Những điều có thể bạn chưa biết về tiêm vắc-xin

Vắc-xin là một công cụ rất hiệu quả trong dự phòng các bệnh nhiễm trùng. Mục tiêu của tiêm chủng để bảo vệ cá nhân và cộng đồng khỏi các bệnh truyền nhiễm phòng được bằng vắc-xin. Tuy nhiên, như vậy không có nghĩa là phương pháp này sẽ không gây ra một số tác dụng ngoài ý muốn.

Hiện nay đã có gần 30 bệnh nhiễm trùng có thể dự phòng được bằng vắc-xin. Ngoài việc giảm tỷ lệ mắc bệnh và tử vong, làm cho trẻ em khỏe mạnh, vắc-xin còn giảm mắc các bệnh khác, số ngày ốm và nhập viện, chi phí y tế và cả thời gian, công sức của phụ nữ do không phải chăm sóc trẻ bị bệnh.

Hơn nữa, tiêm chủng còn giúp bảo vệ sức khỏe cho cả người lớn như phòng cúm, phòng viêm màng não do não mô cầu, ung thư gan và ung thư cổ tử cung. Bên cạnh những ích lợi trực tiếp và gián tiếp trong việc làm giảm tỷ lệ mắc và tử vong của các bệnh nhiễm trùng, nó còn có những tác động lâu dài cho cá nhân và cộng đồng, như tăng năng suất lao động do không bị ốm đau.

Giống như tất cả các loại thuốc khác, vắc-xin cũng có nhiều nguy cơ gặp các tác dụng phụ nhưng không nghiêm trọng như: ốm tại thời điểm tiêm vắc-xin, gia đình có tiền sử phản ứng lại với việc tiêm vắc-xin, ức chế với miễn dịch.

Do được kiểm tra chặt chẽ nên có nhiều nghiên cứu đã chứng minh được rằng vắc-xin rất an toàn và hiệu quả. Nhưng cũng như việc uống thuốc, mọi người sẽ có những phản ứng khác nhau với vắc-xin, có thể từ nhẹ đến nặng. Mặc dù vậy, hậu quả kéo dài thường rất hiếm gặp.

Thêm vào đó, một vài người có thể không có phản ứng miễn dịch hiệu quả. Họ vẫn có thể sẽ mắc bệnh sau khi đã tiêm vắc-xin.

Phản ứng sau tiêm có thể được phân loại thành phản ứng phổ biến, nhẹ hoặc phản ứng hiếm gặp, nghiêm trọng. Hầu hết các phản ứng vắc-xin là nhẹ và tự khỏi. Hoa Kỳ đã tìm ra các phản ứng nặng với vắc-xin bằng cách sử dụng báo cáo hệ thống về các tác dụng phụ với loại kháng sinh này, để xét xem một loại vắc-xin có gặp vấn đề gì về an toàn hay không. Các nhà nghiên cứu của VAERS đã theo dõi, báo cáo lại và xem xét liệu phản ứng đó thực sự liên quan đến chúng hay không. Họ cũng theo dõi số lần xuất hiện của các phản ứng phụ nhẹ.

Điều quan trọng mà bạn nên nhớ là: không phải tất cả những vấn đề sức khỏe xảy ra sau khi tiêm vắc-xin là do chúng gây ra.

Bạn nên ghi lại bất kỳ dấu hiệu bất thường về sức khỏe nào gặp phải sau khi tiêm vắc-xin và liên lạc với bác sỹ để báo cho họ biết về các phản ứng phụ.

Những triệu chứng có của các phản ứng phụ với vắc-xin:

Sưng, đỏ và cảm thấy nóng ở vùng bị tiêm. Nổi mẩn hoặc phát ban, yếu cơ, đau khớp, sốt cao, rất mệt mỏi, rối loạn giấc ngủ, mất trí nhớ, yếu hoặc tê liệt bất kỳ phần nào của cơ thể, mất thị lực hoặc mất thính lực, bồn chồn, hiếu động thái quá.

Vắc-xin đã vô cùng thành công trong việc kiểm soát và loại trừ nhiều bệnh chết người. Chúng cũng được kiểm tra một cách chặt chẽ và khá an toàn. Nhưng điều đó không có nghĩa là đã tránh được tranh cãi.

Một nghiên cứu gian lận được xuất bản vào cuối năm 1990 đã khởi động cho nhiều thập kỷ của việc chống lại vắc-xin. Nghiên cứu này đã khẳng định mối liên hệ giữa tiêm vắc-xin và chứng tự kỷ. Tuy nhiên, các dữ liệu của nghiên cứu này sau đó đã được chứng minh là giả. Nhưng vẫn có một số người vẫn có tư tưởng chống lại việc tiêm vắc-xin.

Sự thật là các phản ứng phụ nghiêm trọng với vắc-xin thường rất hiếm gặp. Việc tiêm vắc-xin thường giúp ích nhiều hơn là làm hại. Tiêm vắc-xin không chỉ bảo vệ cá nhân mà còn bảo vệ cả cộng đồng họ đang sống. Càng nhiều người được tiêm vắc-xin, số người dễ bị mắc bệnh sẽ càng ít. Tác dụng bảo vệ này được gọi là miễn dịch đàn (hay miễn dịch cộng đồng).

Thu Huyền