Dự thảo Luật hình sự sửa đổi: bảo vệ quyền công dân

Dự thảo Bộ luật hình sự sửa đổi đang được Bộ Tư pháp đưa ra lấy ý kiến các bộ, ngành có nhiều điều khoản mới về quyền công dân, trong đó đáng chú ý là các quy định bảo vệ quyền biểu tình, quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, quyền hội họp, lập hội...

Theo dự thảo, người nào dùng vũ lực hoặc thủ đoạn khác cản trở hay ép buộc công dân thực hiện quyền biểu tình là phạm “tội xâm phạm quyền biểu tình của công dân.”

Theo dự luật, người phạm tội nói trên sẽ bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến một năm. Nếu phạm tội có tổ chức; hoặc có lợi dụng chức vụ, quyền hạn; hoặc gây hậu quả nghiêm trọng thì bị phạt tù từ một năm đến hai năm. Phạm tội gây hậu quả rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng thì bị phạt tù từ hai năm đến năm năm.

Tương tự, quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tới đây cũng sẽ được Bộ luật hình sự sửa đổi bảo vệ.

Theo dự luật, “tội xâm phạm quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí của công dân” – một tội danh mới – sẽ có chế tài xử phạt. Theo đó, những ai có hành vi cản trở công dân thực hiện quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí hoặc ép buộc công dân phát ngôn, viết bài, đăng tải thông tin báo chí trái với quy định của pháp luật, sẽ bị xử phạt. Khung hình phạt tội này tương đương tội xâm phạm quyền biểu tình.

Ngoài ra, dự luật còn quy định về “Tội xâm phạm quyền tự do tiếp cận thông tin của công dân”. Đây cũng là một tội danh mới. Theo đó, “người nào từ chối cung cấp thông tin, cung cấp thông tin giả mạo, cung cấp thông tin không đầy đủ hoặc hành vi khác cản trở công dân thực hiện quyền tiếp cận thông tin, đã bị xử lý kỷ luật hoặc xử phạt hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến một năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến một năm.”

Cũng theo dự luật, hành vi xâm phạm quyền hội họp, lập hội của công dân tới đây sẽ bị coi là phạm tội (tội mới). Cụ thể, dự thảo quy định, người nào có hành vi cản trở, ép buộc công dân thực hiện quyền hội họp, lập hội sẽ bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến một năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến một năm.

Và, để bảo vệ đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình của người khác, thì những ai có hành vi thu thập hoặc loan truyền trái pháp luật thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình của người khác sẽ bị coi là phạm “tội xâm phạm đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình của người khác” – cũng là một tội danh mới.

Chưa hết, trong nhóm các tội xâm phạm quyền tự do của con người, quyền tự do dân chủ của công dân, dự luật còn quy định nhiều tội mới (so với Bộ luật hình sự hiện hành) khác như: “tội xâm phạm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của người khác”, “tội xâm phạm quyền hiến mô, bộ phận cơ thể người và hiến xác”...

Được biết, Bộ Tư pháp đang lấy ý kiến các bộ, ngành về dự thảo Bộ luật hình sự sửa đổi để hoàn thiện trước khi trình Chính phủ và Quốc hội.