Tài liệu Hoa Kỳ giải mật về Hội nghị Paris lần đầu tiên được giới thiệu đến công chúng

Đây là sự kiện nằm trong kế hoạch hợp tác giữa cơ quan lưu trữ hai nước Việt Nam – Hoa Kỳ nhân kỷ niệm 45 năm ngày Hiệp định Paris được ký kết (1973 – 2018) và 23 năm bình thường hóa quan hệ ngoại giao (12/7/1995 – 12/7/2018).

Toàn cảnh ngày triển lãm đầu tiên.

Phải khẳng định rằng, đây là một hoạt động văn hóa mang tư liệu lịch sử đến với công chúng hết sức quý giá. Khi các bạn trẻ đến tham quan triển lãm, đọc được những tư liệu lịch sử quý giá, họ sẽ hiểu thêm về lịch sử đấu tranh dựng nước, giữ nước vĩ đại của dân tộc. Họ hiểu thêm, đấu tranh dựng nước, giữ nước ở tiền tuyến khó khăn, mất mát về con người thì đấu tranh trên mặt trận ngoại giao cũng cam go không kém. Chiến sĩ trên mặt trận này có những màn đấu trí, cân não với đối thủ trong từng từ, ngữ, ý nghĩa của từ ngữ để có được văn bản với những thông tin có lợi nhất cho cách mạng, nhà nước và nhân dân.

Triển lãm Hội nghị Paris – Đường đến hòa bình do Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước phối hợp với Lưu trữ Quốc gia Hoa Kỳ tổ chức.

Triển lãm giới thiệu 120 tài liệu, hiện vật, hình ảnh được chọn lọc từ các phông lưu trữ đang được bảo quản tại các Trung tâm Lưu trữ Quốc gia thuộc Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước, Cục Lưu trữ Văn phòng Trung ương Đảng, Bộ Ngoại giao Việt Nam, Bảo tàng Quốc gia Việt Nam và Lưu trữ Quốc gia Hoa Kỳ.

Với bố cục 3 phần: Đường đến hội nghị Paris; Hội nghị Paris – cuộc đàm phán ngoại giao lịch sử; Thực thi Hiệp định Paris, triển lãm đã tái hiện quá trình dẫn đến Hội nghị Paris, diễn biến và kết quả của Hội nghị Paris, việc thực thi Hiệp định, những tác động của Hiệp định tới cuộc đấu tranh giành độc lập, hòa bình, thống nhất đất nước của Việt Nam.

Đặc biệt, tại triển lãm này có một số tài liệu đã được Lưu trữ Quốc gia Hoa Kỳ giải mật, lần đầu tiên giới thiệu đến công chúng Việt Nam Việt Nam.

Giám đốc Lưu trữ quốc gia Mỹ David S. Ferriero cho biết: Phía Hoa Kỳ mang đến triển lãm 19 bản fax từ Bộ Quốc phòng, Bộ Ngoại giao, cơ quan lưu trữ của Lyndon B. Johnson, Richard Nixon, Gerald Ford…

“Trong số tư liệu của chúng tôi gửi đến đây cũng có thông báo chấp nhận ban đầu của Tổng thống Richard Nixon về hiệp định chấm dứt chiến tranh và khôi phục hòa bình tại Việt Nam tháng 1/1973”, ông David S. Ferriero thông tin.

Ngoài ra, có 4 bức ảnh từ cơ quan lưu trữ của Mỹ đã được giới thiệu và trưng bày tại triển lãm như: Ảnh cuộc họp nội các năm 1968 của Tổng thống Lyndon B. Johnson và Bộ trưởng Quốc phòng Robert McNamara, ảnh chụp ông Henry Kissinger và ông Lê Đức Thọ bắt tay nhau năm 1973, sau khi thảo ra hiệp định hòa bình...

Theo Cục trưởng Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước Đặng Thanh Tùng, 45 năm đã trôi qua nhưng những kinh nghiệm lịch sử, bài học quý giá của Hội nghị Paris vẫn được các học giả trong nước và ngoài nước tiếp tục khai thác, nghiên cứu.

Ban Tổ chức kỳ vọng triển lãm này sẽ giúp các nhà nghiên cứu lịch sử, ngoại giao và công chúng tiếp cận và có cái nhìn toàn diện hơn, nhận thức rõ hơn về ý nghĩa lịch sử của Hiệp định Paris 1973, đồng thời giúp công chúng Thủ đô thêm một lần nhắc nhớ và tự hào về trang sử hào hùng của dân tộc trên cả hai phương diện quân sự và ngoại giao.

N.Hòa (t/h)