hành trình thiên lý”. Dọc trên cung đường qua đèo Hải Vân, có vô số miếu thờ các nạn nhân xấu số đã tử nạn trong những vụ TNGT kinh hoàng.
Thiên hạ đệ nhất hùng quan
Khác với sự hối hả của những ngày cuối năm, những ngày đầu xuân mới, núi rừng Hải Vân quan hùng vĩ được những sắc hoa tô điểm. Đặc biệt, khi ở Quảng Trị và Huế vẫn đang còn trong mưa rét, thì chỉ mới “chạm” đến chân đèo Hải Vân phía Bắc, chúng tôi đã được hưởng bầu không khí ấm áp từ đỉnh Hải Vân lan tỏa xuống... Ngay đoạn cua tay áo đầu tiên Bắc đèo Hải Vân- điểm khởi đầu cho hành trình vượt qua 21 km đường đèo Hải Vân từ phía Bắc, ai cũng “mãn nhãn” phong cảnh Vịnh Lăng Cô, đầm Lập An,. Cũng từ đây nhìn chếch về phía trái là điểm khởi đầu cho công trình vĩ đại xuyên qua núi Hải Vân từ phía Bắc- Đường dẫn và cửa hầm đường bộ Hải Vân...
 |
Nơi khách du lịch trong và ngoài nước dừng chân ngắm cảnh
Ngoài được vắt qua những quả núi Hải Vân hiểm trở, nhiều đoạn đường đèo uốn lượn từ thấp lên cao liên tục theo hình chữ “chi” độc đáo. Khi qua đèo Hải Vân, chúng tôi còn “thưởng thức” những đoạn đường đèo nép mình giữa một bên là vách núi cao, một bên là vực biển sâu và “đặc sản” là những đường cong hiểm trở, nhất là 2 khúc cua tay áo liên tục đoạn Km 901, kế đến là khúc cua tay áo tại Km 905.
 |
Nơi đỉnh đèo phân chia địa phận Thừa Thiên Huế và Đà Nẵng
Trên đỉnh Hải Vân quan, có lẽ cũng là khoảng thời gian hiếm hoi để chúng tôi tạm quên cuộc sống xô bồ và “ngược thời gian trở về quá khứ”, cảm phục những bậc tiền nhân và những con người đã khai phá và không ngừng phát huy nó, để rồi hôm nay, cũng trên dãy Hải Vân quan hùng vĩ, lại có thêm một công trình vĩ đại xuyên qua dưới lòng “Thiên hạ đệ nhất hùng quan”!
 |
Khách du lịch thăm lô cốt năm xưa trên đỉnh đèo Hải Vân
Cũng tại đây, chúng tôi tản bộ lên khám phá cửa ải Hải Vân Quan (quay mặt về hướng Đà Nẵng), chiêm ngưỡng cửa ải Hải Vân quan quay về hướng Thừa Thiên-Huế được vua nhà Nguyễn cho ghi lời đề từ của vua Lê Thánh Tông phong tặng cho địa danh này: “Thiên hạ đệ nhất hùng quan”! Cùng với đó, là hệ thống lô cốt của Thực dân Pháp còn sót lại; bia ghi chiến tích của quân và dân ta trong trận thắng Đồn Nhất.
Cũng từ đỉnh cao này, chúng tôi thỏa mắt chiêm ngưỡng Vịnh Lăng Cô, Làng Vân yên bình dưới chân núi Hải Vân và Vịnh Đà Nẵng. Xa nữa là cảng Tiên Sa, cầu Thuận Phước, bán đảo Sơn Trà... Khi có dịp qua cung đường đèo này vào ban đêm, chúng tôi mãn nhãn với cảnh sắc tuyệt đẹp của vô số ánh đèn neon phát sáng đồng loạt trên những chiếc thuyền câu mực của ngư dân. Đường đèo Hải Vân bây giờ đã trở thành cung đường dài hơn 20 km dành cho khách du lịch trong và ngoài nước đến đây chiêm ngưỡng đầy thú vị.
Đắc Bình