"Ký ức 80 năm - Mùa Thu lịch sử": Bản lĩnh Hà Nội qua 80 năm hào hùng và oanh liệt

Cách đây tròn 80 năm, Đảng bộ Hà Nội là đảng bộ đầu tiên của cả nước được thành lập. Đảng bộ Hà Nội khi ấy có khoảng 50 người, đều là những thanh từ dưới 20-30 tuổi, ứng phó linh hoạt, bản lĩnh. Dưới sự chỉ đạo của Trung ương, Đảng bộ Hà Nội đã đứng lên dẫn dắt nhân dân thực hiện thành công cuộc Tổng tấn công và nổi dậy thành công.

Sáng 22/8, nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, UBND thành phố Hà Nội và Thông tấn xã Việt Nam đã phối hợp tổ chức Tọa đàm với chủ đề "Ký ức 80 năm - Mùa Thu lịch sử". Tọa đàm gồm ba phần chính: Hà Nội - Trái tim của cách mạng; Thủ đô - Hồn thiêng văn hóa dân tộc; Sức trẻ Hà Nội - Di sản và khát vọng vươn mình.

Các đại biểu đánh giá cao chặng đường phát triển hào hùng của Thủ đô trong dòng chảy lịch sử dân tộc. (Ảnh: T.L)

Vai trò đầu tàu trong thời khắc quyết định

Tại Tọa đàm, các đại biểu đã cùng nhìn lại chặng đường lịch sử hào hùng của Thủ đô trong dòng chảy lịch sử dân tộc. Từ Cách mạng Tháng Tám đến ngày đất nước thống nhất, qua thời kỳ đổi mới và trong bối cảnh bước vào kỷ nguyên phát triển mới, Hà Nội luôn giữ vị trí tiên phong, có vai trò quyết định trong nhiều dấu mốc của dân tộc.

Phát biểu tại cuộc toạ đàm, GS.TS Vũ Minh Giang nhấn mạnh: Những sự kiện diễn ra tại Thủ đô đều mang ý nghĩa quyết định. Trong thành công của Tổng khởi nghĩa Cách mạng Tháng Tám cách đây 80 năm, Hà Nội có vai trò đặc biệt, mang tính quyết định, góp phần lan tỏa tinh thần khởi nghĩa ra cả nước.

Theo ông, công tác chuẩn bị về lực lượng đã được thực hiện từ sớm và chỉ chờ thời cơ chín muồi. Đầu năm 1945, khi phát xít Nhật đầu hàng, ngày 19/8/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ đạo tiến hành Tổng khởi nghĩa tại Hà Nội. Cuộc khởi nghĩa nhanh chóng giành thắng lợi, khẳng định sự chỉ đạo sáng suốt của Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh, đồng thời cho thấy vị trí đặc biệt của Hà Nội. Thành công này đã có sức lan tỏa, thúc đẩy thắng lợi ở các địa phương.

GS.TS khoa học Vũ Minh Giang, Phó Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam phát biểu. (Ảnh: T.L)

Đồng quan điểm trên, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Nguyễn Văn Phong cho biết: Cách đây 80 năm, Đảng bộ Hà Nội là đảng bộ đầu tiên trong cả nước được thành lập. Khi Trung ương quyết định Tổng khởi nghĩa giành chính quyền vào ngày 19/8/1945, Đảng bộ Hà Nội chỉ có khoảng 50 người, đa số là thanh niên tuổi từ dưới 20 đến 30, nhưng đã linh hoạt, chủ động, bản lĩnh dẫn dắt nhân dân thực hiện cuộc Tổng khởi nghĩa và nổi dậy thành công.

Hà Nội đã thể hiện rõ vai trò đầu tàu trong thời khắc quyết định. Việc lựa chọn ngày 19/8/1945 để giành chính quyền là kết quả của sự chuẩn bị lâu dài, đồng thời phản ánh tinh thần chủ động, sẵn sàng tiên phong của Đảng bộ Hà Nội. Nhờ vậy, Cách mạng Tháng Tám thắng lợi nhanh chóng, trọn vẹn, không đổ máu.

Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong chia sẻ tại tọa đàm. (Ảnh: T.L)

Ông Nguyễn Văn Phong nhấn mạnh: “Lịch sử lùi xa 80 năm, hôm nay, chúng ta ôn lại truyền thống hào hùng. Thắng lợi vẻ vang của cuộc Tổng khởi nghĩa Tháng Tám mang đến độc lập, tự do cho dân tộc, đồng thời để lại bài học về sự chủ động, quyết đoán, linh hoạt trong lãnh đạo, trong đó Hà Nội luôn tiên phong, đi đầu”. Từ truyền thống đó, Thủ đô tiếp tục khẳng định quyết tâm hiện thực hóa khát vọng phát triển với vai trò tiên phong trong kỷ nguyên mới.

Khẳng định vị thế trung tâm của cả nước

Trải qua 80 năm kể từ Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Hà Nội đã khẳng định vị thế trung tâm chính trị, văn hóa, xã hội của cả nước. Tại Tọa đàm, nhiều ý kiến tiếp tục làm rõ vai trò đầu tàu của Hà Nội trong phát triển văn hóa và con người.

PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa - Xã hội của Quốc hội, cho rằng Hà Nội có bề dày văn hóa, luôn mang tính biểu tượng và là nguồn lực quan trọng cho sự phát triển. Văn hóa Tràng An - Hà Nội giữ vai trò chủ đạo trong dòng chảy văn hóa dân tộc, là nơi hội tụ, lan tỏa văn hóa bốn phương. Ông so sánh văn hóa Hà Nội như “ngọn hải đăng” dẫn dắt sự phát triển văn hóa của cả nước.

PGS.TS Bùi Hoài Sơn trao đổi tại Tọa đàm. (Ảnh: T.L)

Theo PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Hà Nội luôn tiên phong trong phát triển văn hóa và xây dựng con người. Thành phố đã triển khai Chương trình 06-CTr/TU về phát triển văn hóa, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh giai đoạn 2021-2025; thực hiện Nghị quyết 09 về phát triển công nghiệp văn hóa. Năm 2019, Hà Nội trở thành Thành phố đầu tiên của Đông Nam Á gia nhập mạng lưới Thành phố sáng tạo của UNESCO. Đây là những minh chứng cho định hướng lấy văn hóa làm trọng tâm phát triển, đồng thời xây dựng nhiều mô hình để cả nước tham khảo.

Cũng tại toạ đàm, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Nguyễn Văn Phong khẳng định: “Các thế hệ lãnh đạo Thủ đô luôn quan tâm phát triển văn hóa, coi đó là nguồn lực then chốt. Hà Nội vì thế được biết đến với thương hiệu “Thủ đô ngàn năm văn hiến và Anh hùng”. Đến nay, Hà Nội vẫn được Trung ương giao trọng trách là đầu tàu của vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, trung tâm văn hóa, khoa học, giáo dục - đào tạo và hội nhập quốc tế”.

Hướng tới Đại hội Đảng bộ Thành phố lần thứ XVIII, Hà Nội xác định tầm nhìn và khát vọng phát triển mới, có vai trò, sứ mệnh lớn hơn trong khu vực và quốc tế. Thành phố đã đề ra 5 trụ cột phát triển, trong đó trụ cột đầu tiên là phát triển văn hóa và di sản, làm nền tảng cho chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, kinh tế tuần hoàn.

Tại Tọa đàm, các đại biểu cũng đề cập nhiều giải pháp để phát triển văn hóa Thủ đô xứng tầm, gắn với xây dựng con người Hà Nội thời kỳ mới, đặc biệt là thế hệ trẻ. Theo PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Hà Nội cần hệ thống chính sách toàn diện, đặt giới trẻ vào trung tâm phát triển, không chỉ trong văn hóa mà còn ở các lĩnh vực như hợp tác công - tư, chính sách thuế…

Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Nguyễn Văn Phong nhấn mạnh: Hà Nội sẽ tập trung nguồn lực sáng tạo từ giới trẻ, bởi đây là lực lượng quan trọng. Ông lưu ý, để đóng góp cho sự phát triển của Thủ đô trong kỷ nguyên mới, giới trẻ cần hội tụ ba yếu tố: Tự tin - Dấn thân - Cống hiến.