Cần sớm rà soát và hoàn thiện lại danh mục thuốc BHYT

TĐO - Tại Việt Nam, chi phí thuốc chiếm tỷ trọng tương đối trong tổng chi phí thanh toán khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế (BHYT). Do đó, cần thực hiện sớm việc rà soát và hoàn thiện lại danh mục thuốc BHYT cho phù hợp với khả năng chi trả của Quỹ BHYT.

Chi tiêu về thuốc chiếm tỷ lệ lớn trong khám chữa bệnh BHYT

Nghiên cứu cho thấy, ở Việt Nam, chi tiêu về thuốc chiếm tỷ lệ lớn trong tổng chi cho y tế. Tỷ lệ chi cho thuốc trên tổng chi KCB nói chung và KCB BHYT nói riêng đều cao hơn so với các quốc gia có điều kiện tương đồng về kinh tế - xã hội. Theo đó, tổng chi cho thuốc từ Quỹ BHYT năm 2015 là 26.132 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 48,3%; năm 2016 là 31.5419 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 41%. Trong đó, chi phí thuốc của 5 bệnh viện được xếp hạng loại đặc biệt (gồm các bệnh viện: Bạch Mai, Trung ương Huế, Chợ Rẫy, 108, Việt Đức) chiếm 11% tổng chi phí thuốc BHYT của cả nước trong năm 2015.

Ảnh minh họa

So sánh danh mục thuốc tân dược thuộc phạm vi thanh toán của Quỹ BHYT tại Việt Nam với danh mục thuốc chi trả BHYT tại một số nước như Philipines, Thái Lan, và danh mục thuốc thiết yếu của WHO cho thấy, danh mục thuốc chi trả từ Quỹ BHYT tại Việt Nam khá rộng. Tại Việt Nam, tổng số các loại thuốc theo danh mục quy định tại Thông tư số 40/2014/TT-BYT của Bộ Y tế là 1.064 thuốc. Trong khi đó, danh mục này tại Thái Lan là 765 thuốc (Việt Nam nhiều hơn 299 thuốc), tại Philipines là 186 thuốc (Việt Nam nhiều hơn 878 thuốc), theo danh mục thuốc Thiết yếu của WHO là 454 thuốc (Việt Nam nhiều hơn 610 thuốc).

Theo kết quả nghiên cứu, về cơ bản, chi phí thuốc BHYT được chi trả đầy đủ theo các nhóm dược lý quy định tại Thông tư số 40 của Bộ Y tế, đảm bảo yêu cầu điều trị. Phân tích theo cơ cấu sử dụng thuốc theo nhóm tác dụng dược lý cũng chỉ ra rằng, chi phí thuốc BHYT phần lớn tập trung vào 20 nhóm thuốc chính (chiếm 86% tổng chi phí thuốc BHYT chi trả năm 2016). Trong đó, chiếm chi phí cao nhất lần lượt là các nhóm thuốc: Kháng sinh; ung thư; điều trị tăng huyết áp; vitamin và khoáng chất.

Cần xây dựng lại danh mục thuốc BHYT

Theo các chuyên gia y tế, cần xây dựng danh mục thuốc hợp lý hơn với các nghiên cứu đánh giá chi phí, tính hiệu quả trên cơ sở dữ liệu bằng chứng khoa học. Đồng thời, khuyến khích sử dụng thuốc generic, thuốc sản xuất trong nước, thực hiện hiệu quả đấu thầu thuốc tập trung cấp quốc gia nhất là thuốc biệt dược gốc, thuốc có chi phí sử dụng lớn. Bổ sung tiêu chí, nguyên tắc quy định cụ thể tỷ lệ thanh toán thuốc có giá cao, chi phí điều trị lớn, thuốc có dạng bào chế đặc biệt, thuốc có chỉ định rộng rãi, thuốc có cùng tác dụng điều trị…

Đối với các thuốc đã có khuyến cáo về hiệu quả điều trị chưa rõ ràng, đề nghị xem xét loại khỏi danh mục thanh toán BHYT. Đối với nhóm thuốc có chi phí lớn như thuốc ưng thư, cần xem xét lại tỷ lệ chỉ trả hợp lý.

Ngoài ra, cần thiết ban hành mã thuốc thống nhất dùng chung trên phạm vi toàn quốc, giúp thuận tiện trong công tác thống kê tổng hợp giữa cơ sở khám chữa bệnh và cơ quan BHXH. Thực hiện đấu thầu tập trung đối với các thuốc sử dụng nhiều, chi phí lớn.

N.L (t/h)