Hội nghị kết nối cung cầu hàng hóa: Các nhà cung ứng cần chủ động tìm đến các nhà bán lẻ
Thị trường cung cầu chưa có bước đi vững chắc
Theo bà Mỹ Loan, việc các doanh nghiệp sản xuất và nhà phân phối đã thực hiện kết nối và phối hợp với nhau nhưng chưa mang lại hiệu quả cao. Sự quan trọng và cần thiết đã được khẳng định nhiều nhưng vẫn có lúc việc kết nối được triển khai theo phong trào và chưa thực chất. Lúc này là thời điểm cần một tư duy mới với quyết tâm kết nối mạnh mẽ hơn.
Bà Đinh Thị Mỹ Loan, Chủ tịch Hiệp hội các nhà bán lẻ Việt Nam phát biểu tại Hội nghị
Các chuyên gia kinh tế Việt Nam cũng nhận định, trong thế giới số, thế giới công nghệ, internet vạn vật, các doanh nghiệp cũng nhận thức được sự quan trọng của việc kết nối nhưng lại chưa thực hiên được trong thực tế và chưa có bước đi vững chắc. “Và nếu cứ từ từ, cứ chầm chậm, đủng đỉnh thì thế giới cũng chẳng chờ đợi chúng ta” - bà Mỹ Loan cho biết thêm.
Kết nối là một trong những việc làm cần thiết và được coi như vấn đề “sinh tử” của nền kinh tế Việt Nam, đặc biệt là kết nối trong lĩnh vực bán lẻ hàng hóa. Tuy nhiên, nếu kết nối chỉ mang tính hình thức và không có trọng tâm thì chỉ tốn thời gian, công sức, nguồn nhân lực và cả cơ hội cho các doanh nghiệp.
Vì vậy, theo bà Mỹ Loan, Nhà nước và các doanh nghiệp sản xuất và doanh nghiệp phân phối cần nghiêm túc đánh giá hoạt động kết nối đã đi đến đâu và có những hiệu quả gì? Các doanh nghiệp ngành bán lẻ cần nỗ lực hơn nữa tìm nhiều phương pháp và hướng đi mới, tư duy và cách tiếp cận mới để thực hiện việc kết nối mạnh mẽ hơn.
Hướng đi mới nhằm nâng cao hiệu quả kết nối
Bà Mỹ Loan nhấn mạnh, có bốn điểm cần lưu ý để nâng cao hiệu quả kết nối giữa doanh nghiệp sản xuất với doanh nghiệp bán lẻ. Và việc kết nối phải được đặt trong bối cảnh nền kinh tế thị trường như hiện nay.
Thứ nhất, kết nối từ hai phía, từ phía nhà sản xuất, cung ứng và từ phía nhà bán lẻ, phân phối. Hai phía cần hiểu nhau để cùng hướng đến kết nối, thay vì tình trạng các đơn vị đổ lỗi cho nhau hoặc cho rằng đối tác đặt ra tiêu chuẩn cao để từ chối hỗ trợ.
Ông Lê Ngọc Anh giới thiệu Thương hiệu nước mắm Lê Gia
Thứ hai, kết nối trong bối cảnh hội nhập sâu rộng và mở cửa thị trường. “Nếu như thời điểm này chúng ta vẫn còn thái độ bài xích, kỳ thị hàng nhập khẩu thì không còn phù hợp. Chúng ta phải thấy việc mở cửa thị trường, hàng hóa vào Việt Nam với thuế suất 0% là thách thức rất lớn. Chúng ta chỉ có một con đường: Tiến lên cạnh tranh hay chấp nhận thua cuộc, chấp nhận rời bỏ thị trường. Đây là nhận thức chung cần được các bên nhìn nhận và xem xét” – bà Loan nói.
Thứ ba, kết nối sản xuất tiêu dùng phải gắn liền với phát triển khâu phân phối bán lẻ. Bà Loan cho biết, vẫn có nhiều định nghĩa, quan niệm về doanh nghiệp bán lẻ là tầng lớp trung gian, “vừa ăn chặn của người sản xuất, bà con nông dân, vừa móc túi người tiêu dùng”. Đây là những nhận định không chính xác và thiếu khách quan. Doanh nghiệp phân phối bán lẻ là cầu nối giữa sản xuất và tiêu dùng. Vì vậy, cần phải có những biện pháp, đánh giá cụ thể và đúng vai trò của các Nhà quản lý để có biện pháp phát triển.
“Trên thực tế, các chương trình khuyến nông, khuyến công, khời nghiệp đã mang lại những kết quả tốt. Sản phẩm, dịch vụ tạo ra nhiều và các doanh nghiệp khởi nghiệp tràn trề mong ước, kỳ vọng vào tương lai. Nhưng đầu ra không giải quyết được, không làm sao kết nối được với thị trường và người tiêu dùng thì sản phẩm sẽ bị tồn đọng hay phải giải cứu, làm thị trường thiếu tính cạnh tranh và không mang lại hiệu quả” – bà Loan đánh giá.
Thứ tư, kết nối phải đặt trong thế giới số, trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp 4.0. Bà Loan cho rằng, bán lẻ trực tuyến đã trở nên phổ cập. Hiện nay các nhà sản xuất và bán lẻ phải cập nhật kiến thức về “bán lẻ online, bán lẻ trực tuyến” hay goi đúng hơn là “bán lẻ đa kênh”. Khi các nhà sản xuất, các nhà bán lẻ không hiểu vấn đề và không đặt mình vào thời đại số thì kết nối sẽ không hiệu quả.
Có nhiều cách để đưa sản phẩm ra thị trường mà doanh nghiệp sản xuất có thể thực hiện: Tự phân phối, tập trung vào sản xuất và giao khâu bán lẻ cho doanh nghiệp phân phối, hoặc chọn cả hai phương thức. Tuy nhiên, bà Đinh Thị Mỹ Loan mong muốn việc kết nối sẽ được thức đẩy mạnh hơn.
“Phải làm sao để cung cấp đầy đủ thông tin về sản phẩm Việt. Bản thân các nhà bán lẻ cũng cần yêu thích sản phẩm ấy mới có thể giới thiệu đến người tiêu dùng” – bà Đinh Thị Mỹ Loan nhận định.
Sản phẩm trứng được sản xuất theo quy chuẩn của Công ty Cổ phần TDTK
Đứng ở góc độ nhà sản xuất, ông Nguyễn Văn Tuân, Giám đốc Công ty cổ phần Nông nghiệp Thế hệ mới cho biết, yêu cầu của nhà bán lẻ chỉ là một khó khăn với doanh nghiệp sản xuất. Doanh nghiệp sản xuất cũng đang gặp khó với các quy định của cơ quan nhà nước. Bởi lẽ, doanh nghiệp của ông Tuân đang sản xuất mặt hàng lúa gạo, canh tác theo phương thức hữu cơ – một hình thức sản xuất Nhà nước chưa có hệ thống tiêu chuẩn.
“Chúng tôi rất mong muốn tiếp cận với những nhà phân phối lớn. Tuy nhiên, hiện nay vẫn chưa được, vì các nhà phân phối bán lẻ lớn có yêu cầu rất chặt chẽ về giấy tờ, quy trình sản xuất trong. Trong khi đó, Việt Nam chưa có hệ thống tiêu chuẩn, chứng nhận đối với nông sản hữu cơ” – ông Nguyễn Văn Tuân nói.
Hiện tại, những hệ thống phân phối nhỏ hơn là sự lựa chọn của doanh nghiệp này. Ông Tuân cho biết, công ty đã mời đại diện đơn vị phân phối đến tận ruộng để chứng minh quy trình sản xuất sạch. Nhưng nhiều khi những lời giải thích vẫn là thừa vì thiếu đi giấy chứng nhận của cơ quan chức năng. Vì vậy, doanh nghiệp cũng tự đưa sản phẩm ra thị trường và thuyết phục khách hàng.
Theo phản ánh của nhiều doanh nghiệp sản xuất, mặc dù sản phẩm đã có mặt trên thị trường từ nhiều năm nay và được người tiêu dùng đón nhận, nhưng doanh nghiệp vẫn gặp không ít khó khăn trong việc tiếp cận các nhà phân phối để đưa hàng vào siêu thị và các hệ thống bán lẻ chuyên nghiệp.
Vì vậy, cần có cơ chế kết nối cung cầu hàng hóa trong nước gắn với cuộc vận động người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt. Bên cạnh đó, sở Công thương các tỉnh cần đảm nhiệm đấu nối giữa doanh nghiệp với các hệ thống phân phối, tạo điều kiện cho hai bên có nhiều cơ hội tiếp cận và hợp tác với nhau. Tránh tình trạng hàng sản xuất có chất lượng tốt nhưng lại không tìm được đầu ra hoặc phải qua quá nhiều khâu trung gian làm đội giá thành sản phẩm.
Tân Ninh – Minh Châu