Rối nước thu nhỏ Việt Nam chuẩn bị "sải cánh" đến Italia

Nghệ sĩ rối nước Phan Thanh Liêm nổi tiếng với mô hình sân khấu thu nhỏ lại chuẩn bị lên đường sang Italia để tham gia Liên hoan phương Đông diễn ra trong tháng 9 này.

Liên hoan Phương Đông thứ 39 diễn ra từ 14 - 16/9 tại Napoli, kỳ thứ 40 diễn ra tại Brescia từ 20 - 30/9. Nghệ sĩ Phan Thanh Liêm cho biết, với sân khấu thu nhỏ, anh sẽ đem tới Liên hoan Phương Đông các tiết mục rối nước truyền thống được tuyển chọn như: Chú Tễu, Múa rồng, Em bé chăn trâu, Cày cấy, Cậu ếch, Bắt vịt, Đánh cá, Vinh quy bái tổ, Múa sư tử, Múa phượng, Lê Lợi trả gươm, Nhi đồng vui chơi, Đua thuyền, Múa lân, Múa tiên, Tứ linh... Đặc biệt, anh sẽ mang một chương trình mới về văn hóa giao thông đến Italia.

Hiện tại mọi công việc chuẩn bị đã hoàn tất với khoảng 200 kg đạo cụ được gửi đến Ý. Anh sẽ có những buổi biểu diễn tại ba thành phố: Napoli, Brescia ở Ý và Nice ở pháp. Sân khấu rối nước nhỏ của anh sẽ có 30 phút biểu diễn ở mỗi buổi.

"Khi đi lưu diễn nước ngoài, người nghệ sĩ nào cũng mang trong mình niềm tự hào về quê hương, bản xứ. Lần này được góp mặt tại Liên hoan Phương Đông, tôi cảm thấy rất vinh dự và sẽ biểu diễn bằng sự tận tâm nhất để thể hiện các giá trị độc đáo của rối nước Việt Nam", nghệ sĩ Phan Thanh Liêm nói.

Người nước ngoài ấn tượng với nghệ thuật múa rối Việt Nam. Ảnh: HL.

“Tôi sẽ mang các chương trình truyền thống như tễu, múa rồng, cày cấy, múa phượng và đưa thêm chương trình mới về văn hóa giao thông đến liên hoan. Mỗi buổi diễn sẽ có khoảng 30 phút trình diễn”, Phan Thanh Liêm nói. Anh cũng cho biết thêm, khối lượng đạo cụ hơn 200kg đã được BTC liên hoan vận chuyển trước đó 1 tháng.

Là một trong số ít nghệ sĩ múa rối Việt Nam thường xuyên tham gia biểu diễn tại nước ngoài, nghệ sĩ Phan Thanh Liêm có khá nhiều kinh nghiệm khi “đem chuông đi đánh xứ người”. Sân khấu rối nước nhỏ của Phan Thanh Liêm đã “chu du” qua nhiều quốc gia như: Mỹ, Anh, Canada, Hàn Quốc, Trung Quốc...

Phan Thanh Liêm chia sẻ, một trong những khó khăn của việc đưa nghệ thuật rối nước ra nước ngoài biểu diễn là thiết bị cồng kềnh, thường các nhà hát khi lưu diễn phải cần rất nhiều nhân lực để lắp ghép sân khấu.

Thực tế, có nhà hát đã gặp rủi ro khi mang rối nước đi lưu diễn như không ký kết rõ hợp đồng với đơn vị tổ chức về việc cung cấp nước cho sân khấu, nên khi đến điểm biểu diễn không thể dựng được sân khấu, đành phải quay về.

Nghệ sĩ Phan Thanh Liêm sẽ mang những màn rối nước truyền thống đến liên hoan tại Italia. Ảnh: HL

Liên hoan Phương Đông có sự quy tụ của đa dạng các nền văn hóa đến từ châu Á như: Ấn Độ, Trung Quốc, Nhật Bản, Thái Lan, Hàn Quốc, Indonesia, Malaysia, Việt Nam, Bangladesh, Mông Cổ, Nepal, Rajasthan, Sri Lanka, Miama, Tây Tạng... Liên hoan còn có nhiều hoạt động phong phú như triển lãm nhiếp ảnh, các gian hàng ẩm thực đặc trưng, các màn biểu diễn nghi lễ truyền thống, chương trình dân gian, hòa nhạc, khiêu vũ, võ thuật cổ truyền, yoga...

Nhận lời mời này từ tháng 8, Nghệ sĩ Phan Thanh Liêm cùng em trai là Phan Văn Dũng quyết định khăn gói lên đường để góp phần quảng bá di sản văn hoá của dân tộc. Đây là lần thứ hai, nghệ sĩ Phan Thanh Liêm đi biểu diễn tại Italia.

Nghệ sĩ Phan Thanh Liêm sinh ra và lớn lên trong gia đình có bảy đời làm múa rối nước cổ truyền tại thôn Rạch, xã Nam Chấn, huyện Nam Trực, Nam Định. Anh là nghệ nhân thiết kế thành công với sân khấu múa rối nước di động, đồng thời cũng là người góp công nghiên cứu tạo tạo hình nhiều trò rối nước, sáng tác kịch bản. Phan Thanh Liêm từng nhận nhiều lời mời đưa sân khấu rối nước thu nhỏ tới Mỹ, Anh, Canada, Hàn Quốc, Trung Quốc.

Từng làm việc tại Nhà hát múa rối Việt Nam, Phan Thanh Liêm nhận thấy những hạn chế trong thiết kế sân khấu của rối nước truyền thống, anh đã dành nhiều năm để nghiên cứu mô hình rối nước thu nhỏ. Sau nhiều lần thử nghiệm, cuối cùng, nghệ sĩ Phan Thanh Liêm cũng thành công với sân khấu nước thu nhỏ, những con rối cũng được anh tạo hình lại với kích thước phù hợp với sân khấu nhỏ. Với đặc trưng nhỏ gọn, dễ vận chuyển, sân khấu rối nước thu nhỏ của Phan Thanh Liêm đã đi đến nhiều trường học, đến nhiều vùng miền trong và ngoài nước biểu diễn.

Nghệ sĩ Phan Thanh Liêm cũng mở hai cơ sở biểu diễn rối nước thu nhỏ, một tại nhà riêng ở ngõ chợ Khâm Thiên được duy trì hơn chục năm nay và một ở Long Biên được khai trương vào cuối năm 2017.

Tại các điểm diễn này, ngoài việc trình diễn rối nước, Phan Thanh Liêm còn tạo không gian trải nghiệm cho người xem có thể cùng tham gia biểu diễn, hoặc trải nghiệm vẽ những con rối. Với mức giá bình dân, hiện nay, hai cơ sở này đang là những điểm du lịch hấp dẫn được nhiều du khách nước ngoài và các trường mầm non, tiểu học trên địa bàn Hà Nội tìm đến.

N.H (t/h)