Hợp tác hữu nghị nhân dân Việt Nam - Philippines ngày càng "đâm chồi nảy lộc"
07:00 | 12/07/2021
 |
| Ông Nguyễn Thạc Dĩnh - Nguyên Đại sứ Việt Nam tại Philippines, Tổng Thư ký Hội Hữu nghị Việt Nam - Philippines. |
PV: Thưa ông, ông có thể chia sẻ về những thành tựu trong hợp tác hữu nghị giữa nhân dân Việt Nam và Philippines trong thời gian qua?
Ngày 12/7/2021 đánh dấu 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Philippines. 45 năm qua, quan hệ giữa hai nước đã trải qua những bước thăng trầm, nhưng thăng là chủ yếu và đánh dấu bằng việc Bộ trưởng Ngoại giao hai nước đã ký Tuyên bố chung thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược ngày 17/11/2015 nhân chuyến thăm Philippines của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang. Với việc ký Tuyên bố chung này, Việt Nam trở thành đối tác chiến lược thứ ba của Philippines, sau Mỹ và Nhật, mở ra một kỷ nguyên hợp tác mới giữa hai nước.
Nhìn lại 45 năm qua, có thể khẳng định rằng, quan hệ giữa hai nước không chỉ là “láng giềng tốt”, mà còn là “anh em thân thiết” - như Tổng thống Rodrigo Durterte đã từng đánh giá. Có thể hiểu mối quan hệ thân thiết ở đây như anh em sống cùng trong một gia đình, đồng cam cộng khổ có nhau, vui buồn bên nhau. Nếu mối quan hệ ấy mà được gìn giữ và phát triển thì nhân dân hai nước sẽ gặt hái được nhiều lợi ích.
Khi đề cập đến sự phát triển trong quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Philippines 45 năm qua, điều không thể không nói đến là sự phát triển quan hệ nhân dân giữa hai nước.
Quan hệ giữa Philippines và Việt Nam đã bắt đầu từ vài trăm năm trước. Lịch sử ghi nhận nhân dân hai nước đã buôn bán với nhau trước khi người châu Âu đến châu Á qua đường biển giữa các cảng của hai nước.
Năm 2014 đánh dấu một bước ngoặt trong quan hệ giữa nhân dân hai nước. Đó là vào ngày 29/7/2014, Hội Hữu nghị Philippines - Việt Nam được thành lập và đúng ba tháng sau đó Hội Hữu nghị Viêt Nam - Philippines cũng được thành lập ngày 29/10/2014.
Với việc thành lập hai Hội Hữu nghị này, Việt Nam và Philippines đã có hai cầu nối vững chắc kết nối nhân dân hai nước với nhau. Trong những năm qua, hoạt động của hai Hội ngày càng được phát triển mang lại lợi ích cho nhân dân hai nước.
Lãnh đạo hai Hội thường xuyên thăm viếng lẫn nhau và gần đây nhất là chuyến thăm, làm việc tại Philippines của Chủ tịch Hội Hữu nghị Việt Nam - Philippines Vũ Văn Tám (6/2019). Trong chuyến thăm này, Chủ tịch hai Hội đã ký Biên bản Thoả thuận nêu rõ các hoạt động cần triển khai nhằm làm cho nhân dân hai nước ngày càng cảm thấy gần gũi, thân thiết và hiểu nhau hơn về nền văn hóa, nghệ thuật mang đậm bản sắc dân tộc của nhau.
Hoạt động giao lưu nhân dân giữa hai nước đặc biệt là trong lĩnh vực văn hóa, giáo dục ngày càng phát triển. Hai Hội đã phối hợp các Bộ, ngành hữu quan của hai nước tổ chức “Những ngày văn hóa Việt Nam tại Philippines” và “Những ngày văn hóa Philippines tại Việt Nam”, triển lãm nghệ thuật và liên hoan ẩm thực...
Số lượng sinh viên, nghiên cứu sinh Việt Nam sang học tại các trường đại học Philippines ngày căng tăng (năm 2006 mới khoảng vài trăm người, nhưng đến nay đã có trên vài nghìn người). Hiện có gần 7.000 người Philippines làm việc, sinh sống và học tập tại Việt Nam. Riêng trường Đại học Thái Nguyên hàng năm có khoảng 50 sinh viên Philippines học tập theo chương trình trao đổi sinh viên.
Ngày 2/5/2019 đánh dấu một mốc quan trọng trong quan hệ nhân dân hai nước. Đó là việc Hội Hữu nghị Việt Nam - Philippines và Đại sứ quán Philippines tại Việt Nam đã phối hợp với Đại học Thái Nguyên tổ chức buổi lễ khánh thành tượng đài hữu nghị Chủ tịch Hồ Chí Minh và anh hùng dân tộc Philippines José Rizal trong khuôn viên của trường Đại học Thái Nguyên. Đây là bức tượng đầu tiên của Anh hùng José Rizal tại Việt Nam.
Tại Philippines cũng có dựng tượng chân dung của Chủ tịch Hồ Chí Minh bên cạnh tượng anh hùng dân tộc José Rizal trong khuôn viên của trường Đại học Quốc gia Bách khoa Laguna, nơi có nhiều sinh viên Việt Nam theo học.
Còn nhớ, vào tháng 6/2019, trong lần đến thăm tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh trong Công viên ASEAN tại Thủ đô Manila nhân chuyến thăm, làm việc cùng với Chủ tịch Hội Hữu nghị Việt Nam - Philippines Vũ Văn Tám, tôi đã gặp một nhóm học sinh tiểu học Philippines cũng đang thăm nơi này. Khi tôi hỏi có biết tượng vị lãnh tụ nào không, các cháu đồng thanh trả lời hai ba lần “ Việt Nam - Hồ Chí Minh”. Thế mới biết nhân dân Philippines kể cả thế hệ trẻ đều biết về Việt Nam.
Nhân dip kỷ niệm 5 năm hai nước ký Tuyên bố thiết lập quan hệ đối tác chiến lược (2015-2020), lãnh đạo Hội Hữu nghị Việt Nam - Philippines đã tham gia chủ trì và phát biểu khai mạc Hội thảo “Quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam - Philippines: Thành tựu và Triển vọng” do Học viện Ngoại giao Việt Nam phối hợp với Đại sứ quán Philippines tại Việt Nam tổ chức tại Học viện 8/12/2020. Đông đảo sinh viên Việt Nam đã tham gia và hiểu rõ hơn về quan hệ đối tác chiến lược giữa hai nước trong thời gian qua và triển vọng trong thời gian tới.
 |
| Đoàn công tác của Hội Hữu nghị Việt Nam - Philippines (bên phải) chụp ảnh lưu niệm tại tượng chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh - Vị lãnh tụ của dân tộc Việt Nam và anh hùng dân tộc Philippines José Rizal được đặt tại Khoa Quốc tế, Đại học Thái Nguyên. |
PV: Xin ông cho biết sự hợp tác giữa nhân dân hai nước đã tương xứng với mối quan hệ đối tác chiến lược của Việt Nam - Philippines? Mối quan hệ này còn nhiều dư địa phát triển hơn nữa không thưa ông?
Như tôi đã đề cập ở trên, quan hệ nhân dân hai nước đã phát triển nhanh chóng, nhất là sau khi thành lập hai Hội Hữu nghị năm 2014 và hai nước thiết lập mối quan hệ đối tác chiến lược năm 2015. Có thể ví quan hệ nhân dân hai nước ngày càng "đâm chồi nảy lộc". Tuy nhiên sự hợp tác giữa nhân nhân dân hai nước vẫn còn khiêm tốn, chưa tương xứng với mối quan hệ đối tác chiến lược cũng như tiềm năng của hai nước.
Quan hệ giữa dân Việt Nam - Philippines mới chỉ trong khuôn khổ trao đổi đoàn lãnh đạo và tổ chức một vài sự kiện giao lưu văn hóa, đặc biệt, gần đây cả hai nước đều bị tác động nặng nề của đại dịch COVID-19. Do đó một số dự án, chương trình đề ra chưa thực hiện được.
Tuy nhiên lãnh đạo hai Hội Hữu nghị vẫn thường xuyên liên hệ với nhau qua email, viber và zalo… để trao đổi thông tin về tình hình hai nước. Nhân dân Philippines hoan nghênh và đánh giá cao những biện pháp phòng chống COVID-19 hiệu quả của Chính phủ và nhân dân Việt Nam.
Khi nhìn vào quá trình phát triển quan hệ giữa hai nước nói chung và giữa nhân dân hai nước nói riêng trong thời gian qua, điều rõ ràng là quan hệ giữa nhân dân hai nước còn nhiều dư địa để phát triển.
Thứ nhất nhân dân hai nước có nhiều điểm tương đồng về lịch sử, phát triển kinh tế, văn hóa và có thể bổ sung cho nhau, tận dụng thế mạnh của nhau. Ví dụ về thương mại, hơn hai thập kỷ nay, người dân Philippines đã quen ăn gạo Việt Nam với chất lượng ngon và giá rẻ hơn một số nước khác. Về đầu tư, hiện Philippines còn 79 dự án còn hiệu lực, trong đó 55 dự án có 100% vốn nước ngoài với tổng số vốn đăng ký là 560 triệu USD, đứng thứ 29/138 nước và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam. Người dân Việt Nam thường xuyên thưởng thức những sản phẩm ẩm thực của Philippinese do các nhà đầu tư Philippines sản xuất tại Việt Nam như Oishi của Liwayway, nước giải khát của URC, bia Samiguel… Bên cạnh đó, do cùng nằm trong Biển Đông và hàng năm đều phải gánh chịu hàng chục các trận bão lớn, nên nhân dân hai nước thường xuyên giúp đỡ nhau trong những cơn hoạn nạn.
Thứ hai là hai nước sẽ tiếp tục triển khai quan hệ hợp tác theo khuôn khổ đối tác chiến lược và các hiệp định, thoả thuận, văn bản hợp tác đã ký giữa hai nước không những vì lợi ích chung của hai nước; mà còn vì hoà bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực và trên thế giới. Thứ ba là Chính phủ hai nước đều coi trọng và hỗ trợ thúc đẩy quan hệ nhân dân giữa hai nước.
PV: Với vai trò của TTK Hội Hữu nghị Việt Nam - Philippines, ông có thể chia sẻ những giải pháp nhằm thúc đẩy sự hợp tác chặt chẽ, giúp người dân hai nước tăng cường hiểu biết lẫn nhau trong thời gian tới?
Trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực diễn biến phức tạp và khó lường, đặc biệt là dưới tác động của đại dịch COVID-19, hoạt động của hai Hội sẽ tiếp tục gặp khó khăn. Tuy nhiên Ban Thường vụ Hội Hữu nghị Việt Nam - Philippines vừa qua đã họp đánh giá tình hình và nêu ra những giải pháp thiết thực thúc đẩy quan hệ và sự hiểu biết giữa nhân dân hai nước cho tương xứng với mối quan hệ đối tác chiến lược.
Theo đó lãnh đạo Hội đã nhất trí các biện pháp chính sau: Thứ nhất: phối hợp với Hội Hữu nghị Philippines - Việt Nam triển khai hiệu quả Biên bản thỏa thuận mà Chủ tịch hai Hội đã ký trong đó coi trọng việc tăng cường hợp tác trao đổi giảng viên, sinh viên, nghiên cứu sinh giữa hai nước. Thứ hai: tổ chức biểu diễn nghệ thuật ở Thành phố Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh khi dịch COVID-19 giảm. Thứ ba: giúp đỡ doanh nghiệp hai nước tăng cường hiểu biết về tiềm năng hợp tác kinh tế, đầu tư và thương mại của nhau, tận dụng thế mạnh của nhau. Thứ tư: đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền qua việc trao đổi thông tin trên mạng xã hội và làm các video tư liệu với nội dung tập trung vào các điểm đến du lịch, các địa điểm lịch sử, các chương trình ti vi giải trí, các bộ phim cho thấy tình hữu nghị giữa hai nước trong quá khứ và hiện tại; tổ chức thi đấu thể thao. Đặc biệt, tổ chức tốt Đại hội lần thứ hai của Hội Hữu nghị Việt Nam - Philippines (dự kiến vào cuối năm 2021).
PV: Xin trân trọng cảm ơn ông!
Mai Anh