Người Việt đang ăn muối gần gấp đôi nhu cầu

TĐO - Ăn thừa muối đang là một trong những lý do chính làm người bệnh tăng huyết áp ở Việt Nam tăng nhanh. Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới, thông thường mỗi người Việt nên ăn dưới 5 gam muối mỗi ngày.

Phát bệnh vì ăn thừa muối

Ăn thừa muối là một trong những nguyên nhân nhiều người mắc bệnh cao huyết áp, ung thư dạ dày, sỏi thận, thưa xương, hen phế quản… (Ảnh minh họa: Internet)

Theo hướng dẫn của Viện Dinh dưỡng quốc gia, 5 gam muối tương đương một thìa cà phê hoặc 2,5 thìa ăn sữa chua là tổng số muối khuyến cáo sử dụng cho mỗi người trong một ngày.

Tuy nhiên, hiện nay ở Việt Nam, thông thường mỗi người Việt đang ăn muối gần gấp đôi khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO). Đây là thông tin được đưa ra tại hội thảo tăng cường truyền thông về giảm ăn muối do Viện Dinh dưỡng (Bộ Y tế) tổ chức ngày 25/12.

Theo bác sĩ Lại Đức Trường (Văn phòng Tổ chức Y tế thế giới tại VN), trong khi tại các nước phát triển, 77% lượng muối đưa vào cơ thể thông qua thực phẩm chế biến sẵn, ăn uống tại nhà hàng, khách sạn, thì tại Việt Nam con số này chỉ chiếm 20%. Chiếm tỷ trọng lớn nhất muối ăn vào cơ thể lại là tại hộ gia đình khi chế biến và ăn.

Theo PGS.TS. Trương Tuyết Mai, Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng, tại Việt Nam, số ca tử vong do các bệnh không lây nhiễm ngày càng tăng lên. Cụ thể, năm 2012 cả nước có 520.000 trường hợp tử vong thì có đến 73% ca tử vong do bệnh không lây nhiễm, với 379.600 trường hợp. Đến năm 2017, con số tử vong do bệnh không lây nhiễm tăng lên 76%, với hơn 411.000 ca. Trong số trường hợp tử vong, bệnh tim mạch chiếm 33%, ung thư 18%, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) 7% và bệnh tiểu đường 3%.

PGS.TS. Trương Tuyết Mai cho biết, ăn thừa muối chính là một trong những nguyên nhân khiến ca tử vong do các bệnh không lây nhiễm ngày càng tăng lên. Trong đó, tăng huyết áp là hậu quả đáng kể nhất của việc ăn thừa muối. Nước Nhật đã phải nỗ lực suốt 10 năm để giảm lượng muối ăn vào xuống 30%, và đồng hành cùng kết quả này là huyết áp của người Nhật đã giảm về mức lý tưởng.

Ngoài bệnh tim mạch, ăn thừa muối cũng dễ gây bệnh ung thư dạ dày, sỏi thận, thưa xương, hen phế quản...

Giảm muối trong bữa ăn

Chiến lược quốc gia phòng chống bệnh không lây nhiễm đã đề ra mục tiêu giảm 30% mức tiêu thụ muối của mỗi người vào năm 2025, tức là lượng muối ăn của trung bình mỗi người dân giảm còn 6,6 g. Năm 2013, Bộ Y tế đã từng triển khai mô hình can thiệp giảm muối tại TP. Việt Trì, tỉnh Phú Thọ.

Từ đó đến nay, giải pháp can thiệp chủ yếu vẫn là đẩy mạnh truyền thông trong cộng đồng, trong khi nhiều nước trên thế giới đều quy định cơ sở sản xuất phải ghi rõ hàm lượng muối trên bao bì thực phẩm, còn ở nước ta quy định này vẫn chưa được ban hành.

Theo bác sĩ Lại Đức Trường (Văn phòng Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam): "Muốn kiểm soát lượng muối trong bữa ăn người Việt thì kiểm soát khâu chế biến trong bữa ăn gia đình cũng là biện pháp hiệu quả".

Cụ thể, khi nấu ăn cho trẻ, nhất là khi trẻ ăn dặm, không nên bổ sung muối, vì trong thực phẩm tự nhiên luôn có sẵn khoảng 10% muối, nên không sợ ăn ít, ăn thiếu muối sẽ gây ra phù.

Trong quá trình chế biến bữa ăn cho gia đình, người nội trợ nên hạn chế sử dụng thực phẩm có hàm lượng muối cao như các loại đồ kho, đồ muối, đồ hộp, các thực phẩm chế biến sẵn... Thay vào đó, người nội trợ sẽ tăng cường các thực phẩm tươi, các món hấp, món luộc. Người nội trợ cũng cần đọc hàm lượng muối trên nhãn thực phẩm trước khi ăn. Khi nấu ăn hãy cho bớt muối.

Tăng cường rau xanh, các món hấp, luộc, giảm bớt muối khi chế biến thức ăn hàng ngày. (Ảnh: Internet)

Theo chuyên gia dinh dưỡng, BS. Lê Bạch Mai, nếu bạn ăn 1 bát phở bò tái chín, lượng muối trong đó đủ cung cấp cho cơ thể trong một ngày, với khoảng trên 3,3 g. Bát phở bò sốt vang chứa tới 4,6 g muối. Các món chế biến sẵn như thịt hun khói, bim bim… đều chứa muối. Ngay cả với những thực phẩm tự nhiên tưởng chừng như không có muối, nhưng cũng đều chứa sẵn muối, chẳng hạn, một bát cơm trắng cũng có sẵn 0,01 g muối

Như vậy, với mức khuyến nghị của WHO là không dùng quá 5 g muối/ngày, thì chỉ cần một bữa ăn sáng đã đủ nhu cầu muối cho cơ thể.

Các biện pháp dự phòng bệnh không lây nhiễm Giảm tiêu thụ muối, kiểm soát cân nặng, sử dụng lượng chất béo, chất đạm vừa đủ, giảm tiêu thụ đường tinh chế, tăng sử dụng rau quả, uống đủ nước, hoạt động thể lực phù hợp. Theo BS Lê Bạch Mai, điều tra quốc gia các yếu tố nguy cơ dẫn đến bệnh không lây nhiễm ở Việt Nam cho thấy gần 60% người dân ăn quá ít rau, trái cây, gần 44% có uống rượu bia, 22,5% có hút thuốc... Các yếu tố nguy cơ, có gần 13% người Việt từ 18-69 tuổi có dưới 3 yếu tố nguy cơ, gần 8% có trên 3 yếu tố nguy cơ, ở nhóm 45-69 tuổi trên 21% có hơn 3 yếu tố nguy cơ mắc bệnh không lây nhiễm (tim mạch, đái tháo đường, ung thư, phổi tắc nghẽn mãn tính...).

Thu Trang (t/h)