Có hay không tội ác chống người di cư ở Libya?

Bà Fatou Bensouda, Công tố viên tòa ICC. (Ảnh: Reuters)

Libya được coi là cửa ngõ chính đối với di dân muốn vào châu Âu bằng đường biển. Theo Liên Hợp Quốc (LHQ), hơn 1.000 người di cư đã bị thiệt mạng hoặc mất tích trên biển Địa Trung Hải trong năm nay, chưa kể tới những người chết ở sa mạc.

Ngoài ra, Tổ chức Di cư Quốc tế (IOM) cho biết: có 20.000 người di cư đang bị các băng nhóm tội phạm giam giữ tại những cơ sở trái phép ở Libya. IOM nhận định rằng đây là một thị trường "nô lệ" và số lượng di dân bị bắt để đòi tiền chuộc, bị ép lao động hoặc bóc lột tình dục, đang ngày càng gia tăng.

Trước tình trạng này, nhiều cơ quan chức năng trong nước và quốc tế đang tích cực vào cuộc. Trong số đó, có thể kể tới nỗ lực của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC).

Phát biểu tại Hội đồng Bảo an LHQ ngày 8/5, Công tố viên ICC Fatou Bensouda tuyên bố: ICC đang thu thập và xác minh thông tin "liên quan tới các tội ác nghiêm trọng và xuất hiện thường xuyên, được cho là đã xảy ra với người di cư đang cố gắng di chuyển qua Libya".

"Trước hội đồng, tôi tuyên bố rằng văn phòng của tôi đang xem xét kỹ lưỡng tính khả thi của việc mở một cuộc điều tra về các tội ác nhằm vào di dân ở Libya, nếu những yêu cầu về thẩm quyền của tòa (ICC) được đáp ứng" - bà Bensouda nhấn mạnh.

Đây không phải lần đầu tiên ICC có cơ hội điều tra các vụ việc liên quan tới Libya. Hồi năm 2011, Hội đồng Bảo an LHQ từng yêu cầu ICC điều tra những tội ác xảy ra từ khi bắt đầu cuộc nổi dậy cùng năm, khiến cựu lãnh đạo Libya Muammar Gaddafi bị lật đổ.

Được thành lập từ năm 2002, ICC có thẩm quyền quốc tế để truy tố hành vi diệt chủng, các tội ác chống lại loài người cũng như tội ác chiến tranh ở những quốc gia thành viên LHQ. Bên cạnh đó, ICC cũng được quyền xét xử bất cứ trường hợp nào được Hội đồng Bảo an LHQ đề xuất.

Hồng Anh