Sản xuất theo nhu cầu thị trường - được mùa không còn rớt giá

Đây là ý kiến chỉ đạo của Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Trần Thanh Nam tại buổi họp giải cứu củ cải xã Tráng Việt, huyện Mê Linh ngày 20/3.

Doanh nghiệp, siêu thị, chợ đầu mối vào cuộc giải cứu

Mấy ngày qua, các DN, siêu thị, chợ đầu mối trên địa bàn Hà Nội đã tiến hành giải cứu củ cải cho bà con nông dân xã Tráng Việt, huyện Mê Linh. Theo Sở Công Thương Hà Nội, một số đơn vị đi đầu trong việc hỗ trợ nông dân tiêu thụ củ cải là: Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh TP Hà Nội tiêu thụ 12 tấn; Công ty cổ phần Nhất Nam tiêu thụ được 8 tấn; siêu thị Big C Thăng Long tiêu thụ 6 tấn; siêu thị Vinmart Hà Nội tiêu thụ 5 tấn; Công ty HellMan tiêu thụ 1 tấn; Công ty Tâm Thành tiêu thụ 2 tấn...

Ông Vũ Thanh Tân, đại diện hệ thống siêu thị Big C cho biết, các siêu thị Big C ở Hà Nội đều treo banner “Điểm hỗ trợ nông dân huyện Mê Linh bán củ cải trắng” ngay từ ngoài cổng. Bên trong siêu thị, củ cải được bố trí ngay lối vào của quầy thực phẩm tươi sống, tạo thuận tiện cho người mua hàng. Ngoài ra, siêu thị liên tục phát loa thông báo cho khách hàng biết chương trình bán củ cải hỗ trợ nông dân.

Siêu thị Big C hỗ trợ thu mua, tiêu thụ củ cải cho nông dân huyện Mê Linh. (Ảnh: kenh14.vn)

Trước đó, nhân viên thu mua Big C đã trực tiếp lựa chọn củ cải đủ tiêu chuẩn, chất lượng, bảo đảm quyền lợi của người tiêu dùng. Sản phẩm củ cải trắng chất lượng, được bán tại siêu thị với giá không lợi nhuận (3.900 đồng/kg) nên nhận được sự ủng hộ nhiệt tình của khách hàng. Đây là cơ sở để Big C có thể tiêu thụ hết số lượng củ cải cam kết hơn 30 tấn (dự kiến bán trong 2 tuần), giúp nông dân chuẩn bị sản xuất mùa vụ mới, ổn định cuộc sống.

Tương tự, bà Nguyễn Kim Dung, Giám đốc siêu thị Co.opmart Hà Đông cho biết, siêu thị cũng đang đưa ra kế hoạch thu mua củ cải giúp nông dân. "Với mức giá mua dự kiến 2.500 - 7.000 đồng một kilôgam (tùy loại), chúng tôi sẽ "giải cứu" trên quy mô lớn để nông dân tránh được thiệt hại" - bà Nguyễn Kim Dung nói.

Cùng với các đơn vị khác, siêu thị Lotte thu mua trực tiếp tại xã Tráng Việt với mức giá 3.000 đồng/kg, gấp 3 lần giá bán tại ruộng (1.000 đồng/kg). Dù mới thu mua nhưng 2 siêu thị tại Hà Nội của đơn vị này đã tiêu thụ được 1 tấn củ cải, dự kiến nhập thêm 1,5 tấn và tuần sau có thể tăng sản lượng thu mua lên 5 tấn, tùy tình hình thực tế. Để đẩy nhanh mức độ tiêu thụ, ngoài việc bán với giá gốc, siêu thị Lotte còn kêu gọi toàn bộ nhân viên, khách hàng và đối tác ủng hộ số củ cải được thu mua trong mùa vụ này.

Ngoài các siêu thị, sáng 19/3, hơn 4 tấn củ cải đã được một nhóm tình nguyện viên vận chuyển từ xã Tráng Việt (huyện Mê Linh) vào nội thành Hà Nội để bán tại khu vực Công viên Thống Nhất. Chị Nguyễn Thu Hiền, thành viên nhóm chia sẻ: Biết bà con xã Tráng Việt đang gặp khó khăn, tôi cùng một số người bạn lập nhóm thực hiện việc này, với mong muốn giúp đỡ bà con phần nào. Củ cải được người trồng lựa chọn kỹ lưỡng, rửa sạch, đóng túi 5kg và bán giá 25.000 đồng/túi. Sau khi chia sẻ trên mạng, số người đến mua củ cải ngày càng đông, đến khoảng 10h30, nhóm đã bán được hơn 3 tấn.

Nhằm tạo điều kiện cho DN và HTX Dịch vụ tổng hợp Đông Cao, xã Tráng Việt đưa củ cải tới các điểm tiêu thụ trong nội thành, Uỷ ban nhân dân TP đã cho phép 6 xe ô tô vận chuyển được phép di chuyển tất cả các khung giờ trong ngày từ nay đến hết ngày 5/4.

Giám đốc HTX Dịch vụ tổng hợp Đông Cao Vũ Văn Kỳ cho biết: Người dân xã có 90ha trồng củ cải giống Hàn Quốc, Nhật Bản; năng suất khoảng 80 tấn/ha. Sau Tết Nguyên đán 2018, các bếp ăn tập thể, khu công nghiệp chưa hoạt động nhiều nên tốc độ tiêu thụ củ cải giảm mạnh. Cùng với thời tiết thuận lợi, củ cải phát triển nhanh, cây cải bị trổ hoa sớm làm giảm chất lượng, không tiêu thụ được nên người dân phải nhổ bỏ.

Sau 3 ngày vận động, các các DN, siêu thị, chợ đã tiêu thụ được 100 tấn củ cải. Hiện tại, số lượng củ cải gối vụ đến hết tháng 4 âm lịch còn khoảng 1.000 tấn, nên khoảng 10-15 ngày, các đơn vị thu mua từ 400 đến 500 tấn củ cải cho người dân thì việc sản xuất sẽ đi vào ổn định.

Sản xuất dựa vào nhu cầu thị trường, tăng liên kết với nhà phân phối

Mặc dù DN và UBND TP Hà Nội đã vào cuộc giải cứu củ cải nhưng để ngăn chặn hiện tượng này tái xuất hiện, đòi hỏi HTX và người dân phải có kế hoạch gieo trồng phù hợp với nhu cầu thực tế, đồng thời DN cần đẩy mạnh kết nối tiêu thụ sản phẩm cho người nông dân.

Phó Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội Trần Thị Phương Lan nêu rõ: Hiện người dân không căn cứ vào nhu cầu thị trường để xây dựng kế hoạch sản xuất cụ thể mà làm theo cảm tính, không liên kết với các DN bán lẻ trong việc tiêu thụ mà dựa vào thương lái dẫn đến việc được mùa, mất giá hoặc bán với giá thấp.

Lãnh đạo Sở Công Thương Hà Nội xuống trực tiếp xã Tráng Việt để tìm giải pháp hỗ trợ người nông dân. (Ảnh: Vietnam+)

Để khắc phục tình trạng này, đòi hỏi người dân và DN phải đẩy mạnh kết nối, nắm rõ nhu cầu thị trường và các quy định chất lượng sản phẩm, từ đó xây dựng kế hoạch sản xuất cụ thể. Bên cạnh đó, UBND huyện Mê Linh nên bố trí quỹ đất cho DN và người dân xây dựng kho sơ chế, qua đó nâng cao chất lượng, mẫu mã, giá trị sản phẩm khi đưa ra thị trường.

Giám đốc Công ty CP Sản xuất và Thương mại An Việt Đào Ngọc Nam chia sẻ, nhằm đưa sản phẩm vào kênh phân phối hiện đại, DN đang vận hành “Trung tâm phân phối nông sản thực phẩm an toàn’’. Thông qua Trung tâm, người dân nắm bắt được nhu cầu về số lượng, chất lượng, thời gian và chủng loại sản phẩm thị trường có nhu cầu để xây dựng kế hoạch sản xuất phù hợp.

Theo Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Trần Thanh Nam, để ngăn chặn hiện tượng củ cải rớt giá tái diễn, HTX Dịch vụ tổng hợp Đông Cao cần nâng cao vai trò trong việc xây dựng kế hoạch sản xuất, tiêu thụ sản phẩm.

“Hiện, HTX Dịch vụ tổng hợp thôn Đông Cao mới chỉ đang tiêu thụ được khoảng 7% tổng khối lượng sản phẩm sản xuất ra, đây là con số khá khiêm tốn, do đó HTX cần chủ động liên kết với các DN trong tiêu thụ rau củ quả” - Thứ trưởng Trần Thanh Nam nêu rõ. Đồng thời đề nghị UBND huyện Mê Linh sớm xây dựng đề án phát triển vùng sản xuất rau an toàn gắn với chuỗi liên kết, nhằm tạo ra vùng nguyên liệu an toàn, bền vững.

Minh Thu (t/h)