'Cha đẻ' của Formosa là ai?

Ít ai biết được rằng người sáng lập tập đoàn này, từng là tỷ phú giàu thứ 2 tại Đài Loan, là một người rất được hâm mộ, kính trọng vì quyết tâm làm giàu từ 2 bàn tay trắng.

Tỷ phú Đài Loan Wang Yung Ching

Người sáng lập tập đoàn Formosa, ông Wang Yung Ching (Vương Vĩnh Khánh) qua đời vào năm 2008, hưởng thọ 91 tuổi. Vào thời điểm qua đời, ông nắm trong tay khối tái sản được tạp chí Forbes định giá lên tới 5.5 tỷ USD, là tỷ phú đứng thứ 2 tại Đài Loan, thứ 178 trên thế giới.

Đi lên từ số 0 tròn trĩnh

Ít ai biết được rằng trước khi trở thành ông trùm ngành nhựa, tỷ phú tầm cỡ, ông là người có xuất thân nghèo khó và trải qua quá trình khởi nghiệp vô cùng gian nan, vất vả. Ông phát triển kinh tế từ vườn chè nghèo khó và trải qua những tháng ngày khởi nghiệp vất vả bằng đủ thứ nghề.

Wang Yung Ching sinh nawm 1917, trong một gia đình nghèo có nghề trồng chè, sở hữu một trang trại chè nhỏ ở Tân Điếm, phía Nam Đài Bắc. Cụ nội của ông di cư tới đảo Đài Loan từ tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc. Cha ông là Wang Chang Gung, sau này được ông chọn để đặt tên cho một bệnh viện do ông xây dựng tại Hạ Môn, tỉnh Phúc Kiến quê nhà.

Ông Chang Gung là một nông dân chồng chè rất nghèo khổ. Là con trai cả, Yung Ching phải phụ việc cùng cha mẹ khi mới 5 tuổi. Một trong những việc lặt vặt mà ông phải làm khi mới học lớp một là xách nước từ giếng đổ đầy bể của gia đình. Công việc này ông phải làm mỗi ngày, xong việc mới được tới trường.

Sau giờ học, cậu bé Yung Ching phải giúp cha mẹ mang thức ăn nuôi heo về nhà. Yung Ching được học nghề từ rất sớm, cụ thể là ngay sau khi ông tốt nghiệp trường tiểu học. Đầu tiên, ông tới học việc tại một cửa hàng bán gạo tại Gia Nghĩa, miền Trung Đài Toàn.

Thông minh và khôn ngoan, cậu bé Yung Ching nhanh chóng học hỏi được các ghi chép sổ sách và điều hành cửa hàng.

Năm 1932, khi mới 15 tuổi, Yung Ching tự mình mở cửa hàng gạo từ số vốn ít ỏi cha mình cho, với sự trợ giúp của 2 người em trai, một trong số đó là ông Yung Tsai, cựu Chủ tịch Tập đoàn Formosa Plastics chỉ mới nghỉ hưu vài năm trước đây.

Cửa hàng gạo tại Gia Nghĩa của ông nhanh chóng phát triển, mở rộng vào thời điểm ngay trước cuộc chiến Thái Bình Dương năm 1941 với việc mua thêm máy xay xát gạo riêng. Cửa hàng bán gạo và xay xát gạo của ông sau đó buộc phải đóng cửa do chiến tranh nổ ra.

Cơ nghiệp ban đầu sụp đổ, ông Yung Ching xoay sang nghề đóng gạch. Hai lò gạch ông mở ra rồi cũng sớm bị chính quyền Nhật Bản (vào thời ấy đang nắm quyền tại Đài Loan) đóng cửa.

Một lần nữa Yung Ching phải bắt đầu từ con số không. Lần này ông thử kiếm tiền bằng nghề nuôi ngỗng. Ông tự mình sáng chế ra một loại thức ăn cho ngỗng, là hỗn hợp từ cỏ dại và cám gạo. Công việc nuôi ngỗng vỗ béo sau đó đã rất thành công. Đến năm 1946, gần một năm sau ngày Nhật Bản đầu hàng Đồng Minh, ông mở lại nhà máy gạo của mình.

Sau biến cố ngày 28/2/1947 (sự kiện bạo động 228), Chính quyền Đài Loan đã ra nhiều quy định quản lý hà khắc hơn. Ngày 11/3 năm đó, ông bị bắt và tạm giam trong vòng 29 ngày vì hành vi chuyển gạo qua lại giữa các quận. Sau khi được thả ra, Yung Ching một lần nữa phải từ bỏ nghề buôn gạo. Ông chuyển sang buôn gỗ nhưng lại thất bại.

Đổi đời nhờ ngành nhựa

Thần may mắn bắt đầu mỉm cười với ông vào năm 1953, sau khi Ủy ban An ninh Kinh tế Đài Loan ra kế hoạch ưu tiên phát triển một số ngành công nghiệp trọng yếu, trong đó có ngành dệt may.

Yung Ching khi ấy đã ra quyết định táo bạo. Ông dấn thân vào một ngành nghề duy nhất mà ông nhận thấy chưa có ai dám đầu tư vào, đó là sản xuất nhựa tổng hợp PVC.

Năm 1954, Wang Yung Ching thành lập Công ty Nhựa Formosa, vận hành nhà máy sản xuất nhựa PVC thuộc loại nhỏ nhất Thế giới với số vốn chỉ 5 triệu Đô la Đài Loan, công suất vỏn vẹn 4 tấn thành phẩm mỗi ngày. Chính phủ sau đó hỗ trợ công ty thông qua một gói vay viện trợ ưu đãi trị giá 50 triệu USD từ Mỹ.

Nhà máy PVC Formosa được hoàn thành và chạy thử lần đầu vào tháng 4/1957. Kể từ đó tới nay mọi thứ đều diễn ra suôn sẻ với Wang Yung Ching.

Ông nghỉ hưu vào năm 2006, vào thời điểm Formosa đã trở thành một tập đoàn toàn cầu khổng lồ, với 10 công ty con, gồm Formosa Plastics Corporation, Nan Ya Plastics Corporation (NPC), Formosa Chemicals and Fiber Corporation (FCFC), Formosa Petrochemical Corporation (FPCC), Formosa Taffeta Co., Ltd. (FTC), Nan Ya Technology Corporation, Inotera Memories, Inc., Nan Ya Printed Circuit Board Corporation, Formosa Sumco Technology Corporation và Formosa Advanced Technologies Company.

Thành công của ông ấn tượng tới mức Giáo sư Amuro Kenichi thuộc Đại học Kobe Nhật Bản vào năm 1982 đã gọi ông là "Vị thần ngành quản trị Đài Loan".

"Với việc Wang Yung Ching qua đời, Thế giới mất đi một 'viên kim cương' của ngành kinh doanh. Một cuộc đời kết thúc, nhưng huyền thoại về ông sẽ sống mãi", tạp chí CommonWealth viết.

Đời sống giản dị

Mặc dù sau này trở thành một tỷ phú giàu có, Yung Ching vẫn giữ một lối sống rất giản dị, tiết kiệm. Mỗi sáng ông thường ăn nửa bát cơm, nửa cái đầu cá và nửa quả chuối. Buổi trưa tại văn phòng ông thường ăn cơm hộp với các quản lý cấp cao của tập đoàn. Hàng ngày ông đi làm trên một chiếc xe Cadillac đã dùng hơn 20 năm.

Mặc dù kín tiếng với truyền thông, ông luôn là mục tiêu thu hút sự chú ý. Ông có tất cả 3 đời vợ. Người vợ cả qua đời trước khi kịp sinh con cho ông. Hai người vợ sau sinh cho ông tổng cộng 9 người con: 2 trai, 7 gái.

Winston Wong, con trai cả của ông với bà vợ hai là người thành lập và lãnh đạo tập đoàn Grace T.H.W hiện đang hoạt động tại Đài Loan. Người con trai thứ hai của ông với bà vợ ba, W.H.Wang, là người đứng đầu chi nhánh của Formosa Plastics tại Mỹ.

Theo VOV