Bà Gina Haspel trở thành nữ giám đốc CIA đầu tiên trong lịch sử

TĐO - Thượng viện Mỹ ngày 17/5 chấp thuận bổ nhiệm bà Gina Haspel (61 tuổi) làm giám đốc Cục Tình báo trung ương Mỹ (CIA). Điều này đồng nghĩa với việc bà Haspel đã trở thành người phụ nữ đầu tiên nắm quyền lực tối cao ở CIA.

Theo hãng thông tấn BBC, Thượng viện Mỹ đã thông qua việc bổ nhiệm bà Haspel bằng cách bỏ phiếu, trong đó số phiếu ủng hộ là 54 phiếu, số phiếu phản đối là 45 phiếu. Bà Haspel được chấp thuận dù có những tranh cãi về vai trò của bà trong quá trình thẩm vấn các nghi phạm sau vụ khủng bố 11/9/2001.

Có 6 thượng nghị sĩ thuộc Đảng Dân chủ đã bỏ phiếu ủng hộ bà Haspel, đi ngược lại ý kiến của những thành viên khác trong đảng. Một trong số đó là thượng nghị sĩ Mark Warner của bang Virginia. Theo ông Warner, bà Haspel khẳng định CIA không bao giờ cần phải sử dụng phương pháp "tra tấn" nghi phạm, hay còn gọi là "kỹ thuật thẩm vấn nâng cao".

Ông Warner cho biết bà Haspel cam kết sẽ không bao giờ sử dụng các phương pháp như vậy ngay cả khi tổng thống yêu cầu. "Tôi tin tưởng bà ấy (Haspel) là người có thể và sẽ đứng trước mặt tổng thống, nói lên sự thật nếu một vị tổng thống ra lệnh cho bà ấy làm điều gì đó bất hợp pháp hoặc vô đạo đức" - ông Warner chia sẻ trước cuộc bỏ phiếu của Thượng viện Mỹ.

Trong khi đó, 2 thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Jeff Flake và Rand Paul đã bỏ phiếu phản đối bổ nhiệm bà Haspel. Điều này có nghĩa nếu không có sự ủng hộ của các thượng nghị sĩ dân chủ, bà Haspel đã không được Thượng viện Mỹ chấp thuận.

Bà Gina Haspel (áo trắng) là một nhân viên CIA kỳ cựu. (Ảnh: Getty Images)

Bà Haspel là một nhân viên CIA kỳ cựu với 33 năm kinh nghiệm. Phần lớn sự nghiệp của bà nằm trong vòng bí mật. Người tiền nhiệm của bà, cựu Giám đốc CIA Mike Pompeo, hiện đang đảm nhiệm vị trí Ngoại trưởng Mỹ.

Năm 2002, bà Haspel chịu trách nhiệm giám sát cơ sở bí mật của CIA ở Thái Lan sau cuộc tấn công khủng bố ngày 11/9/2001. Theo một báo cáo của Thượng viện Mỹ, đây cũng là nơi nhiều nghi phạm khủng bố bị "tra tấn" trong quá trình thẩm vấn.

Abd al-Rahim al-Nashiri, một nghi phạm từng bị đưa đến cơ sở bí mật nói trên, đã bị đánh đập bằng các phương pháp mà sau này cựu Tổng thống Barack Obama đã ra lệnh cấm.

Nghi phạm al-Nashiri cũng bị thiếu ngủ, chịu cảnh trần truồng, bị giam giữ ở nhiệt độ cao, bị nhốt trong phòng chật chội - báo cáo của Thượng viện Mỹ cho hay.

Năm 2005, 3 năm sau khi tiếp quản cơ sở bí mật của CIA, bà Haspel ra lệnh tiêu hủy toàn bộ 92 đoạn băng ghi lại các cuộc thẩm vấn al-Nashiri và Abu Zubaydah, người cũng bị giam giữ và hỏi cung tại cơ sở này.

Theo báo cáo năm 2014 của Thượng viện Mỹ, có ít nhất 119 người đàn ông đã bị các nhân viên Mỹ "tra tấn" trong quá trình điều tra vụ khủng bố 11/9.

Các tổ chức nhân quyền cho rằng bà Haspel tiếp tục giám sát nhiều cuộc thẩm vấn bạo lực sau khi rời cơ sở ở Thái Lan. Tuy nhiên, không rõ vai trò cụ thể của bà ở CIA khi đó.

Trọng Sang