Trang chủ Văn hóa - Du lịch
12:03 | 06/02/2019 GMT+7

Tết Hoa của dân tộc Cống

aa
Dân tộc Cống là một dân tộc thiểu số đặc biệt ít người cư trú trên địa bàn tỉnh Điện Biên. Họ vẫn còn lưu giữ nhiều nét văn hóa truyền thống tốt đẹp trong đó có Tết Hoa - nét văn hóa truyền thống quan trọng, độc đáo tiêu biểu.

Theo thống kê, hiện đồng bào Cống định cư chủ yếu tại 3 xã của tỉnh Điện Biên là: Púng Bon, Huổi Moi (thuộc xã Pa Thơm, huyện Điện Biên); Nậm Kè (xã Nậm Kè) và Lả Chà (xã Pa Tần, huyện Mường Nhé) với dân số là 1009 người. Cuộc sống của đồng bào Cống gắn bó với thiên nhiên núi rừng.

tet hoa cua dan toc cong

Thầy mo thực hiện nghi lễ cúng bản.

Người Cống canh tác chủ yếu trên nương rẫy và ruộng nước, ruộng bậc thang, một năm một vụ chính; ngoài ra còn trồng trọt các loại rau màu trên đất bãi ven sông suối, phát triển nghề chăn nuôi gia súc, gia cầm phục vụ lễ tết và sinh hoạt. Bên cạnh đời sống vật chất, người Cống còn có đời sống văn hóa tinh thần phong phú thông qua trang phục, các phong tục, tập quán, lễ hội (Tết Hoa, lễ cúng bản, Lễ cúng tổ tiên, Lễ cưới, Lễ lên nhà mới, Lễ lên lão, Lễ tạ ơn ba Ngọc Hoàng...). Trong đó Tết Hoa là độc đáo nhất bởi đây là một nghi lễ trong ngày tết cổ truyền của người Cống.

Tết Hoa (theo tiếng người Cống gọi là Mền loóng phạt ai) được đồng bào dân tộc Cống tổ chức vào cuối năm, sau khi thu hoạch vụ mùa, công việc nương rẫy tạm gác lại để chuẩn bị đón mừng năm mới.

Theo tổ tiên người Cống lưu truyền, nếu Tết Hoa chưa được tổ chức thì chưa ai được phép đi phát nương, đào củ mài và vui chơi, ca hát. Bởi khi năm hết tết đến nhà nào cũng muốn báo cáo đến tổ tiên, các vị thần linh kết quả sản xuất, làm ăn trong năm qua và cầu xin năm tới.

Để tổ chức Tết hoa, công việc quan trọng nhất chính là chuẩn bị đồ lễ để thực hiện nghi thức cúng bái tại mỗi gia đình trước khi cả bản cùng ăn uống, vui chơi đón chào năm mới. Thường thì việc cúng được thực hiện đầu tiên tại nhà thầy mo sau đó mới đến các hộ gia đình khác. Việc cúng bái tại gia đình được chia làm 2 phần rõ rệt: Cúng sống và cúng chín. Mâm lễ cúng sống khá đơn giản chỉ gồm một con gà, 1 bát gạo, một quả trứng sống cùng những bông hoa mào gà. Sáng sớm ngày diễn ra lễ, chủ mỗi gia đình lên nương lúa hái hoa mào gà gieo quanh nương mang đến nhà thầy cúng (theo quan niệm của người Cống hoa mào gà là biểu tượng của sự may mắn, tốt đẹp). Người đàn ông chủ nhà đại diện cho cả gia đình sẽ thực hiện nghi lễ bằng việc cắt tiết con gà và đọc lời khấn.

tet hoa cua dan toc cong

Công tác chuẩn bị đồ lễ mâm cúng chín trong nhà.

Nếu như cúng sống được hiểu như lời mời linh hồn các bậc thần linh, tổ tiên về dự tết cùng con cháu thì cúng chín lại được thực hiện cẩn thận và cầu kỳ hơn. Các vật phẩm được chuẩn bị phần cúng chín bao gồm: gà luộc, thịt, cá, rượu, gạo nếp, gừng sống, hoa quả và không thể thiếu được khoai sọ. (Theo người Cống thì khoai sọ là loại lương thực chủ đạo, căn bản đầu tiên trước cả lúa gạo). Điều này giải thích tại sao khoai sọ luôn được chuẩn bị đầu tiên cho mâm cúng. Khoai sọ được luộc chín; xôi được đồ; cá được nấu canh, hoặc nướng trong ống tre cùng mọi vật phẩm khác mà gia chủ làm được, kiếm được trong cả một năm làm ăn, lao động... Tất cả được bày trên mâm cỗ đặt ở gian chính giữa nhà. Một cây gỗ nhỏ hoặc cây tre được trang trí bằng hoa mào gà từ gốc tới ngọn, dựng lên chính giữa ngôi nhà. Theo tín ngưỡng của đồng bào Cống đây chính là con đường giúp linh hồn đi lại giữa cõi âm và cõi dương. Ngoài ra, những ống tre đựng rượu cần cũng được chuẩn bị. Khi đó, gia chủ mới lại đọc lời khấn cầu xin.

Sau khi kết thúc phần lễ, phần chuẩn bị thực phẩm để cả bản vui Tết Hoa được tất cả mọi người cùng tham gia. Các bà, các mẹ, chị em phụ nữ chuẩn bị rau, củ, quả, đồ xôi. Đàn ông trai tráng đảm nhận việc giết bò, mổ lợn. Tùy điều kiện kinh tế mỗi năm bản sẽ chuẩn bị một con trâu, bò hoặc lợn để ăn tết. Phần hội diễn ra trong không khí vui vẻ, từng bừng, náo nhiệt, mọi người cùng hân hoan trong điệu xòe, say sưa hát những làn điệu dân ca truyền thống. Họ cùng nhảy múa, hát ca và ném những hạt giống thóc, ngô ra khắp không gian xung quanh với mong ước bản mường bước sang một năm mới vạn vật sẽ sinh sôi nảy nở như những trận mưa hạt giống này. Trong thời khắc thiêng liêng chuyển giao của đất trời nhịp trống chiêng, điệu xòe hoa rộn ràng như chắp cánh cho lời ca thêm bay bổng và ước vọng về một cuộc sống ấm no, hạnh phúc, thịnh vượng đến gần hơn.

Sáng hôm sau, cả bản lại tập trung để cùng tham gia các trò chơi, các môn thể thao như đánh quay, bắn nỏ.

Duy Linh

Nguồn:

Tin bài liên quan

Các tin bài khác

Quảng An (Hà Nội) trong top 30 đường phố đẹp, thú vị nhất thế giới 2024

Quảng An (Hà Nội) trong top 30 đường phố đẹp, thú vị nhất thế giới 2024

Mới đây, Tạp chí Time Out của Anh quốc đã bình chọn Quảng An, Hà Nội, Việt Nam trong top 30 đường phố đẹp, thú vị nhất thế giới năm 2024.
300 người thuộc 54 dân tộc tham gia Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam 2024

300 người thuộc 54 dân tộc tham gia Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam 2024

Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam 2024 dự kiến sẽ diễn ra từ 18/4-21/4 tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam, Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội với sự tham gia của hơn 300 người thuộc 54 thành phần dân tộc của 63 tỉnh, thành trong cả nước.
Hội An được khách châu Á quan tâm nhất quý I/2024

Hội An được khách châu Á quan tâm nhất quý I/2024

Vừa qua, ứng dụng du lịch hàng đầu thế giới Booking.com đã công bố 10 điểm đến hàng đầu Việt Nam được khách châu Á quan tâm nhất trong quý I/2024.
Vận động viên UAE khiếu nại thành công tại giải đua Grand Prix tại Việt Nam

Vận động viên UAE khiếu nại thành công tại giải đua Grand Prix tại Việt Nam

Ngày 24/3, tại chặng đua Mô tô 2 của hạng mục Freestyle - Grand Prix of Bình Định, tay đua Emirati Rashid Al-Mulla (36 tuổi, UAE) đã yêu cầu phúc khảo thành công kết quả do Ban Giám khảo công bố.

Đọc nhiều

Vun đắp tình hữu nghị giữa nhân dân Việt Nam và cộng đồng quốc tế

Vun đắp tình hữu nghị giữa nhân dân Việt Nam và cộng đồng quốc tế

Tối 27/3, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam tổ chức Gặp gỡ Hữu nghị tại Thành phố Hồ Chí Minh. Gần 200 khách mời là các Tổng lãnh sự, đại diện đoàn ...
Giá vàng phục hồi nhẹ, tỷ giá trung tâm tăng

Giá vàng phục hồi nhẹ, tỷ giá trung tâm tăng

Giá vàng miếng SJC có thời điểm tuột mốc 80 triệu đồng/lượng ở chiều bán ra song đã nhanh chóng lấy lại mốc này. Trong khi giá USD niêm yết tại các ngân hàng thương ...
Học giả Thái Lan đánh giá các yếu tố làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ

Học giả Thái Lan đánh giá các yếu tố làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ

“Cá nhân tôi rất tin tưởng và ngưỡng mộ Chủ tịch Hồ Chí Minh, bởi Người có tinh thần yêu nước, đức hy sinh và tôn vinh nền độc lập của Việt Nam”.
Tạo điều kiện để kiều bào đầu tư mạnh mẽ hơn trong lĩnh vực nhà ở và bất động sản tại Việt Nam

Tạo điều kiện để kiều bào đầu tư mạnh mẽ hơn trong lĩnh vực nhà ở và bất động sản tại Việt Nam

Ngày 26/3/2024, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài - Bộ Ngoại giao (Ủy ban NNVNVNONN) đã phối hợp với Ủy ban Kinh tế Quốc hội, Bộ Xây dựng và Bộ ...
Nghệ An: Hỗ trợ khoan giếng và xây dựng Mô hình “Ký túc xá vùng biên” cho xã biên giới ở huyện Tương Dương

Nghệ An: Hỗ trợ khoan giếng và xây dựng Mô hình “Ký túc xá vùng biên” cho xã biên giới ở huyện Tương Dương

Mới đây, Đồn Biên phòng Tam Quang (BĐBP Nghệ An), UBND xã Tam Quang (huyện Tương Dương) phối hợp với các nhà hảo tâm tổ chức Lễ khởi công khoan giếng, sửa chữa, xây dựng Mô hình “Ký túc xá vùng biên” cho các trường học, các em học sinh THCS của hai bản Tân Hương, Tùng Hương với số tiền gần 250 triệu đồng.
Lan tỏa lòng yêu nước qua Triển lãm “Tuổi trẻ vì biển đảo quê hương” tại Đà Nẵng

Lan tỏa lòng yêu nước qua Triển lãm “Tuổi trẻ vì biển đảo quê hương” tại Đà Nẵng

Diễn ra từ ngày 27 đến 31/3, Triển lãm tư liệu, hình ảnh và báo cáo chuyên đề “Tuổi trẻ vì biển đảo quê hương” do Thành Đoàn Đà Nẵng, Bộ Tư lệnh Vùng 3 Hải quân phối hợp tổ chức tại Nhà trưng bày Hoàng Sa nhằm bồi đắp tình yêu, lòng tự hào, ý thức, trách nhiệm đối với biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc.
Bình Thuận: Khẩn trương hỗ trợ tìm kiếm ngư dân mất tích trên biển

Bình Thuận: Khẩn trương hỗ trợ tìm kiếm ngư dân mất tích trên biển

Văn phòng Ban Chỉ huy Phòng chống Thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh Bình Thuận vừa thông tin về việc một lao động trên tàu cá bị mất liên lạc trên biển.
lan dau tien am thuc hungary ra mat tai ha noi
gioi thieu quang ba ve dat nuoc va con nguoi viet nam tai dan mach
dai su cac nhom g4 gui thong diep chuc tet nguyen dan
viet nam tang 8 bac trong bang xep hang chi so phat trien con nguoi
dai su canada ghe xu hoa dao nhat tan hao hung don tet viet
vung 3 hai quan thuc hien cuu nan tau ca tai quang ngai
hoc sinh mai chau hoa binh no luc ngan chan khung hoang khi hau
Xin chờ trong giây lát...
Cảm nhận biến đổi khí hậu để nỗ lực hành động vì trái đất
Xe đạp thồ trong Chiến dịch Điện Biên Phủ
Lần đầu tiên ẩm thực Hungary xuất hiện tại Hà Nội
“Hương vị nước Nga” giữa lòng Hà Nội
Ra mắt không gian ẩm thực Hungary tại Hà Nội
Csaba Szabo: người mang ẩm thực Hungary tới Việt Nam
Lũy thép biên phòng toàn dân
Đối ngoại nhân dân: Sức mạnh mềm trong quan hệ quốc tế
Clip học sinh Vương quốc Anh học chúc Tết Việt
Màn đẩy gậy kịch tích của Khách Tây với chàng trai H'Mông
45 năm cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc:
Người bạn Mỹ và khúc hát vì hòa bình cho Việt Nam
Mãn nhãn với màn 3D mapping tại Lễ hội Hai Bà Trưng
Kiều bào Thái Lan đoàn kết, hướng về Đảng, về quê hương
Du khách nước ngoài trải nghiệm Thiền Tịnh Xuân tại chùa Tam Bảo Đà Nẵng
Sử dụng thống nhất mã số định danh công dân là mã số thuế

Sử dụng thống nhất mã số định danh công dân là mã số thuế

Việc thống nhất mã số định danh công dân là mã số thuế sẽ giúp người dân tiết kiệm được nhiều thời gian, chi phí, giảm nhiều khâu thủ tục.
OS phẫu thuật nhân đạo cho các bệnh nhân mang dị tật khe hở môi, hàm ếch tại Hà Nội tháng 3

OS phẫu thuật nhân đạo cho các bệnh nhân mang dị tật khe hở môi, hàm ếch tại Hà Nội tháng 3

Với mong muốn đem lại nhiều nụ cười mới cho trẻ em trên toàn quốc, từ ngày 11-15/3/2024, tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam - Cuba, số 37 Hai Bà Trưng, Tràng Tiền, Hoàn Kiếm, Hà Nội, tổ chức Operation Smile Việt Nam (OS) sẽ tổ chức chương trình Phẫu thuật nhân đạo dành cho các bệnh nhân mang dị tật khe hở môi, hàm ếch.
Người nước ngoài đăng ký tài khoản định danh điện tử thế nào?

Người nước ngoài đăng ký tài khoản định danh điện tử thế nào?

Tại dự thảo Nghị định quy định về định danh và xác thực điện tử, Bộ Công an đã đề xuất quy định về trình tự, thủ tục đăng ký tài khoản định danh điện tử đối với người nước ngoài.
1.000 học bổng du học Liên bang Nga cho công dân Việt Nam năm 2024

1.000 học bổng du học Liên bang Nga cho công dân Việt Nam năm 2024

Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa thông báo, Chính phủ Liên bang Nga cấp 1.000 chỉ tiêu học bổng cho công dân Việt Nam đi đào tạo tại Liên bang Nga theo các trình độ đại học, thạc sĩ, tiến sĩ, thực tập chuyên ngành và tiếng Nga.
Tổ chức, cá nhân nước ngoài tiến hành nghiên cứu khoa học trong vùng biển Việt Nam phải đóng các khoản phí nào?

Tổ chức, cá nhân nước ngoài tiến hành nghiên cứu khoa học trong vùng biển Việt Nam phải đóng các khoản phí nào?

Bộ Tài chính vừa ban hành Thông tư quy định mức thu, chế độ thu, nộp phí thẩm định cấp giấy phép hoặc văn bản chấp thuận cho tổ chức, cá nhân nước ngoài tiến hành nghiên cứu khoa học trong vùng biển Việt Nam.
Thực tập sinh hộ lý tại Nhật Bản năm 2024 được trợ cấp đào tạo, hỗ trợ tiền ổn định cuộc sống

Thực tập sinh hộ lý tại Nhật Bản năm 2024 được trợ cấp đào tạo, hỗ trợ tiền ổn định cuộc sống

Trung tâm Lao động ngoài nước (Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội) vừa thông báo kế hoạch tuyển chọn 50 ứng viên tham gia chương trình thực tập sinh hộ lý tại Nhật Bản.
Xuân Giáp Thìn - 2024

Xuân Giáp Thìn - 2024

Việt Nam  - Nhật Bản

Việt Nam - Nhật Bản

Việt Nam - Thái Lan

Việt Nam - Thái Lan

báo tết 2023

báo tết 2023

Việt Lào online

Việt Lào online

50 năm quan hệ Việt Nam - Ấn Độ

50 năm quan hệ Việt Nam - Ấn Độ

Tình hữu nghị vĩ đại

Tình hữu nghị vĩ đại

Tân mão 2011

Tân mão 2011

Sức sống mới cho ĐNND

Sức sống mới cho ĐNND

xuân 2013

xuân 2013

Phiên bản di động