Tết Độc lập với nguyên Bộ trưởng sinh năm 1945

Được sinh ra vào những ngày mùa thu năm 1945, thời điểm Hồ Chủ Tịch khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà, ông Võ Hồng Phúc, nguyên Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư luôn cảm thấy trong mình có một sự gắn kết bền chặt giữa bản thân với từng sự đổi thay của đất nước.

Không ai có thể tự chọn cho mình ngày sinh, chắc chắn là vậy, nhưng thời khắc ngẫu nhiên cất tiếng khóc chào đời với nhiều người lại như sự sắp đặt của định mệnh khi cá nhân, dòng tộc cùng hoà chung vận mệnh của non sông. Ra đời vào những ngày mùa thu năm 1945, quãng thời gian Hồ Chủ Tịch khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà, ông Võ Hồng Phúc, nguyên Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư chưa bao giờ thôi nghĩ ngày sinh của bản thân lại có ý nghĩa với tư tưởng và sự nghiệp của mình đến vậy.

Đoàn kết là có tất cả

Ông Võ Hồng Phúc tâm sự, ngay từ nhỏ đã cảm nhận được tinh thần yêu nước của người dân quê mình cũng như được định hướng về vai trò của khối đại đoàn kết mang lại chiến thắng vẻ vang cho Cách mạng tháng Tám mùa thu, tiền đề để khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà.

“Tôi sinh năm 1945, đến năm 1952, 1953, lúc đó tôi 7, 8 tuổi thì hay đi theo ông cụ thân sinh tham gia các cuộc gặp mặt cùng mọi người, thì tôi đã cảm nhận được một bầu không khí hồ hởi của tất cả khi cùng nhau kháng chiến chống giặc ngoại xâm” - nguyên Bộ trưởng Võ Hồng Phúc hồi tưởng.

“Khi đó, bên cạnh tổ chức Việt Nam độc lập đồng minh (Việt Minh - pv) còn có Hội Liên hiệp quốc dân Việt Nam (Liên Việt - pv). Giữa hai tổ chức tuy có khác biệt nhưng đều gặp nhau ở một mục tiêu chung đó là đánh đuổi giặc ngoại xâm và đề cao tinh thần yêu nước.

Khi ấy theo tôi thì ở địa phương dù thế nào vẫn có sự gắn bó mật thiết về mặt dòng tộc, huyết thống và cao cả hơn là tình yêu đất nước. Sự gắn bó đó xuất phát từ ý thức chảy trong người mình đều là dòng máu của người con đất Việt, mình phải có trách nhiệm với vận mệnh của dân tộc. Tôi nghĩ đấy cũng chính là mấu chốt tạo nên thắng lợi của cuộc Cách mạng tháng Tám. Cụ Hồ đã thành công khi động viên được toàn dân tộc không kể tôn giáo, giàu nghèo... quy tụ đại đoàn kết dân tộc để cùng chống kẻ thù chung là giặc ngoại xâm”, ông Phúc tâm sự.

Là một người lịch duyệt, khi nói chuyện với chúng tôi, nguyên Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư có những bộc bạch rất sâu lắng và đầy chiêm nghiệm. Theo ông thì có đi qua những năm tháng lịch sử của dân tộc, có được tận mắt chứng kiến, rồi trải nghiệm thì mới ý thức được tầm quan trọng của tinh thần yêu nước!

“Từ tinh thần yêu nước ta có thể tập hợp tất cả nguồn lực, mọi người cùng chung tay xây dựng đất nước. Nếu tập trung sức mạnh toàn dân tộc, lấy tinh thần đại đoàn kết như Cụ Hồ nói làm chủ đạo thì sẽ tạo ra những chuyển biến rất khác”, ông Võ Hồng Phúc chia sẻ.

Ông Võ Hồng Phúc và cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt

“Trở thành người có ích cho đất nước”

Cũng như nhiều người khác, cụ thân sinh ông Võ Hồng Phúc sau Cách mạng tháng Tám thì theo tiếng gọi của non sông đã lên núi rừng Việt Bắc để kháng chiến chống thực dân Pháp.

Xa cách 9 năm, sau khi cùng làm nên một Điện Biên chấn động địa cầu, người cha từ chiến khu về đoàn tụ với gia đình. “Cha tôi khi ấy chỉ dặn tôi là cố gắng chăm chỉ học tập và trở thành người có ích cho đất nước”, ông Phúc nhớ lại.

Khi ấy, chắc cụ thân sinh của ông Phúc không hề nghĩ câu nói ngắn ngủi này đã trở thành hành trang suốt đời của con trai mình, từ cậu học trò cho đến khi là Bộ trưởng.

Ông Võ Hồng Phúc kết thúc học phổ thông năm 1964, sau đó bắt đầu học tại Đại học Mỏ rồi tốt nghiệp và về công tác tại Uỷ ban Kế hoạch Nhà nước (tiền thân của Bộ Kế hoạch và Đầu tư).

“Không phải sau khi là Bộ trưởng rồi tôi mới nói, nhưng đúng là sự kiện 2.9.1945 đã đưa đến những thay đổi, đưa đến những bước ngoặt cho rất nhiều người, trong đó có tôi, ông Phúc giãi bày. Sự thay đổi này, theo ông Phúc không phải chỉ là vị trí trong xã hội với danh xưng Bộ trưởng, mà đó là sự phát triển chung của một cộng đồng cho dù mỗi người có một ngã rẽ khác nhau. “Đến giờ này, chúng tôi vẫn họp lớp cấp 3 khoá 1961-1964. Giờ tuổi đã 75, nhìn thấy nhau với những gì có được quả thật là một cảm xúc rất đặc biệt”, ông tâm sự.

Có hay không một Võ Hồng Phúc khác biệt trước và sau khi ở vị trí Bộ trưởng? Không trả lời thẳng câu hỏi này của chúng tôi, thay vào đó ông Phúc kể một câu chuyện là năm 2002, khi lên Lào Cai tiếp xúc cử tri, khi đến huyện Bảo Thắng, có một người nói là ông ta biết tôi từ 18 năm trước! Lúc ấy, mọi người đều thấy lo lắng vì không hiểu có chuyện gì? Chỉ sau đó mới vỡ lẽ về sự việc xảy ra vào năm 1984 khi người đàn ông này phải về tận Hà Nội để xin cơ chế gỡ vướng cho nguyên vật liệu xây nhà máy và đã được ông Phúc xử lý rất nhanh gọn, giúp họ được việc.

“Câu chuyện này tôi chia sẻ chỉ để mọi người cùng thấy rằng nếu chúng ta mang trong mình tinh thần liêm chính khi làm việc thì sẽ luôn được mọi người nhớ đến, bất kể là ai và ở vị trí nào”, ông Phúc tâm sự.

Sự liêm chính của người cộng sản ở vị nguyên Bộ trưởng này cũng rất dung dị. Nói thật khi còn tại vị, ông bộc bạch, quà tôi đến thăm Tổng bí thư cũng chỉ là chục quả bưởi Phúc Trạch và vừng đen, nó đúng là hương vị quê nhà (quê ông ở Tùng Ảnh, Đức Thọ, Hà Tĩnh).

Ông Võ Hồng Phúc và Giáo hoàng Benedict XVI

Tất nhiên giá trị sống sẽ là những điều được gửi gắm, bồi đắp cho những giọt máu của mình đầy đủ nhất. Nói về cách dạy con ông Phúc rất chân tình khi cho biết “Tôi có 2 con, con trai làm ngoài, con gái làm ở Bộ Công thương. Tôi đều dạy con về những giá trị bản lề của một công dân tử tế, giáo dục con trở thành một người tử tế. Còn con tôi đi theo con đường nào đó là lựa chọn cá nhân, tôi không gò ép và cũng không nâng đỡ. Tôi chỉ rèn giũa nhân cách, còn con đường là của nó, nó phải tự đi trên đôi chân của chính mình”.

Sinh cùng năm với đất nước, trưởng thành và góp một phần bé nhỏ vào những gì đất nước có được ngày hôm nay, mùng 2.9 hàng năm với gia đình nguyên Bộ trưởng Võ Hồng Phúc đúng là ngày Tết với vẹn nguyên ý nghĩa!

Mai Thương