Cảnh báo tác hại tiêu cực từ chất thải nhựa - túi nilon đối với cộng đồng, xã hội

TĐO - “Chất thải nhựa đang trở thành một thách thức lớn đối với cộng đồng và xã hội, ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường và sức khỏe của người dân. Với đặc tính bền vững trong tự nhiên hàng trăm năm, rác thải nhựa như chai nhựa, túi ni lông, hộp đựng đồ ăn, cốc nhựa… cùng với các chất gây ô nhiễm môi trường khác đã và đang tác động tiêu cực đến môi trường, kinh tế, xã hội và sức khỏe con người”.

Ông Trần Ngọc Nguyên - Chủ tịch Liên hiệp Các hội Khoa học và Kỹ thuật TP Cần Thơ - cho biết như trên tại Hội thảo “Giải pháp giảm dần rác thải nhựa - túi nilon hướng tới sản xuất và tiêu dùng bền vững trên địa bàn TP Cần Thơ”, do Liên hiệp Các hội Khoa học và Kỹ thuật TP Cần Thơ phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường cùng Trường Đại học Cần Thơ tổ chức sáng 14/11.

Theo công bố của Chương trình Môi trường Liên hiệp quốc (UNEP) tại hội thảo, mỗi năm chúng ta thải ra một khối lượng nhựa đủ để trải quanh trái đất 4 lần, có khoảng 500 tỷ túi nhựa được tiêu thụ trên thế giới, song phần lớn lượng rác thải nhựa không được chôn trong các bãi chôn lấp. Theo ước tính, với nhịp độ sử dụng nhựa như hiện nay sẽ có thêm 33 tỷ tấn nhựa được sản xuất vào năm 2050.

Theo World Bank, ước tính năm 2017, mỗi ngày Việt Nam thải ra 18.000 tấn chất thải nhựa và túi nilon, hàng năm 1,8 tỉ tấn chất thải nhựa và túi nilon thải ra biển. Việt Nam đứng thứ 17 trên tổng số 109 quốc gia thải nhiều chất thải nhựa nhất thế giới.

Rác thải nhựa - túi nilon tồn đọng trong môi trường tại một bãi xử lý chất thải trên địa bàn TP Cần Thơ.

Nói về tác hại của một số sản phẩm nhựa - nilon, ông Nguyễn Minh Thế - đại diện Liên hiệp Các Hội khoa học kỹ thuật TP Cần Thơ - cho biết, hầu hết các sản phẩm nilon dùng một lần đều được làm từ nilon tái chế, một số loại túi nilon (từ PP, PE..) không độc nhưng những phụ gia làm ra sản phẩm thì rất độc; túi nilon không thể tự phân hủy, được vứt ra môi trường mất hàng trăm năm gây ô nhiễm môi trường đất và nước. Thêm vào đó, màu sắc in ấn trên túi nilon rất độc, túi khi đốt tạo ra khí carbonic, dioxin cực độc, khi sử dụng loại nilon tái chế này ở nhiệt độ cao sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, một số chất độc hại sẽ ngấm vào thực phẩm. Đối với hộp xốp, thực phẩm dùng hàng ngày đang ở nhiệt độ cao, loại đồ ăn chua đựng trong hộp xốp có thể gây ung thư, rối loạn chức năng gan, thận, ảnh hưởng trực tiếp về giới tính hay vô sinh. Do đó, các quốc gia trên thế giới đã cấm sử dụng túi nilon, đồng thời áp dụng nhiều hình thức như đánh thuế, loại bỏ dần, cấm sản xuất, phạt tiền hoặc thậm chí là bỏ tù…

Cũng theo ông Thế, rào cản trong việc loại bỏ túi nilon hiện nay là chưa có sản phẩm rẻ hơn và tiện hơn túi nilon để thay thế; cách thu gom rác thải túi nilon hiện không hiệu quả; ý thức bảo vệ môi trường của xã hội chưa cao; chưa hiểu túi nilon là sản phẩm hủy hoại môi trường. Để giảm rác tải nhựa - nilon cần tăng cường nâng cao nhận thức cộng đồng, giảm dần rác thải nhựa - nilon, tăng cường sản phẩm thân thiện môi trường; thu gom, tái chế rác thải nhựa - nilon khó phân hủy.

Được biết, thời gian qua, thành phố Cần Thơ đã tuyên truyền vận động các doanh nghiệp, các cơ sở sản xuất, trung tâm thương mại và siêu thị cắt giảm sử dụng nhựa, giảm thiểu đóng gói bao bì sản phẩm bằng nhựa và nilon, tăng cường sử dụng các sản phẩm từ vật liệu thân thiện với môi trường thay thế túi nilon, sử dụng các sản phẩm nhựa có khả năng tái chế, tái sử dụng. Đồng thời, triển khai các giải pháp quản lý, thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải nhựa nhằm ngăn ngừa, giảm thiểu rác thải nhựa vào môi trường tự nhiên; tổ chức các hoạt động có sự tham gia trực tiếp của cộng đồng như: Chiến dịch "Nói không với sản phẩm nhựa dùng một lần”; chiến dịch ra quân làm vệ sinh môi trường, thu gom xử lý chất thải, rác thải, khơi thông dòng chảy, nạo vét kênh mương, ao, hồ, hệ thống thoát nước. Bên cạnh đó, thành phố cũng tổ chức các lớp học giáo dục môi trường, thực hiện các hoạt động thu gom và tái chế chất thải nhựa, túi nilon tại các chợ, siêu thị, trung tâm thương mại, các khu dân cư… nhằm khuyến khích người tiêu dùng cắt giảm tối đa sử dụng các sản phẩm nhựa- túi nilon cũng như từ bỏ thói quen vứt rác bừa bãi, nâng cao ý thức trách nhiệm của cộng đồng.

Hội thảo, ngoài việc nêu rõ hiện trạng và tác hại rác thải nhựa - nilon trong đời sống; các quy định của Nhà nước về quản lý chất thải, nhập khẩu và quản lý phế liệu nhựa; công tác quản lý, xử lý, thu gom rác thải nhựa còn tập trung tuyên truyền, nâng cao nhận thức cộng đồng về vấn đề rác thải nhựa - túi nilon hướng tới sản xuất và tiêu dùng bền vững trên địa bàn TP… Từ đó, đề xuất các giải pháp để giảm dần rác thải nhựa hướng tới sản xuất và tiêu dùng bền vững, cùng với đó là việc sử dụng các vật liệu, sản phẩm thân thiện với môi trường thay dần rác thải nhựa - nilon trong đời sống hằng ngày cho người dân thành phố.

Hà Vy