Triển khai tiêm vắc xin bại liệt cho trẻ 5 tháng tuổi từ năm 2018
(Ảnh minh họa: Internet)
Theo GS. TS Đặng Đức Anh, Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương (Bộ Y tế), Trưởng Ban quản lý dự án Tiêm chủng mở rộng, năm 2017 là năm đánh dấu Việt Nam đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ trong công tác tiêm chủng. Đây là năm thứ 18 liên tiếp Việt Nam bảo vệ thành quả thanh toán bệnh bại liệt và là năm thứ 12 duy trì thành quả loại trừ bệnh uốn ván sơ sinh trên phạm vi cả nước. Bệnh sởi và bệnh rubella vẫn được khống chế, không để xảy ra dịch trên toàn quốc.
Bên cạnh đó, năm 2017 là năm đầu tiên Dự án Tiêm chủng mở rộng được Bộ Y tế giao chỉ tiêu đạt tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ các loại vắc xin trong tiêm chủng mở rộng cho trẻ dưới 1 tuổi đạt trên 95% ở quy mô toàn quốc. Dự kiến đến hết năm 2017, tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ sẽ đạt trên 95%, hoàn thành chỉ tiêu được giao. Trong đó, tỷ lệ tiêm vắc xin viêm gan B liều sơ sinh dự kiến đạt 77 % cao hơn so với năm 2016 (68%).
Hoạt động tiêm vắc xin viêm não Nhật Bản cho trẻ từ 6-15 tuổi trong năm 2017 cũng được triển khai tại 28 huyện nguy cơ cao thuộc 16 tỉnh đã được triển khai với kết quả 2 vòng đạt lần lượt 94,5% và 95%. Một số tỉnh có tỷ lệ tiêm chủng đạt cao như: Sơn La, Quảng Nam, Thừa Thiên Huế, Tây Ninh, Kiên Giang đạt trên 99%; Cà Mau, Bắc Kạn đạt trên 96%... Đây là nỗ lực rất lớn của cán bộ làm công tác tiêm chủng mở rộng tại các tuyến cơ sở, trong bối cảnh Dự án Tiêm chủng mở rộng chỉ cấp đủ vắc xin, vật tư cho tiêm chủng; kinh phí cho việc lập danh sách đối tượng, tổ chức tiêm chủng do các tỉnh phải tự bố trí.
Công tác giám sát bệnh trong tiêm chủng mở rộng được tăng cường và hoạt động có hiệu quả, đặc biệt là giám sát bệnh bại liệt, uốn ván sơ sinh, sởi. Cũng trong năm nay, Dự án Tiêm chủng mở rộng đã phối hợp với Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) tổ chức đánh giá hoạt động giám sát bệnh tại 6 tỉnh/thành phố đại diện. Kết quả của chuyến đánh giá đã giúp rất nhiều cho việc củng cố và nâng cao chất lượng hoạt động giám sát bệnh trên cả nước.
Tuy nhiên, đại diện Bộ Y tế cho biết, chương trình Tiêm chủng mở rộng trong năm 2017 cũng gặp không ít khó khăn. Mặc dù độ bao phủ của tiêm chủng đạt tỷ lệ cao trên 95% trên quy mô toàn quốc nhưng việc đạt tỷ lệ tiêm chủng cao tại các vùng miền núi, vùng sâu vùng xa, vùng khó khăn vẫn là thách thức lớn. Chất lượng tiêm chủng tại các vùng khó khăn cũng cần được tăng cường hơn nữa.
Bên cạnh đó, trong bối cảnh Việt Nam đã là quốc gia có thu nhập trung bình, sự hỗ trợ của quốc tế đang giảm dần. Do vậy, Việt Nam sẽ phải đối mặt với thách thức để đáp ứng nhu cầu rất lớn về nguồn lực đầu tư cho tiêm chủng mở rộng bao gồm duy trì và bổ sung trang thiết bị hệ thống dây chuyền lạnh bảo quản vắc xin, đào tạo, tập huấn, đặc biệt là triển khai thêm vắc xin mới trong tương lai.
Theo GS. TS Đặng Đức Anh, trong năm 2018, Bộ Y tế tiếp tục phấn đấu tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ các loại vắc xin trong tiêm chủng mở rộng cho trẻ dưới 1 tuổi hàng năm đạt trên 90%. GS. TS Đặng Đức Anh cho biết, việc duy trì một tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ đạt cao trong cộng đồng là rất quan trọng trong việc phòng các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.
Trước tình hình dịch bệnh đang diễn ra ngày một phức tạp, nhất là tại vùng giáp ranh, vùng núi. Việc tăng cường tỷ lệ và chất lượng tiêm chủng tại các khu vực này cũng là vấn đề ưu tiên đòi hỏi sự nỗ lực liên tục của cán bộ làm công tác tiêm chủng trên toàn quốc.
Bên cạnh đó, năm 2018, chương trình Tiêm chủng mở rộng cũng tăng cường tỷ lệ tiêm vắc xin viêm gan B liều sơ sinh trong 24 giờ sau sinh nhằm phòng chống bệnh viêm gan B mạn tính; triển khai thêm vắc xin bại liệt qua đường tiêm (IPV) cho trẻ 5 tháng tuổi với mục tiêu đạt tỷ lệ trên 90%; tiêm vắc xin viêm não Nhật Bản cho trẻ từ 6-15 tuổi tại 28 huyện vùng nguy cơ cao sẽ triển khai tiêm vòng 3 (kết quả tiêm vòng 1, vòng 2 đã triển khai trong năm 2017 đều đạt trên 96%) với mục tiêu cả 3 vòng sẽ đạt trên 95% và tiêm bổ sung vắc xin sởi - rubella cho trẻ vùng nguy cơ cao trong năm 2018. Đồng thời, năm 2018, Bộ Y tế cũng tập trung tăng cường trang thiết bị, hệ thống dây chuyền lạnh bảo quản vắc xin cho các vùng khó khăn, thay mới các trang thiết bị đã quá niên hạn sử dụng để đảm bảo cho việc bảo quản, vận chuyển vắc xin và thực hiện tiêm chủng ngoài cơ sở y tế.
GS. TS Đặng Đức Anh cho biết, hiện nay, nhiều bệnh truyền nhiễm đã được khống chế tốt song vẫn có nguy cơ quay trở lại nếu tỷ lệ tiêm chủng đạt thấp. Do đó, các bậc phụ huynh cần tuân thủ lịch tiêm chủng cho con mình vì chính những trẻ chưa có miễn dịch phòng bệnh là những trẻ dễ mắc bệnh nhất. Bên cạnh đó, các bậc phụ huynh cũng luôn nâng cao ý thức về tầm quan trọng của việc theo dõi sau tiêm đối với trẻ nhỏ. Các biểu hiện bất thường sau tiêm cần được phát hiện sớm để được xử trí kịp thời và tránh được rủi ro đáng tiếc xảy ra với các bé.
Tuệ Lâm (t/h)