Đưa giáo dục quyền con người vào hệ thống giáo dục quốc dân
08:39 | 18/11/2025
Tham dự hội thảo có ông Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viên Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương; ông Trần Lưu Quang, Bí thư Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy TP.HCM; cùng 350 đại biểu.
 |
| Toạ đàm bàn tròn trong khuôn khổ Hội nghị khoa học cấp quốc gia về "Định hướng nghiên cứu, giáo dục và bảo đảm, bảo vệ quyền con người". (Ảnh: Báo Dân Việt) |
Phát biểu tại hội thảo, Bí thư Thành ủy TP.HCM Trần Lưu Quang cho biết, quyền con người là một nội dung cốt lõi của tư tưởng Hồ Chí Minh, là quan điểm xuyên suốt của mọi đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Ông cho rằng, bước vào kỷ nguyên mới với những cơ hội lớn và thách thức không nhỏ, TP.HCM cần tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật, chính sách để tương thích, đạt chuẩn với các chuẩn mực quốc tế về quyền con người.
Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương Nguyễn Xuân Thắng khẳng định vấn đề phát huy nhân tố con người, lấy con người là trung tâm, tôn trọng, bảo đảm, bảo vệ quyền con người tiếp tục được khẳng định với vị thế cốt lõi, là nguyên tắc, mục tiêu tối thượng và là động lực nội sinh mạnh mẽ nhất của công cuộc đổi mới toàn diện đất nước trong kỷ nguyên phát triển mới của dân tộc.
Tư tưởng này cũng bám sát với chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm: “Con người, quyền con người là trung tâm, mục tiêu, chủ thể và động lực phát triển đất nước”. Theo đó, mọi chính sách, từ phát triển kinh tế đến cải cách pháp luật, đều phải hướng đến việc nâng cao chất lượng sống và đảm bảo quyền lợi cho mỗi người dân Việt Nam.
Sau gần 8 năm triển khai, Đề án “Đưa nội dung quyền con người vào chương trình giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân” đã và đang gặt hái nhiều kết quả tích cực, đánh dấu một bước tiến mới, mang tính đột phá trong việc nâng cao nhận thức và hình thành văn hóa nhân quyền, văn minh nhân quyền thông qua con đường giáo dục ở nước ta.
Theo ông Nguyễn Xuân Thắng, bước sang thế kỷ 21, chúng ta không chỉ nói về quyền sống, quyền tự do, quyền mưu cầu hạnh phúc và quyền phát triển, mà còn phải đối mặt với những quyền mới, rất đặc trưng của kỷ nguyên số như quyền về dữ liệu cá nhân, quyền tiếp cận công nghệ một cách công bằng, quyền được bảo vệ khỏi sự thao túng thông tin giả… Đây là những vấn đề cốt lõi mà nhân loại hiện đại đang phải đối mặt với một quy mô và tính phức tạp chưa từng có.
Đối với Việt Nam, bối cảnh trong nước và quốc tế đan xen, tương tác phức tạp, đặt ra những yêu cầu mới và cấp bách. Sau gần 40 năm Đổi mới, đất nước ta đã đạt được những thành tựu vĩ đại, có ý nghĩa lịch sử. Đời sống vật chất và tinh thần của người dân được nâng cao rõ rệt, các quyền con người và quyền công dân không ngừng được mở rộng và thực thi một cách thực chất hơn. Tuy nhiên, trong tiến trình phát triển nhanh bền vững đất nước và hội nhập quốc tế sâu rộng, những thách thức mới về công bằng xã hội, chênh lệch vùng miền, già hóa dân số, an ninh mạng, an sinh xã hội, và chất lượng thể chế cũng đang đặt ra nhiều yêu cầu mới, đòi hỏi phải có lời giải đáp thực chất và hiệu quả.
Cũng theo ông Thắng, trong bối cảnh Việt Nam đang quyết liệt triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp theo phương châm liêm chính, kiến tạo, phục vụ người dân, doanh nghiệp và một chính quyền vì dân, gần dân, sát cơ sở đặt ra yêu cầu rất cao đối với việc bảo đảm quyền con người ngay từ cấp cơ sở, nơi mà mọi chính sách, dịch vụ công, và hoạt động hành chính Nhà nước đều trực tiếp chạm đến cuộc sống thường nhật của mỗi người dân. Xây dựng một chính quyền liêm chính, phục vụ không chỉ là cải cách hành chính đơn thuần, mà chính là một hình thức hiện thực hóa quyền con người trong đời sống hằng ngày, một biểu hiện sinh động của nền dân chủ xã hội chủ nghĩa.
Tại hội thảo, các chuyên gia tập trung phân tích ba nhóm vấn đề chiến lược: công tác nghiên cứu lý luận về quyền con người; giáo dục quyền con người; bảo đảm và bảo vệ quyền con người trên thực tiễn. Các chuyên gia đề xuất nội dung giáo dục nhân quyền cần được thiết kế phù hợp từng cấp học, đổi mới phương pháp giảng dạy; đồng thời sớm cụ thể hóa quyền hiến định thành cơ chế pháp lý rõ ràng, minh bạch, tăng cường trách nhiệm giải trình của bộ máy Nhà nước.
Nhiều ý kiến nhấn mạnh việc tháo gỡ rào cản thể chế cần gắn với cải cách pháp luật, chuyển đổi số và nâng cao hiệu quả quản trị Nhà nước. Các đại biểu khẳng định quan điểm xuyên suốt của Đảng, Nhà nước:phát triển con người toàn diện là trung tâm của mọi chiến lược phát triển quốc gia; tôn trọng, bảo đảm và bảo vệ quyền con người là nền tảng vững chắc của nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam và giáo dục quyền con người là con đường tất yếu để xây dựng thành công nền văn hóa chính trị hiện đại, dân chủ và nhân văn.
Phan Anh