Đề phòng rắn độc cắn trong dịp hè

Trong vòng một tháng trở lại đây, hầu như ngày nào cũng có bệnh nhân bị rắn cắn nhập viện. Hiện, Trung tâm Chống độc, thuộc Bệnh viện Bạch Mai đang điều trị 6 ca bị rắn độc cắn. Cá biệt, trong đó có 2 bệnh nhân bị nặng, phải thở máy.

Theo Ths. BS. Nguyễn Trung Nguyên - người phụ trách trung tâm, rắn độc cắn là một trong những tai nạn thương tích phổ biến ở Việt Nam. Tại Trung tâm Chống độc, rắn cắn là một trong những nguyên nhân ngộ độc hàng đầu, đặc biệt xảy ra nhiều nhất từ tháng 4 tới tháng 11 - là mùa sinh sôi, phát triển của rắn độc.

BS Nguyên cho biết: điều trị rắn độc cắn phải dài ngày và chi phí khá tốn kém, trung bình khoảng từ 300 - 500 triệu đồng. Đây là số tiền không hề nhỏ với cả những người không nghèo, nhưng nếu tham gia BHYT người bệnh sẽ được hỗ trợ chi trả tối thiểu tới 80%.

Ông khuyến cáo rằng Việt Nam có rất nhiều loại rắn độc và mỗi loại lại có cơ chế gây độc khác nhau, nên tùy theo loại rắn độc mà chúng ta có biện pháp sơ cứu cũng như hướng điều trị cho phù hợp.

Một bệnh nhân bị rắn cắn đang điều trị tại BV Bạch Mai

Sai lầm lớn nhất của bệnh nhân khi bị rắn cắn là loay hoay ở nhà áp dụng kinh nghiệm dân gian để sơ cứu, chỉ đến khi có các biểu hiện của suy hô hấp (tím tái, co cơ, khó thở…) thì mới đến các cơ sở y tế - BS Nguyên nhấn mạnh.

Khi bị rắn độc cắn, cần nhanh chóng sơ cứu đúng cách với mục đích làm cho nọc độc của rắn từ vết cắn xâm nhập vào trong cơ thể chậm hơn và ít hơn. Sau đó, nhanh chóng đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế có điều kiện điều trị thực sự (ví dụ cấp cứu hô hấp, tim mạch tốt hoặc có huyết thanh kháng nọc rắn đặc hiệu) để được xử lý kịp thời.

Các chuyên gia chống độc cũng khuyến cáo người dân không sử dụng các biện pháp sau: cố gắng hút nọc độc của rắn; trích, rạch, châm, chọc tại vùng vết cắn; gây điện giật, chườm đá, sử dụng “hòn đá chữa rắn cắn”; sử dụng các loại thuốc dân gian, cổ truyền, chữa bằng mẹo; cố gắng bắt hoặc giết rắn… bởi tất cả các biện pháp trên đều không mang lại hiệu quả mong muốn và chưa có cơ sở khoa học chứng minh.

Để giảm nguy cơ bị rắn cắn, các bạn có thể áp dụng các biện pháp sau: hiểu biết về loại rắn trong vùng, biết khu vực rắn thích sống hoặc ẩn nấp; đặc biệt cảnh giác với rắn sau các cơn mưa; cố gắng đi ủng, dày cao cổ và quần dài; không nằm ngủ trực tiếp trên nền đất; không để trẻ em chơi gần khu vực có rắn…

Các cách sơ cứu khi bị rắn cắn:
- Động viên bệnh nhân yên tâm, đỡ lo lắng;
- Không để bệnh nhân tự đi lại;
- Bất động chân, tay bị rắn cắn bằng nẹp (vì vận động làm cho nọc độc xâm nhập vào trong cơ thể nhanh hơn);
- Áp dụng biện pháp băng ép bất động với một số loại rắn hổ (rắn cạp nong, cạp nia, hổ mang chúa, rắn biển và một số giống rắn hổ mang thường;
- Vận chuyển bệnh nhân bằng phương tiện đến cơ sở y tế đồng thời duy trì băng ép, bất động;
- Nếu bệnh nhân khó thở, người nhà nên hô hấp nhân tạo (hà hơi thổi ngạt hoặc bằng phương tiện y tế có tại chỗ như bóp bóng, máy thở xách tay...).

Hồng Anh