Các bộ ngành, địa phương chi sai hơn 1 nghìn tỷ đồng trái phiếu Chính phủ

TĐO – Theo Kiểm toán Nhà nước, hơn 1 nghìn tỷ đồng tiền vốn trái phiếu Chính phủ đã bị chi sai ở các bộ ngành, địa phương.

Gần đây, Kiểm toán Nhà nước có báo cáo gửi Thủ tướng kết quả kiểm toán Chuyên đề phát hành, quản lý và sử dụng vốn từ phát hành trái phiếu Chính phủ (TPCP) năm 2014.

Số liệu cho thấy trong năm này, Chính phủ huy động được khoảng 248.000 tỷ đồng (khoảng 11 tỷ USD) từ trái phiếu. Tổng số tiền được phân bổ sau đó là gần 99.550 tỷ. Nguồn vốn này được đánh giá đã đóng góp tích cực thúc đẩy kinh tế xã hội, nâng cao chất lượng cơ sở hạ tầng của cả nước.

Hơn 1 nghìn tỷ trái phiếu Chính phủ đã bị chi dùng sai

Tỷ lệ phát hành vốn TPCP vẫn có kỳ hạn ngắn, nhất là kỳ hạn dưới 3 năm gây áp lực trả nợ lớn trong thời gian tới nếu sử dụng không hiệu quả. Năm 2014, TPCP có kỳ hạn dưới 3 năm lên tới 133.804 tỷ đồng, chiếm gần 54% trong khi năm 2013 tỷ lệ này là hơn 80%.

Tuy nhiên, Kiểm toán đã chỉ ra nhiều tồn tại, hạn chế trong quản lý, sử dụng vốn vay, từ khâu xây dựng nhu cầu vốn, phân bổ - điều chỉnh kế hoạch, đến khâu giải ngân, quyết toán và quản lý dự án...

Kiểm toán Nhà nước đã phát hiện nhiều điểm sai và tiến hành giảm trừ khoảng 510 tỷ đồng, gồm sai khối lượng (268 tỷ), sai đơn giá (79,3 tỷ)... Tính đến cuối năm 2015, nợ đọng xây dựng cơ bản từ nguồn vốn TPCP là 5.052 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, Kiểm toán Nhà nước đề nghị Chính phủ xử lý tài chính 807 tỷ đồng. Trong đó thu hồi nộp ngân sách 39,3 tỷ, giảm thanh toán 176 tỷ, giảm giá gói thầu 157 tỷ, bố trí hoàn trả vốn TPCP 248 tỷ, hủy kế hoạch vốn 41,3 tỷ đồng và xử lý khác 143 tỷ.

Đồng thời, cơ quan này cũng đề nghị Chính phủ điều hành chỉ đạo các bộ, ngành và địa phương làm rõ trách nhiệm các tập thể, cá nhân để xử lý sai phạm. Bộ Kế hoạch & Đầu tư có trách nhiệm trong việc trình Chính phủ phân bổ kế hoạch vốn cho các dự án không có trong danh mục được sử dụng vốn trái phiếu, kế hoạch vốn dàn trải, không phù hợp nhu cầu đăng ký vốn... Ngoài ra, một số địa phương có sai phạm cũng cần được kiến nghị xử lý nghiêm.

Những năm qua, TPCP là một kênh huy động vốn quan trọng cho Nhà nước, số vốn huy động ngày càng lớn. Theo số liệu của Bộ Kế hoạch & Đầu tư, lượng vốn TPCP phát hành giai đoạn 2010 - 2015 đạt tổng cộng 846.926 tỷ đồng.

Thực tế nguồn vốn này rất lớn, nhưng nếu đầu tư không hiệu quả, gây lãng phí, thất thoát sẽ trở thành gánh nặng nợ công cho cả nền kinh tế. Bình quân mỗi người dân Việt Nam hiện gánh khoảng 30 triệu đồng nợ công. Năm 2016, dự kiến phát hành 220.000 tỷ đồng trái phiếu trong tổng số 409.000 tỷ đồng vốn vay.

Mạnh Phúc