Lợi nhuận thấp, doanh nghiệp “khốn đốn” với xăng E5

Người tiêu dùng thờ ơ, doanh nghiệp ngán ngẩm

Theo lộ trình sử dụng nhiên liệu sinh học, kể từ ngày 1/1/2018, xăng E5 sẽ chính thức được triển khai rộng khắp, thay thế xăng RON 92 nhằm góp phần bảo đảm mục tiêu an ninh năng lượng, giảm dần sự lệ thuộc vào xăng khoáng, cải thiện môi trường. Các nhà khoa học, chuyên gia kinh tế cho rằng, việc đưa vào sản xuất, kinh doanh xăng E5 có lợi ích to lớn trong việc bảo vệ môi trường.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy, xăng E5 không “được lòng” người tiêu dùng. Điều này khiến các doanh nghiệp lao đao vì người dùng ít, lợi nhuận thu về từ xăng E5 thấp, không đủ chi trả các khoản phí.

Tại Hội thảo "Sử dụng nhiên liệu sinh học – Giải pháp phát triển bền vững" do Bộ Công thương tổ chức ngày 17/10 tại TP.HCM, đại diện Sở Công thương TP.HCM cho biết tính đến ngày 31/8, trên địa bàn thành phố có 240/533 cửa hàng xăng dầu tham gia phân phối xăng sinh học E5. Tỷ lệ này thấp hơn so với con số 282/532 cửa hàng xăng dầu trên địa bàn có bán xăng E5 một năm trước đó.

Trong khi đó, tính đến tháng 8.2017, sản lượng tiêu thụ bình quân xăng sinh học E5 đạt 8.053m3/tháng, chiếm 6,2% tổng sản lượng tiêu thụ trên địa bàn, tăng 78% so với thời điểm triển khai và giảm 3,3% so thời điểm tháng 10.2016.

Nhiều doanh nghiệp xin tạm ngừng bán xăng E5 vì lợi nhuận thấp. (Ảnh minh họa)

Nguyên nhân khiến sản lượng mặt hàng xăng dầu này giảm là do người tiêu dùng không có thói quen chuyển qua tiêu dùng xăng sinh học E5. Bên cạnh đó, tỷ lệ chiết khấu xăng sinh học E5 tương đương 1.000 - 1.600 đồng/lít hoặc thấp hơn xăng khoáng 280 đồng/lít, không thật sự hấp dẫn để các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu tự giác chuyển đổi. Chênh lệch giữa giá bán xăng sinh học E5 và xăng khoáng không nhiều, thấp hơn RON 92 là 230 đồng/lít, chưa thật sự khuyến khích sử dụng cho người tiêu dùng. Vì vậy, người tiêu dùng vẫn còn tâm lý e ngại khi được giới thiệu và khuyến khích dùng thử.

Các cửa hàng kinh doanh xăng sinh học E5 có doanh thu thấp so với xăng khoáng RON 92, RON 95; sản lượng tiêu thụ chậm, tồn kho nhiều ngày, tỉ lệ hao hụt rất cao (thẩm thấu), ảnh hưởng đến lợi nhuận của doanh nghiệp.

Trước tình trạng trên, đã có một số doanh nghiệp có văn bản đề nghị Sở Công thương TP.HCM tạm ngừng kinh doanh xăng E5 do sản lượng bán ra rất thấp và mức chiết khấu không cao, không bù đắp được chi phí hoạt động của cửa hàng.

Cần có chính sách phù hợp để kích cầu

Sở Công thương TP.HCM cho rằng, trong trường hợp thay thế 100% xăng khoáng RON 92 bằng xăng sinh học E5, người tiêu dùng sẽ có xu hướng quay sang sử dụng xăng RON 95, dẫn đến nhu cầu tiêu dùng xăng RON 95 tăng cao, ảnh hưởng đến nguồn cung. Do đó, trường hợp triển khai đồng loạt, cần có kế hoạch, lộ trình phân kỳ cụ thể phương án đầu tư bồn bể, nhập khẩu, dự trữ nguồn xăng khoáng RON 95 hợp lý, tránh trường hợp thiếu hụt nguồn cung, ảnh hưởng đến thị trường.

Chính phủ cần chỉ đạo các bộ, ngành nghiên cứu chính sách, cơ chế hỗ trợ, chính sách giảm thuế, miễn thuế tiêu thụ đặc biệt (hiện nay doanh nghiệp phải đóng 10% đối với xăng khoáng và 8% đối với xăng E5), phí, môi trường… để giảm giá thành nguồn ethanol, giảm giá bán xăng sinh học E5 thấp hơn giá bán xăng khoáng RON 92 khoảng 1.000 – 2.000 đồng/lít, tạo được yếu tố hấp dẫn, khuyến khích người tiêu dùng sử dụng.

Đồng thời, hỗ trợ một phần chi phí pha chế, sản xuất, lưu thông, bảo quản xăng E5 nhằm giảm áp lực, khó khăn của các doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh tuyên truyền đến người tiêu dùng, vận động doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu, tổng đại lý chủ động đưa ra chính sách khuyến khích cho các đại lý, cửa hàng xăng dầu phân phối xăng E5 tăng tỷ lệ chiết khấu hoa hồng từ 1.500 – 2.000 đồng/lít.

Ông Phan Thế Ruệ, Chủ tịch Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam cho rằng 2 nhà máy nhiên liệu sinh học Bình Phước và Dung Quất sẽ được PVN tái khởi động vào cuối năm nay cũng là một tín hiệu đáng mừng cho thấy các cơ quan quản lý đang chạy nước rút để đảm bảo cho sự thành công của đề án.

Theo ông Ruệ, về phương án giá ethanol, Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Tuấn Anh cũng vừa đưa ra chỉ thị yêu cầu Vụ Thị trường trong nước tiếp tục phối hợp với Bộ Tài chính, khẩn trương rà soát các văn bản, nghiên cứu xây dựng cơ chế về thuế đối với ethanol nhập khẩu, đảm bảo chênh lệch giá của E100 nhập khẩu cao hơn 5 – 7% so với sản xuất trong nước.

Minh Anh